Religion and manliness in the pragmatic ideology of Hollywood

Abstract

ÖZET Kültür çalışmaları alanında, başta Amerikalı bilim adamları tarafından olmak üzere, Amerikan kültürünün diğer kültürlerin aksine temel bir ideolojisi olmadığı iddia edilir. Bu iddiaya göre ideolojiler durağan, değişmez ve kesin kavramlardan oluşurlar ve Amerikan kültürü bir ideolojiye sahip olamayacak kadar dinamik ve `pragmatiktir.` Buna karşın kuruluşunun ilk anlarından itibaren Amerikan kültürünün esasen belli bir ideolojik çerçeve içerisinde oluştuğu ve bu ideolojinin hala Amerikan kültürünün en belirleyici öğesi olduğu görülmektedir. Değişik isimler verilebilse de temelde bu `Amerikan kültürel ideolojisinin` üç ana unsuru vardır. Bu üç unsurdan ikisi `Din` ve `Erkeklik` temalarıdır. Özellikle din, veya dinsellik, Amerikan toplumunun ilk ataları olan Püriten toplumun etkisiyle yaklaşık 300 yıllık tarihi boyunca Amerikan kültürünün en temel ve başat öğesi olmuştur. Bir dinsel akım olarak daha sonra ortadan kaybolsa da Püriten kültür Amerikan kültürünün tüm dünyayı dinsel bir gözle algılamasını sağlayan bir dinsel-kültürel altyapı sağlamıştır. Bir başka deyişle çağdaş Amerikan toplumunda ve ürettiği kültür ürünlerinde hala tamamen püriten bir temele dayanan fakat bu dinin kendine özgü nitelikleri nedeniyle kuralcılıktan çok pragmatik bir dinsellik yansıtılmaktadır. Benzer biçimde Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu atalarından başlayarak izlenebilen ve kendisini ataerkillik, erkeksilik veya `adam olma` gibi cinsel kimlik kavramlarıyla dışa vuran erkeklik teması da özellikle savaş ve savaşçılık gibi noktalarda dinsellik teması ile birleşerek dinsel-erkeksi bir merkez çevresinde dönen Amerikan kültürel ideolojisini ortaya çıkarmıştır. Bu iki öğenin birleşmesinden oluşan Amerikan kültürel ideolojisi, Amerikan toplumunu oluşturan çok değişik kökenlerden gelmiş bir nüfusu 'birarada tutabilmek ve aynı zamanda Amerikan toplumundaki bir seçkinler grubunun gündem ve çıkarlarının devamını sağlayabilmek için bu temalar etrafında örülü anlatılar ve betimlemeler sunar. Amerikan kültürel ideolojisinin üçüncüIll öğesi olan `pragmatism` bu noktada devreye girer ve daha çok bir yöntem ya da yaklaşım olarak ortaya çıkar ve bütün bu kültürel ideolojinin düzenli olarak yeniden üretimi, günün gereklerine göre güncellenmesi ve gerektiğinde de anlam kaymaları yaratarak temel ideolojik yapısının korunması gibi işlevler üstlenir. Böylece ortaya dinamik, ilerici, devamlı hareket ve evrim halinde görünen, fakat esasen statükocu, fırsatçı, dinci, ataerkil ve savaş yanlısı bir merkezde toplanan ve başka kültürlerde benzeri görülmeyen bir ideolojik bireşim, özgün bir `kutsal sentez` ortaya çıkmaktadır. Özellikle 20. yüzyılda bu anlam-yaratma, birlik sağlama ve toplumun kendi kimliğini oluşturabilmek için referans noktası alınacak `ötekileri` tanımlama görevi Hollywood sineması tarafından yerine getirilmektedir. Hollywood sineması düzenli bir pragmatik yaklaşım uygulayarak din ve erkeklik temalarını tekrarladığı bilim-kurgu ve savaş-çatışma filmleriyle hem bu toplumsal birleştiricilik görevini yerine getirmeye çalışır, hem de belli bir çıkar ve güç ilişkileri düzenini ayakta tutacak anlatılar üretir. Böylece Amerikan kültürü ve ulusal kimliğinin hem ülke içinde hem de dünya çapında tanımlanmasını ve yayılmasını sağlar. Hollywood filmlerinde ortaya çıkan Amerika imgesi incelendiğinde bunun dünyayı kendine özgü dinsel ve cinsel bir gözle gören, kendi benliğini tanımlayabilmek için devamlı zıtlanacak bir `ötekine` gereksinim duyan, kendisini seçilmiş ve Tanrı ile özel bir bağ içinde kabul edip bundan hareketle kötülüğe karşı kutsal savaşlar ilan eden bir Amerika olduğu ortaya çıkar. Bu çalışmanın amacı Amerikan kültürel ideolojisinin bir tanımını yaptıktan sonra bu pragmatik ideolojinin temel bileşenlerini oluşturan din ve erkeklik temalarının Hollywood yapımı bilim-kurgu ve savaş-çatışma filmlerinde ortaya çıkışını incelemek ve bu incelemelerden hareketle `kutsal sentez` denebilecek özgün bir Amerikan ideolojisini açığa çıkarmaktır.

