Statik GPS gözlemlerinin fotogrametrik nirengiye kapsatılması üzerine bir çalışma

Abstract

ÖZET DOKTORA TEZİ STATİK GPS GÖZLEMLERİNİN FOTOGRAMETRİK NİRENGİYE KAPS ATILMASI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA H.Murat YILMAZ Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeodezi ve Fotogrametri Anabilim Dalı Danışman:Doç.Dr.Ferruh YILDIZ 1997, 114 Sayfa Jüri: Prof.Dr.M. Orhan ALTAN `Doç.Dr. Sıtkı KÜLÜR Doç.Dr.Ferruh YILDIZ Bu çalışmada statik GPS (Global Positioning System) gözlemlerinin fotogrametrik nirengiye kapsatılması amaçlanmış ve statik GPS gözlemlerinin fotogrametrik nirengiyi zaman, maliyet ve hassasiyet bazında nasıl etkilediği araştırılmıştır. Bu amaçla; Birinci bölümde konu ile ilgili özet bir bilgi verilmiştir. İkinci bölümde fotogrametrik nirengi, fotogrametrik nirengi yöntemleri, doğruluk için kullanılan kriterler ve fotogrametrik nirengideki teorik doğruluk beklentileri hakkında açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde GPS hakkında genel bir bilgi verilmiş, GPS sistemi, GPS ölçü yöntemleri ve GPS ölçülerini etkileyen hata kaynaklan açıklanmıştır.Dördüncü bölümde GPS ve fotogrametri ilişkisi ele alınmış, GPS' in fotogrametri ve fotogrametrik nirengideki etkinliği ve kinematik GPS' in fotogrametrik nirengideki kullanımı ile ilgili yapılan çalışmalar ve bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar incelenmiştir. Beşinci bölümde statik GPS gözlemlerinin fotogrametrik nirengiye kapsatılması incelenmiş ve jeodezik ölçülerin fotogrametrik nirengiye dahil edilmesi ile ilgili daha önce yapılan çalışmalar ve bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar yer almıştır. Altıncı bölümde ise tezin konusu ile ilgili yapılan sayısal uygulama ve bu uygulamada kullanılan test alanı, ölçü yöntemi, dengeleme yöntemi ve matematik modeli, dengelemede kullanılan bilgisayar programlan ve özellikleri ve uygulamadan elde edilen sonuçların yorumu yapılmıştır. Son bölümde ise daha önce yapılan teorik ve pratik araştırmalar ve bu uygulamadan elde edilen sonuçlar incelenmiştir. Statik GPS değerlerinin fotogrametrik nirengiye kapsatılması ile fotogrametrik nirengide zaman, maliyet ve hassasiyet bazında önemli ölçüde tasarruf sağlandığı, hassasiyet bazında % 10-20 arasında artış olduğu görülmüştür. Statik GPS değerlerinin fotogrametrik nirengiye kapsatılmasının uygun olacağı gözlenmiştir.

Ill ABSTRACT PhD Thesis A STUDY ON INTRODUCTION OF STATIC GPS OBSERVATIONS TO THE PHOTOGRAMMETRIC TRIANGULATION H.Murat YILMAZ Selçuk University Graduate School of Natural Applied Sciences Department of Geodesy and Photogrammetry Supervisor: Assoc.Prof.Dr.Ferruh YILDIZ 1997, 114 Pages Jury: Prof.Dr.M. Orhan ALTAN Assoc.Prof.Dr. Sıtkı KÜLÜR Assoc.Prof.Dr.Ferruh YTLDIZ In this study, observations of static GPS (Global Positioning System ) have been aimed in photogrammetric aerotriangulation to introduction and observations of static GPS have been investigated. It is also aimed to include time, cost and accuracy of photogrammetric aerotriangulation. With this intention; A literature survey has been included to give a general knowledge about the subject in the first section. More detailed explanation about photogrammetric aerotriangulation also presented. In this section, methods of photogrammetric aerotriangulation criters used for accuracy and theoric accuracy expectations were included. In the third section, a basic knowledge about GPS, GPS system, GPS measuring methods and the error sources which effects in GPS measures have been explained.IV In the fourth section, the relation between GPS and photogrammetric aerotriangulation have been studied, the effects of GPS on photogrammetry and photogrammetric aerotriangulation and the studies about the application of kinematic GPS in photogrammetric aerotriangulation and the results obtained from these studies have been examined. Observations of static GPS which are introduced into photogrammetric aerotriangulation have been examined and previous studies about geodetic observations which are introduced into photogrammetric aerotriangulation and the results obtained from these studies have been given in the fifth section. The numerical application about the thesis subject and the test area which is used in this thesis, measurement method, adjustment method, mathematic model, computer programmes used in adjustment and specifications of these computer programmes and the results obtained from this application have been discussed in the sixth section. The results obtained from theoric and practical made previously and from this application have been examined. When observations of static GPS which are introduced into photogrammetric aerotriangulation time, coast and accuracy in photogrammetric aerotriangulation have been saved. The increase between 10-20 per cent in the accuracy observations of static GPS which are introduced into photogrammetric aerotriangulation observed to be suitable.