Rasemik tironamin analoğu ve bir seri yeni asimetrik sülfonamit türevlerinin sentezi

Abstract

Bu tez çalışması iki ana başlık altında sunulmaktadır. Çalışmanın birinci kısmında 3-metilanisolün klorosülfonik asit ile reaksiyonu neticesinde ilgili sülfonil klorür bileşiği elde edildi. Oluşan sülfonil klorür bileşiği amonyak ve alkil aminler ile reaksiyona tabi tutularak bir seri benzen-1,3-disülfonamit türevinin ilk sentezi gerçekleştirildi. Ayrıca elde edilen sülfonil klorür bileşiğinin L-amino asit metil esterleri ile reaksiyonu neticesinde bir dizi asimetrik amino asit metil ester sübtitüe benzen-1,3-disülfonamit türevinin ilk sentezi de gerçekleştirildi. Ester yapısındaki bu sülfonamitlerden bir kısmının ester grubu hidroliz edilerek asimetrik amino asit sübstitüe benzen-1,3-disülfonamit türevi bileşiklerin de ilk sentezleri gerçekleştirildi. Çalışmanın ikinci kısmında ise indanın NBS ile seçici bromlama reaksiyonundan elde edilen 5-bromoindan, n-BuLi ile reaksiyona tabi tutuldu. Oluşan aril lityum bileşiği trimetil borat ile ilgili aril boronik asite dönüştürüldü. Elde edilen aril boronik asitin 4-metoksifenol ile Chan-Lam kenetleme reaksiyonu sonucu ilgili diaril eter bileşiği elde edildi. Sentezlenen diaril eterin benzilik pozisyonu yükseltgenerek ilgili indanon elde edildi. Ketonun NaH varlığında dimetil karbonat ile reaksiyonu ile alfa karboksilleme yapıldı. Sentezlenen bu bileşikteki benzilik karbonil grubu trifloroasetik asit içerisinde trietil silan ile seçici olarak indirgendi. Elde edilen metil ester NaOH çözeltisi ile karboksilik asite hidroliz edildi. Karboksilik asit türevi difenilfosforil azit ile Curtius reaksiyonuna tabi tutuldu. Oluşan alkil izosiyanatın benzil alkol ile reaksiyonu karbamat bileşiğini verdi. Karbamatın Pd-C katalize hidrojenolizi neticesinde indan halkasına sahip tironamin türevinin ilk sentezi gerçekleştirilmiş oldu.

This thesis is presented under two main titles. In the first part of the study, reaction of 3-methylanisole with chlorosulfonic acid gave the corresponding sulfonyl chloride compound. The resulting sulfonyl chloride compound was reacted with ammonia and alkyl amines to carry out the first synthesis of a series of benzene-1,3-disulfonamide derivatives. Further, the first synthesis of a series of asymmetric amino acid methyl ester substituted benzene-1,3-disulfonamide derivatives was carried out by reaction of the obtained sulfonyl chloride compound with L-amino acid methyl esters. The first synthesis of asymmetric amino acid substituted benzene-1,3-disulfonamide derivative compounds was carried out by hydrolysis of the ester group of some of these sulfonamides. In the second part of the study, 5-bromoindan obtained from the selective bromination reaction of indane with NBS was reacted with n-BuLi. The resulting aryl lithium compound was converted to aryl boronic acid with trimethyl borate. Chan-Lam coupling reaction of the obtained aryl boronic acid with 4-methoxyphenol gave the corresponding diaryl ether compound. The benzylic position of the synthesized diaryl ether was oxidized to give the corresponding indanone. Alpha carboxylation was performed by reaction of the ketone with dimethyl carbonate in the presence of NaH. The benzylic carbonyl group of the synthesized compound was selectively reduced with triethyl silane in trifluoroacetic acid. The resulting methyl ester was hydrolyzed to the carboxylic acid with NaOH solution The carboxylic acid derivative was subjected to Curtius reaction with diphenylphosphoryl azide. Reaction of the resulting alkyl isocyanate with benzyl alcohol gave the carbamate compound. Pd-C catalyzed hydrogenolysis of carbamate resulted in the first synthesis of the tyronamine derivative incorporating an indane scelaton.