IV ABSTRACT In the field of cultural studies, it is-especially by American scholars- claimed that, American culture, unlike other cultures, does not have an ideology. According to this claim, ideologies consist of static, unchanging and rigid definitions, and American culture is too dynamic and `pragmatic` to welcome any kind of ideology. However, it is seen that from its earliest conception, American culture has taken shape along an ideological framework and this ideology is still the most definitive aspect of American culture. Despite the fact that they might appear under different names, there are three basic constituents of this `American cultural ideology.` The two of these three constituents are `religion` and `manliness.` Especially religion, or religiosity, owing to the influence of Puritans, the ancestors of Americans, has become the fundamental and dominant aspect of American culture within its nearly 300 years of history. Even though it later disappeared as a religious sect, Puritanism provided American culture with a religious-cultural infrastructure which makes American society see the world from a religious perspective. In other words, in the modem American society and the cultural artifacts it produces, there can still be observed a religiosity which is an outcome of Puritanism. However, owing to the peculiarities of the Puritan belief, the religiosity observed in American culture is not based on strict rules but on a pragmatic framework. Similarly, the theme of manliness, which can be traced back to the Founding Fathers, manifests itself in various gender-related concepts such as patriarchy, masculinity, or manhood. Especially in the issues of war and patriotism, the theme of manliness unites with the theme of religiosity to form the American cultural ideology which revolves around this religious- masculinist cultural core. In order to establish a social unity for its population with diverse origins and to maintain the agenda and benefits of the elite, American culture constructs various narratives and cultural products embedded with these themes. The third constituent of the American culturalideology, pragmatism appears in this stage as a- method or approach and it assists the constant regeneration and updating of the cultural ideology as necessitated by the requirements of the day. At times, it appears in the form of opportunism by shifting and restating meanings of some concepts and it helps protect the basic ideological substructure. Thus, there emerges a unique ideological fusion, a `holy synthesis,` which appears to be dynamic, progressive, always in a process of mobility and evolution, but which indeed favors status quo, religion, patriarchy and war-mindedness. Especially in the twentieth century, the tasks of meaning creation, maintenance of social unity and supplying definitions of `others,` which will be used as references to construct the self-definition of the culture, are carried out by the Hollywood cinema. The Hollywood cinema, in a constant pragmatic attitude, uses science-fiction and war-combat films to propagate the themes of religion and manliness. In doing so, it tries not only to maintain a social unity but also to produce meanings which will preserve a system of power relations and privileges. Furthermore, it helps define and propagate American culture and American national identity both in the country and in the global arena. When the image of America as depicted in Hollywood films is analyzed, it is seen that this is an America which sees the world through its own subjective religious and gender-conditioned perspective, which always requires an `other` to reach its own definition by negation, which sees itself as selected by God and in covenant with him, and which declares holy wars against evil. The purpose of this study is to define this unique American pragmatic cultural ideology, `the holy synthesis,` and analyze the representations of the primary constituents of this pragmatic cultural ideology, i.e. religion and manliness, in Hollywood-made science-fiction and war-combat films.