Konya batısındaki neojen çökellerinin stratigrafisi ve sedimantolojisi

Abstract

ÖZET Doktora Tezi KONYA BATISINDAKİ NEOJEN ÇÖKELLERİNİN STRATİGRAFİSİ VE SEDİMANTOLOJİSİ Ali Müjdat ÖZKAN Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Doç.Dr.Sadettin KORKMAZ 1998 - Sayfa : 208 Jüri: Prof. Dr. Halil BAŞ Doç. Dr. Sadettin KORKMAZ Doç. Dr. Mehmet ÖZKUL Bu çalışma, Konya batısındaki Üst Miyosen-Alt Pliyosen yaşlı çökellerin sedimantolojik özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. inceleme alanının temelini Paleozoyik-Mesozoyik yaşlı Temel kayaları oluşturur. Temel kaya fillit, şist, kuvarsit, kireçtaşı, dolomit, spilit, diyorit, gabro, diyabaz ve serpantinitten ibarettir. Bu temel üzerine açısal uyumsuzlukla Üst Miyosen-Alt Pliyosen yaşlı Sille formasyonu, Yalıtepe formasyonu, Ulumuhsine formasyonu, Küçükmuhsine formasyonu, Sulutas volkanitleri, Yürükler formasyonu oturur. Bu çökellerin özellikleri şöyledir : Sille formasyonu alüvyal yelpaze ve örgülü akarsu ortamında çökelmiş kırmızı renkli konglomera, kumtaşı ve çamurtaşından oluşmaktadır. Yalıtepe formasyonu ise sığ göl ortamında çökelmiş bej, kahve renkli stromatolitik (LLH, SH, SS tiplistromatolitler) kireçtaşından oluşmuştur. Ulumuhsine formasyonu sığ ve açık gölde çökelmiş bej, krem renkli kireçtaşı, krem renkli killi kireçtaşı, krem renkli killi kireçtaşı- çamurtaşı ardalanması, krem, bej renkli çamurtaşı, krem, yeşilimsi krem renkli marn, beyaz, krem renkli dolomit, kömürlü siyah, gri renkli çamurtaşı, krem, bej renkli çört yumru ve bantlı, gastropod, bivalv, ostrakod ve iz fosilli kireçtaşı ve örgülü akarsu ortamında çökelmiş konglomeralardan ibarettir. Karada ve gölde çökelim gösteren Küçükmuhsine formasyonu, volkanik breş, tüfit, tüf ve aglomeradan ibaret Evlicoyuktepe volkanik breş üyesi, Mandalastepe tüfit üyesi, Takkalıtepe tüf üyesi ve Kanyakasıtepe aglomera üyesinden oluşmaktadır. Karada ve gölde konumlanan andezit/dasit ve bazalttan ibaret Sulutas volkanitleri ise Büyükgevelletepe andezit/dasit üyesi ile Doğulaşayayla bazalt üyesinden oluşmuştur. Ulumuhsine formasyonu ve Küçükmuhsine formasyonu ile hem açılı uyumsuz hem de uyumlu dokanaklı olarak gözlenen Yürükler formasyonu alüvyal yelpaze, örgülü ve menderesli akarsu ortamında çökelmiş, kırmızı renkli konglomera ile kırmızı renkli ve kaliş yumrulu çamurtaşından ibarettir. Tüm bu birimleri açılı uyumsuz olarak örten Topraklı formasyonu ise, kırmızı, gri renkli konglomera, bej, kırmızı renkli ve kaliş yumrulu çamurtaşından oluşmaktadır. İncelenen kumtaşları çoğunlukla litik kumlası, daha az olarak da yan litik kumtaşı ve litik vake özelliğindedir. Mineralojik ve dokusal olarak olgunlaşmamıştır. Yalıtepe formasyonundaki kireçtaşları biyolitit/bağlamtaşı özelliği yanısıra seyrek intrapelmikrit/vaketaşı, fosilli mikrit/çamurtaşı, kumlu dismikrit/kumlu çamurtaşı, kötü boylanmış pelintrasparit/tanetaşı, kötü boylanmış intraoosparit/tanetaşı düzeyleri içerir. Ulumuhsine formasyonundaki kireçtaşları ise dismikrit/çamurtaşı, fosilli mikrit/çamurtaşı, seyrek pelintrabiomikrit/vaketaşı, seyrek biomikrit/istiftaşı, mikrit/çamurtaşı, kumlu seyrek intrapelmikrit/kumlu vaketası, istiflenmiş intrapelmikrit/istiftaşı, kötü boylanmış intraoosparit/tanetaşı özelliğindedir. Yöredeki Neojen havzası zaman zaman tektonizma ile kontrol edilmiş dağlar arası bir havza özelliği taşımaktadır. ANAHTAR KELİMELER : Neojen, Konya batısı, stromatolit, alüvyal yelpaze, örgülü akarsu, göl.

