Ağır metal stresinin roka (Eruca sativa L.)`da bitki gelişimi ve fizyolojisi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, dünyada ve ülkemizde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan rokada farklı konsantrasyonlarda kadmiyum (0, 100, 150 ve 200 mg/kg) ve kurşun (0, 1000, 1500 ve 2000 mg/kg) uygulamalarının fizyolojik ve morfolojik reaksiyonlarını belirlemek amacıyla Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Araştırma Seraları ve Laboratuarlarında 2018 yılında yürütülmüştür. Denemede bitkisel materyal olarak roka (Eruca sativa L.) Bengi çeşidi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre uygulamalar ve dozlar arasında önemli farklılıklar ortaya çıkmıştır. Ağır metal stresi şartlarında yetiştirilen rokada uygulamaların bitki gelişimi (taze, kuru ağırlık vb.), bazı bitki fizyolojik parametreler (doku elektrik iletkenliği, stoma iletkenliği, doku oransal su içeriği) üzerine etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. Gerek kadmiyum, gerekse kurşun stres koşulları rokada bitki gelişimi ile fotosentetik aktivite, klorofil miktarı gibi bazı özellikler üzerine olumsuz etki göstermiş olup, kadmiyum daha düşük dozlarda uygulanmasına rağmen incelenen parametreler üzerine daha fazla olumsuz etki yaptığı belirlenmiştir.

Thhe aim of this study was to determine the effects of different cadmium (0, 100, 150 and 200 mg/kg) and lead (0, 1000, 1500 and 2000 mg/kg) doses on physiological and morphological reactions of rocket plants cultivated widely in the world and in our country. The experiment was conductedin 2018 in Atatürk University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture under laboratory and greenhouse conditions. Rocket (Eruca sativa L.) Bengi cultivar was used as plant material in the experiment. It was determined that differences between treatments were statistically significant. The rocket plants grown under heavy metal stress conditions were affected regarding to plant growth parameters (fresh and dry weight ect.), some plant physiological parameters (tissue electrical conductivity, stomal conductance, ect.). Both cadmium and lead stress conditions negatively affected plant growth, phosynthetic activity and chlorophyll content. It was determined that cadmium had more negative effcets compared to lead on the investigated parameters despite lower application doses.