Hassas nivelmanda alet ve mira hataları

Abstract

II ÖZET Nivelman ölçüleri yapılırken ölçü noktası üzerindeki mira altlığı ve mira, alet sehpası ve alet zeminin cinsine bağlı olarak düşey yönde bir miktar hareket eder. Düşey hareket zamanın bir fonksiyonudur. Zamanla lineer olmayan bir şekilde ve her iki yönde (çökme-yükselme) ortaya çıkması beklenir. Nivo ile farklı ısı ortamlarında ölçü yapılınca aletin kendi yapısın dan kaynaklanan hatalar mevcuttur. Bu hata aletin eksen sisteminin bozulma sına sebep olmakta sonuçta aletle ölçü yapılırken hatalı ölçüler ortaya çıkar. Bu şekilde meydana gelen hatanın sonuca etkisi giderilemez. Nivelman ağ noktaları da tesis edildikleri yerin yapısına ve diğer bazı etkenlere bağlı olarak zamanla düşey hareket gösterirler. Bu tip düşey hareketlerin en aza indirilebilmesi için, uygun zeminlerde uygun araçlarla çalışmak, nivelman ağ noktalarını sağlam zeminlerde tesis etmek gerekir. Nivelman ölçüleri için kullanılan miraların bölüm uzunluklarının çeşitli sebeplerle ne miktarda değiştiği mira komparatörleri ile kontrol edilir, hataları belirlenir. Kontrolleri yapılmış miralarla yapılan arazi ölçüleri ne bu miktarlar düzeltme olarak getirilir.

Ill SUMMARY When levelling measurements are carried out, the staff plate and staff, tripod and instrument are moved in vertical direction. Regarding type of the grouns. The vertical movement is a function of time. In time, it is expected to appear in non-linear form in both ways as upwards and downwards. When the measurements in different temperatures are made with the level, the errors due to structure of the instrument exist. This error causes the axis system of the instrument broken down. As a result, when measurements are made with this instrument measurements in error occur. Levelling network points shows vertical movements according to structure of the ground, and to some other effects in time. To be able to bring down this kind of vertical movement to minimum, it is necessary to work with suitable instruments over suitable ground and to establish the levelling network points over strong ground. Quantity of changes due to different reasons in scale lengths of the staff which are used for levelling measurements is controlled with staff comparators. Its errors to the field measurements which are carried out with controlled staffs.