Cinsiyetleri, yalnızlık, başarı ve sınıf düzeyleri farklı yatılı olan ve olmayan meslek lisesi öğrencilerinin stresle başaçıkma stratejilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada cinsiyetleri, yalnızlık, basarı ve sınıf düzeyleri farklı yatılı ve yatılı olmayan meslek lisesi öğrenci lernin stresle basacıkma stratejilerini karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Araştırmaya Milli Eğitim Bakanlıgı'na bağlı yatılı kısımları bulunan Meslek Lisesi öğrencileri CN=519) denek olarak alınmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri cinsiyet, yalnızlık, basarı ve sınıf düzeyleri, bağımlı değişkenlerini ise stresle basacıkma stratejileri; problem çözme (PC), sosyal destek arama (SDA), kendini suçlama (KS), hayal etme (HE) ve kaçınma stratejileri (K) oluşturmuştur. Araştırmanın veri toplama araçlarını, The Ways of Coping Checklist (WCCL)'den yararlanılarak hazırlanan Türkçe'ye çeviri çalışması Aysan (1988) tarafından yapılan Stresle Basacıkma Stratejileri ölcegi (SYBSD) ile Russell, Peplau ve Ferguson (1978) tarafından geliştirilen (Uni of California Los Angeles Loneliness Scale), Demir (1989) tarafından Türkçe'ye çeviri çalışması yapılan UÇLA Yalnızlık ölcegi ve Kişisel Bilgi Formu oluşturmuştur. Verilerin değerlendirme aşamasında her ölçek için bireysel puanlar elde edilmiş, bu puanlardan yararlanılarak öğrencilerin stresle basacıkma stratejilerine ilişkin standart sapmaları ve ortalamaları hesaplanmıştır. Hesaplanan ortalamalarının cinsiyet, yalnızlık, basarı veIll sınıf değişkenleri acısından karşılaştırılması için `iki Yönlü Varyans Analizi` tekniği kullanılmıştır. Varyans analizi sonucunda elde edilen F değeri önemli çıktığında, gözlenen farkların hangi ortalamalar arasında olduğunu saptamak amacıyla `t testi` tekniği uygulanmıştır. Ortalamalar arası farkların önem dereceleri test edilirken tüm analizlerde hata yapma olasılığı p<,05 olarak al inmiştir. Araştırma sonunda yatılı ve yatılı olmayan öğrencilerden elde edilen bulgular söyle özetlenebilir: 1. öğrencilerin cinsiyetine göre PÇ, KS, HE puanlarına bakıldığında kızlar lehine; K puanlarına bakıldığında erkekler lehine anlamlı farklar bulunurken;SDA ile cinsiyet arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. 2. Öğrencilerin yalnızlık düzeylerine göre KS puanlarına bakıldığında yalnızlık düzeyi yüksek yatılı öğrenciler lehine anlamlı farklar bulunurken; yalnızlık düzeyi ile PC, SDA, HE ve K arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. 3. öğrencilerin basarı düzeylerine göre PC, SDA, HE ve K puanlarına bakıldığında basarı düzeyi yüksek olanlar lehine farklar bulunurken; basarı düzeyi ile KS arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. 4. öğrencilerin sınıf düzeylerine göre PC puanlarına bakıldığında 3. sınıflar lehine anlamlı farklar bulunurken; SDA, KS, HE ve K ile sınıf düzeyi arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur.

In this research, the boarding and not boarding Vocational High School students' strategies with coping stress have been compared in terms of sex, loneliness, achievement and grade levels. The students (N=519) in Vocational High School which covers the boarding departments, bewitched National Education Ministery were taken into the research. The independent variables of the research are loneliness, sex, achievement, grade levels and also dependent variables are strateges with coping stres: problem solving (PS), exploration of social support (ESS), accusation of ownself (AO), imagination (I) and avoidance (A). SYBSD is adapted into Turkish by Aysan (198S) by means of WCCL (The Way of Coping Checklist) whose theoretical framework was formed by Lazarus 's Interaction Stres Model and UCLA Loneliness Scale which Russell, Peplau and Ferguson (1978) developed University of California Los Angeles Loneliness Scale is adapted into Turkish by Demir (1989) and also Personal Data Form were taken. On the evaluation step it was obtained individual scores and it was calculated, standart deviation, mean of students' coping strategies with stress by means of these scores. In order to compare mean of the students in terms of the sex, loneliness, achievement and grade levels variables,it was used ANOVA technique if obtaining F value from Two- way ANOVA was important; t test would be used in order to find out which mean was significant. The significance level has been taken as.05. The findings from boarding and not boarding students of this study can be summarized as follows: 1. When the PS, A0 and I scores with regard to sex were considered, there were significant differences in favor of the girls; when the A scores were considered, there were significant differences in favor of the boys and also there were no significant differences between sex and ESS. 2. When the A0 scores with regard to loneliness levels were considered, there were significant differences in favor of the boarding students who have high loneliness level and also there were no significant differences loneliness level and PS, ESS, I and A scores. 3. When the PS, ESS, I and A scores with regard to achievement levels were considered, there were significant differences in favor of the students who have high achoevement level and alsi there were no significant differences between achievement level and Ao scores. 4. When the PS scores with regard to grade differences in favor of the 3rd grade students and also there were no significant differences between grade levels and ESS, AD, I and A scores.