Haremiköy-Ilgın (Konya) çevresinin jeoloji ve linyit etüdleri

Abstract

* Yapılan çalışma, Kurugöl (Ilgın) ve yakın çevresinin jeolojisi ile bölgedeki linyit oluşumlarının açıklığa kavuşturulmasını amaçla maktadır. Çalışma sahasında temeli, Paleozoyik yaşlı Sızma formasyonu oluşturur. Bu formasyon, metamorfik kayaçlarla (Fillit, serisit şist ve Muskovit şist) temsil edilmektedir. Temeli oluşturan metamorfik kayaçlar üzerine, Alt Kretase yaş lı, komprehensif, yarı kristalize kireçtaşları (Loras formasyonu) açı sal uyumsuzlukla gelir. Kalın bir istife sahip bu kayaçlar, bir yandan Ilgın Gölü'nü kuzeyden bir kuşak gibi çevirirken, bir yandan da sahada en önemli yükseltileri oluştururlar. Bölgede; Neojen sedimanları Ilgın formasyonu adı altında ince lenmiştir. Üç litofasiyes'e ayrılan bu formasyon, kırmızı kahverenk li, kötü boylanmalı alt karasal - fluviyatil tortulların oluşturduğu, Tekeler üyesi, sarı, gri, beyazımsı, laminalı, tabakalanmalı, kiltaşı, killi kireçtaşı, silttaşı ve marnlar, altta Gastropoda Ostrakoda ve Chara, üstte ise Memeli faunası içeren Linyitli gölsel tortullarla temsil olunan Harmanyazı üyesi ve daha üstte de kırmız ı-kahverenkli, kötü boylanmalı, üst karasal- fluviyatil tortulların oluşturduğu Se biller üyesi olarak bölümlenmiştir. Bölgede aktüel çökeller, alüvyon, kum, çakıl ve moloz birikin tileri ile temsil edilir. Çalışma bölgesindeki linyit seviyeleri Ilgın formasyonuna ait Harmanyazı üyesi'nde oluşmuştur. Bu bölgede 1977 yılında yapılan sondajlı çalışmalarda 12.000.000 ton, 1984-1986 yıllarında yapılan çalışmalarda ise 15.000.000 ton daha görünür linyit rezervi tesbit edilmiştir. Tesbit edilen bu rezervi temsil edecek şekilde, sondaj karotlarından alınan Linyit numunelerinin analiz sonuçlarına göre: kalori değerlerinin, orjinal linyitte, 1175 Kcal/kg- 2500 Kcal/kg. havada kuru linyitte ise 1950 Kcal/kg - 3992 Kcal/kg arasında ol duğu görülmüştür.

ATTRACT This study aimed understanding of geology around Kurugb'l (Ilgm) and explanation of the lignite occurances in the investigation area. The basement of the region is made up of Paleozoic-aged Sızma formation. It consists of raetamorpbte rocks (phylite, sericite schist, j^aartzite, muscovite schist). These rocks having thick sequences are surrounded by Ilgxn Lake from North and they form high elevations in the area. Neogene pediments Haas been studied under the name of Ilgın ^formation. This formation has been divided into three lithofacies. The first one is Tekeler member, which is red, brown colored, not well sorted, subterrasterial- Jluvyatile sediments. The second one is Harmanyazx member, which lies over the Tekeler member, is composed of yellow, gray, whity, laminated claystone, clayey limestone, silt and marl. This member contains Gastrophod, Ostrochod, chara below and mammal faunas which is found in lignite- keariag-. lacustrine sediments above. The last (third) member is Sebiller member^ £oun£ ' '; at the top/it is made up of red brawn colored, not well sorted, upper- terrassterial - fluviatile sediments. The recent sediments has been represented by alluvium, sand gravel accumulations -' Lignite levels occured within the Harmanyazi member of the Ilgm formation. Drillings performed 3&M7 has shown that 12.000.000 tons of lignite exists. In addition to that the explorations done between the years of 1984 and 1936, the apparent reserv of 15.000.000 tons of lignite. The results of analysis done by General Directorate of MTA oh the orijinal carots taken during drilling programme showed that lignite has 1175 Kcal/kg -2500 Kcal/kg values. Dry lignite values 'Vary, between 1950 Kcal/kg and 3992 Kcal/kg.