Türkiye`de meslek standartları ve mesleki belgelendirme sistemi (Turizm sektörü örneği)

Abstract

Bu araştırmada, Türkiye'de meslek standartları ve mesleki belgelendirme sistemiyle ilgili olarak beş yıldızlı konaklama işletmelerindeki bölüm yöneticilerinin görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Araştırmanın evreni Turizm Bakanlığı'ndan işletme Belgesi almış 103 beş yıldızlı otelde görev yapan 412 orta kademe yöneticisidir. Örneklem ise random yoluyla seçilen 52 otel ve 208 ara kademe yöneticisidir. Araştırmacı tarafından geliştirilen ve iki bölümden oluşan bir anket formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular aşağıdadır. 1.İşgörenlerin yarısından fazlasının herhangi bir mesleki belgesi bulunmamaktadır. Yöneticiler bonservis, okul diplomaları ve kurs bitirme belgelerini mesleki belge olarak algılamaktadırlar. 2. İşgören sağlanmasında sıkıntı çekilen meslekler; yiyecek ve içecek servisi bölümünde, barmen, komi, garson ve şef garson, kathizmetleri bölümünde, kat şefi, kuru temizlemeci, meydancı ve oda görevlisi, önbüro bölümünde, resepsiyonist, santral memuru, rezervasyon memuru ve önkasiyer, mutfakta, pastacı, bulaşıkçı, ekmekçi ve kasaptır. 3. Mesleki belgelendirme sisteminin yapısını oluşturan devlet, işçi, işveren üçlü yapısının sağlanması gerektiği fikri benimsenmekte, ancakıu üçlü yapıyı oluşturacak kurumların hangileri olduğu konusunda görüşleri bulunmamaktadır. 4. Mesleki Belgelendirme sınavlarının hangi kurumlar tarafından yapılacağı ve belgelerin verileceği konusunda Turizm Bakanlığı en fazla tercih edilen kurum olarak gözlenmektedir. Turizm Bakanlığı'nı sırasıyla üniversiteler, ve devlet - işçi - işveren kesimlerinin oluşturduğu yeni bir kurum izlemektedir. 5. Mesleki unvanların otelden otele farklılık gösterdiği, çoğunda yabancı dilde mesleki unvanların kullanıldığı ve yabancı dildeki unvanların da kendi içerisinde tutarsızlık gösterdikleri saptanmıştır. 6. Türkiye'de mesleki belgelendirmenin, işgörenlere, devlete ve işverenlere sağlayacağı yararlar konusunda fikir birliği içerisindedirler. 7. Yöneticilerin, mesleki sınavlarda gözlemci görevi yapma arzuları sınırlıdır. Astlarının bu sınavlara girmelerini, başarısız olanların ilave eğitimle yetiştirilmelerini istemekte ve sınavların teorik ve pratik yöntemlerle yapılmasını önermektedirler. Yöneticiler mesleki yeterlilik belgesi olmayan kişilere yöneticilik verilmemesi konusunda aynı görüştedirler.

The purpose of this study was to investigate the opinions of middle level managers in the hotels, on occupational standards and certification system in Turkey. The population of the research consists of 412 middle level managers employed in number of 103 five star hotels which have approved by Ministry of Tourism. The random sample of the research consists of 52 hotel, and 208 middle level managers. A questionnaire which was developed by the researcher was used for collecting data. The results obtained from the data are as follows: 1. More than half of the employee does not have any occupational competency certificates. Department managers could not apprehend the differences between occupational competency certificates and diplomas, testimonials, school diplomas, course certificates. 2. The occupations which are hard to recruit are as follows; bar tender, assistant waiter, waiter, chief waiter, floor supervisor, dry cleaner, houseman, maid, receptionist, switchboard operator, reservation clerk cashier, patissier, steward, baker and butcher. 3.The establishment of tripartite structure composed of government, employee and employer is mostly mentioned. However, there is not any opinion on the institutions, which should form the tripartite structure.4. As a mostly preferred institution for conducting skill tests and distributing certificates are respectively Ministry of Tourism, universities, a new institution composed of government-employee-employer. 5. It is examined that the titles vary according to the hotels. Foreign titles are used in the majority of the hotels although it is observed that there is inconstancy in those titles as well. 6. All the managers are agree on the need and benefits of occupational standards and certification system. 7. The managers desires to work as observers during the skill assessments are limited. They prefer juniors to attend the tests and suggested that the employees who fail should have additional training. The application of both practical and theoretical tests is preferred. They agree on not awarding the `manager` title to those who do not have occupational competency certificate.