ABSTRACT Ph.D Thesis STRATIGRAPHY AND SEDIMENTOLOGY OF NEOGENE DEPOSITS IN THE WEST OF KONYA Ali Müjdat OZKAN Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geology Supervisor : Associate Prof.Dr.Sadettin KORKMAZ 1998 - Page : 208 Jury Prof. Dr. Halil BAŞ Associate Prof.Dr. Sadettin KORKMAZ Associate Prof.Dr. Mehmet ÖZKUL This study was purposed to find out sedimentological features of Upper Miocene- Lower Pliocene aged deposits in the west of Konya. The basement of the investigated area is Paleozoic-Mesozoic aged basement rocks. The basement rocks consists of phillite, schist, quartzite, limestone, dolomite, spilite, diorite, gabbro, diabase and serpentinite. This basement is overlined unconformably by Upper Miocene-Lower Pliocene aged Sille formation, Yalitepe formation, Ulumuhsine formation, Küçükmuhsine formation, Sululas volcanites, Yürükler formation. The features of these deposits are as follows: Sille formation consists of red conglomerate, sandstone and mudstone, deposited in alluvial fan and braided stream environments. Yalitepe formation contains cream, brown stromatolitic (LLH, SH, SS types) limestone formed in a shollow lake environment. Ulumuhsine formation is made by cream, limestone, cream clayey limestone, cream clayey limestone-mudstone alternation, cream mudstone, cream, greenish cream marl, white, cream, nodules and bands of chert- bearing, gastropod, bivalve, ostracode and trace fossils-bearing limestone deposited in ashallow and open lake, and conglomerates formed in a braided stream environment. Küçükmuhsine formation formed in continent and lake environment consists of Evlicoyuktepe volcanic breccia, Mandalastepe tuffite, Takkahtepe tuff and Kanyakasilepe agglomerate members. Sulutas volcanites, which contains andesite/dacite and basalt formed in continent and lake, is formed by Büyükgevelletepe andesitc/dacite and Doğulaşayayla basalt members. Yürükler formation overlies conformably and unconformably in local Ulumuhsine and Küçükmuhsine formations, and contains red conglomerate, red and caliche nodulled mudstone deposited in alluvial fan, braided and meandering stream environments. All these lithologies is overlined unconformably by Topraklı formation consists of red, grey conglomerate, cream, red and caliche nodulled mudstone. Sandstones investigated are mainly litic sandstone and less semi-litic sandstone and litic wacke. They were unmaturated mineralogically and texturally. Limestone of Yahtepe formation have biolitite/boundstone features, and also contains unsorted pelintrasparite/grainstone, unsorted intraoosparite/grainstone, fossiliferous micrite/mudstone, sandy dismicrite/sandy mudstone levels. Limestones of Ulumuhsine formation are dismicrite/mudstone, fossiliferous micrite/mudstone, sparse pelintrabiomicrite/wackestone, sparse biomicrite/packstone, micrite/mudstone, sandy sparse intrapelmicrite/sandy wackestone, packed intrapelmicrite/packstone, unsorted intraoosparite/grainstone. Neogene basin in the region have characteristics of an intra-mountain basin, lime to time controlled by tectonics. KEY WORDS : Neogene, the west of Konya, stromatolite, alluvial fan, braided stream, lake.