Araştırmalar ve uygulamalar sürecinde düşsel dışavurum

Abstract

ÖZET Düş, yaşama dair kaygıların yansıması ve bireysel bir ifade dili arayışının ürünü olarak yaratıya dönüşmüştür denilebilir. Toplu yaşam düzenini bozarak kendini bireysel bir yaşantının içine çeken insan böylelikle yabancılaşma sürecini başlatmış olur ve bu süreçle beraber düş, bir anlamda iç alemine yönelen bilincin kendini keşfi haline gelir. Kendi derinliklerine sızan ve iç dünyasını keşfeden sanatçı, bunları, algılarıyla duyumsayabildiği gerçek mekan üzerinde görünür kılmak eylemiyle düş yaşantısını dışavurur. Sanatçı, dış dünyadaki bir nesneyi işlevinden, amacından ve biçiminden sıyırarak soyut bir varlık, bir kavram elde eder. Böylelikle sanatçının zihninde, o nesnenin imgesi canlanır. Düşsel yaratının gizil tarafını oluşturan da sanatçının bu imgelemidir. Bu durumda düş nesnelerinin maddi biçimlenişinin imge üzerinde yapılandığından ve ortaya konan ürünün metaforik bir ürün olduğundan söz edilebilir. Sanatçının düşlemgücü, sanatsal yaratıların en temel kurgulayıcısıdır. Sanatçı, bu düşlem gücüyle imgeyi ve onu cisimsel ölçülere çeken simgeyi kendini görünüre ulaştırmak için bir bakıma basamak olarak niteler. Dolayısıyla bir gerçekliğin topyekün yansısı olamayacağını da gösteren sanatsal yaratı sanatçının iç dünya mekanlarının ve o mekanların nesnelerinin bir yansısıdır. Buna ek olarak; düşlerde beliren her nesnenin gerçeklik tabanı olduğu düşünülürse; sanatçı, dış dünyadan aldıklarını içselleştirir ve böylece de düşsel nesne yaratımını gerçekleştirir. Dış etkilerin iç dünyaya ulaşması için dış dünya ile iç dünya arasında kalıp bir geçiş alanı yaratan sanatçı, duygusal, sezgisel, düşünsel algılarıyla bu dış etkileri mekan ve zaman olgularına dönüştürerek kendine bir anı11 düzeyi yaratır. Bu durumda, sanatçının dış etkiler karşısında oluşturduğu `içtepilerinden` söz edilebilir. Sanatsal bir yaratının öngerekli unsuru sanatçının bu içtepileridir. Sanatçı; içtepiye dönüştürdüğü bu dış etkileri geçmiş yaşanmışlıklarıyla ilişkilendirmek ve bunu düşlem yetisiyle biçimlemek suretiyle kendine öznel bir bakış açısı belirlemiş olur. Bu öznel tavır iç dünyadan dış dünyaya yönelerek, kendini maddileştirmesi anlamında sanatçıya hem yeni kapılar aralar hem de dış dünya ile iç dünya arasındaki diyalogu bir serüvene dönüştürür.

HI SUMMARY Dream can be said to be reflection of the doubts that are about life and it has changed into creation as a product of looking for an individual language of expression. Human being draw himself back from society to an individual life by spoiling community system, so he starts alienation process and with this process dream becomes the conscious' discovery of itself. The artist who, infiltrates into his depths and discovers his iner life, shows these to maket hem visible on the real space that he can sense by his perception. The artist takes off an object's function, aim and shape and obtains an abstract existence, a concept. So, the image of the object becomes in artist's mind. It is the artist's imagination that consists the secret side of visional creation. In this situation, it can be said that material forming of dream objects is done on image and the product of this is a metaphoric product. Artist's imagination power is the most basic fictioner of artistic creations. The artist qualifies the image and the symbol that pull him to the material measures as a step to bring him to the visibility. Consequently, artistic creation, showing that it is not possible to be altogether reflection of artist's inner world. Additionally, if it is thought that all objets seen in dreams have a reality basis, the artist intrins what he takes from outside and so he fulfills the imaginative object creation. The artist, who creates a transition area between iner and outer world for external effects to reach to the iner world, creates a level of memories by converting these external effects to space-time phenomenon by using his emotional, intuitional and intellectual perceptions. In this situation, it can be said that the artist has inerIV reactions that form against external effects. Pre-necessary element o an artistic creation is this iner reaction. The artist determines a subjective view by making contact with the external effects that he has changed into iner reactions with his past experiences and forming this with his dreaming skill. This subjective manner, by directing from iner world to outer world, opens new doors to the artist on materializing himself, also this manner turns the dialog between his iner and outer world into an adventure.