Edebiyat eserinin sosyolojik bir belge olarak kullanımı: Talcott Parsons ve Wıllıam Faulkner örneği

Abstract

Konusu kısaca toplumsal yapı ve dönemin, edebiyat eseri ve sosyoloji kuramına etkisiolan bu araştırmada, edebiyat eserinin toplumsal yapı ve dönemsel koşulları yansıtışbiçimlerini ve bu koşulların oluşumundaki tarihsel, toplumsal ve ekonomik süreçlerinneler olduğu ile edebiyat eserlerine ve sosyoloji kuramlarına etkilerini ve ayrıcaedebiyat eserlerinin toplumsal araştırmalarda ikincil bir kaynak teşkil edipedemeyeceğini saptayabilmek için araştırmanın yöntemi olarak nitel araştırmatürlerinden betimleyici araştırma kapsamında tarihsel karşılaştırma metodu seçilmiştir.Bu metodun seçilme nedeni, ele alınan eserlerin sosyolojik anlamda incelenebilmesiiçin toplumsal ve dönemsel araştırma yapılması gerekliliğidir. Bu metot aracılığıyla,araştırmanın kuramsal tabanı, incelenen toplum ve dönem hakkındaki bilgiler ilebirleştirilerek söz konusu eserlere uygulanmıştır.Edebiyatın sosyoloji araştırmalarında, toplumsal etmenleri yansıtan ikincil bir kaynakolabileceği fikrinden yola çıkılmıştır; böylece edebiyat ürünü bu amaçla kullanılabilirkensosyolojik bakış açısı da edebi eseri incelemede önemli bir yaklaşım sergileyebilecektir.Bunu ise, herhangi bir toplumun üyesi olan yazarın eserlerinde, içinde yaşadığıtoplumla ilgili öğelerin gözlemlenebileceği savı takip etmiştir. Burada, bireylerin içinedoğdukları toplumun kültürel ve toplumsal özelliklerini içselleştirmelerinin, yarattıklarıesere yansıdığı önkabülünden hareket edilmiştir. Bu görüşü desteklemek için, biredebiyat yazarı ile bir sosyolojik kuramcı ele alınmış, bu kişiler de yakın dönemlerdeaynı ülkede, ABD'de yaşayan William Faulkner ve Talcott Parsons olarak belirlenmiştir.Her iki ismin de eserleri bir bütünlük arz edecek şekilde, biyografileri, başlıca eserleri veyaşadıkları dönemlerin bu eserlerde yer aldığı düşünülen noktaları çerçevesindeincelenmiştir. Belirtilen dönemde, söz konusu toplumda meydana gelen başlıcatoplumsal olaylara ve mevcut toplumsal yapıya değinilerek, edinilen bilgiler, yazar vekuramcının eserlerinde aranmıştır. Bu noktada, sosyoloji ve edebiyat disiplinlerininçeşitli yöntemsel yaklaşımlarından yararlanılmış ve tezin soru cümleleri doğrultusundabir değerlendirme yapılmıştır.iiiEdebiyat eseri, sosyoloji kuramı ve dönem-toplum incelemeleri sonucunda; eserler vekuramlarda, yaratıldıkları toplumun çeşitli özelliklerinin yer alabileceği ve dolayısıyla heriki yaratının da bu doğrultuda ele alındığında, toplumsal ve dönemsel koşullarıincelemede bir çeşit kaynak olarak yararlanılabileceği sonucuna varılmıştır.Anahtar SözcüklerAktör, Ayırım, Dönem, Irk, İşlev, Sistem, Toplum, Toplumsal Ürün

In this research, whose subject is the influences of the social structure and the socialperiod on literary works and on sociological theories, in order to determine literaryworks? ways of reflecting social structure, and periodic conditions and historical, socialand economic processes which have a role in the formation of these conditions, andalso to determine whether literary works can be secondary referable sources insociological researches; historical comparative research in the scope of descriptiveresearch which is one of the types of qualitative research, is chosen. The reason forchoosing this method is the necessity of making a social and periodic research toanalyze the chosen works sociologically. By this method, research?s theoretical base iscombined with the data about the society and the period that have been analyzed, andthese are applied to the works mentioned.The idea that literature might be a secondary referable source of reflecting socialfactors in sociological researches is taken for granted. Thus both, the work of art wouldbe used in terms of this goal and the sociological point of view would take an importantand beneficial manner in analyzing that work of art. It was followed by the proposition,that in the work of a writer who is the member of the society, there are some elementsof society in which he lives, can be observed. In explaining this proposition, it is movedfrom the acceptance that, the fact that the individuals willingly and unconsciously,internalize the socio-cultural aspects of society he is born into, is reflected in the worksof art the writers created. In order to support that idea, a writer and a social theorist asthe members of the society are analyzed and as the exampleries of the writer and thetheorist, Talcott Parsons and William Faulkner who had lived both in the same periodand in the same country, in USA are chosen. The works of both of those names areanalyzed in an integral structure, in the context of those writers? autobiographies, theirleading works and the aspects of the period that they lived in which are thought of asexisting in those works. Main social events and existing social structure that occurredand formed in the period mentioned and the society in the question are discussed andobtained data are looked for in the works of the writer and the theorist. At this point,various methodical approaches of the disciplines of sociology and literature are utilizedand within the context of the research?s interrogative questions, an evaluation has beenmade.Within the conclusion of literary work, sociological theory and period-society analysis, itis concluded that in literary works and sociological theories, there can be variousaspects of society where they are created, and that when both of two works areanalyzed in this sense, they can be used as a source in analyzing social and periodicconditions.Key WordsActor, Segregation, Period, Race, Function, System, Society, Social Product