Historiographic Metadrama: Tony Kushner`s A Bright Room Called Day and Angels in America

Abstract

1960lardan itibaren Amerikan tiyatrosu gerek tema gerek yapıs açısından yenilikçi ve deneysel bir portre çizmektedir. Çağdaş Amerikan oyun yazarları da bu deneysel yolu seçmiş, geleneksel tiyatronun olay örgüsü, karakter, sahne ve metin gibi kalıplaşmış ögelerini sorgulayarak bütün totaliter sistemlere duydukları güvensizliği dile getirmişlerdir. Bu yazarların tiyatro eserleri günümüzde ?postmodernizm? adı verilen bu sorgulayıcı akımın düşünsel ve sanatsal boyutundan yararlanmaktadır.Postmodernizm bir çok tiyatrocu ve kuramcı tarafından somut bir anlamı reddeden bir ?derinliksiz deneysellik? olarak görülse de diğer bir çok yazar ve düşünür bu akımın tersyüz eden, kurcalayan, oyunbaz ruhunun arkasındaki politik potansiyeli görmüşlerdir. Postmodernizm, önceleri sistemlerin dışına itilen azınlık gruplarına egemen anlatıları ve yazınları sorgulayabilme ve kendi amaçlarına uydurarak birer politik silah olarak kullanabilme imkanı sağlamıştır. Postmodern tiyatronun önemli yazarlarından biri olan Tony Kushner da bu bağlamda yazan yazarlardan biridir. Kushner, üsttiyatronun politik ve oyunbaz duruşunu kullanarak eserlerinde tarih yazınını kalıplaşmış söylemlerinden kurtarıp kendi bakış açısıyla yeniden yazar. Kushner'ın oyunları tamamiyle bir insan yaratımı olan tarih yazınının ve benzer kalıplaşmış sistemlerin işleyişlerini gözler önüne serer ve her birinin değişime açık olduğunu göstermeyi amaçlar.Kushner'ın tiyatrosu, postmodernizmin ideolojik gücünden yararlanan kuramlardan beslenir. Özellikle Linda Hutcheon'ın ?tarihyazımcı üstkurmaca? terimi Kushner'ın oyunlarını özetler niteliktedir. Hutcheon'a göre ?tarihyazımcı üstkurmaca? olarak adlandırılabilecek romanlar kendilerini tarihte bir noktaya yerleştirirler ve o dönemdeki tarih yazınlarını sorgulayarak hem o tarihin hem de kendilerinin birer insan yapımı, birer ?kurmaca? olduklarını açık ederler.Bu tez çalışması, Hutcheon'ın yarattığı ?tarihyazımcı üstkurmaca? terimini Tony Kushner'ın iki oyununa uygulayarak o oyunların birer ?tarihyazımcı üsttiyatro? olduklarını göstermeyi amaçlamaktadır. Bu açıdan bakıldığında, Kushner'ın oyunları tarih ve benzeri sistemlerin kime ?ait? olduklarını sorgulamakta ve üsttiyatronun oyunbaz doğasıyla bu sistemleri bir yeniden yazım sürecine tabi tutmaktadırlar.Anahtar SözcüklerTarihyazımcı-Üsttiyatro, Tony Kushner, Linda Hutcheon, Tarihyazımcı-Üstkurmaca, Postmodernizm.

American drama since the 1960?s has been highly experimental in subject-matter and form. Influenced by the newly-formed non-trust towards any totalizing systems and notions, the contemporary experimental dramatists challenged fixed elements of drama as plot, character, stage and text. This widely varied contemporary body of work later appeared to be a part of the recent phenomenon called ?postmodernism.?Although most postmodernist theoreticians and dramatists consider the movement a depthless, formal experimentation rejecting any fixed meaning, some others have recognized the political potential behind the subversive and playful manner of postmodernism. The previously excluded, marginalized groups now had the opportunity to open up the hegemonic narratives and appropriate them for their own purposes. One such dramatist writing from a marginalized position is Tony Kushner. With his highly political, metatheatrical and playful theater, Kushner constantly turns to history in order to open it up to new possible rewritings. His theater usually shows the inner workings of systems like history, thus establishing that such systems are human constructs that are open to alteration.Therefore, Kushner?s theater affiliates him with certain postmodern theoreticians who have realized the subversive power in postmodernism. One postmodern form in particular, Linda Hutcheon?s ?historiographic metafiction,? appears as an apt term to summarize what Kushner?s drama stands for. Originally a term used for the novel, ?historiographic metafiction? grounds itself in history but paradoxically demonstrates the constructed nature of both that history and itself.By appropriating Hutcheon?s theory to theater, this study aims to analyze two of Tony Kushner?s plays as examples of ?historiographic metadrama.? Both plays question the ownership of systems like history and open them to rewriting through the playfulness of metadrama.KeywordsHistoriographic-Metadrama, Tony Kushner, Linda Hutcheon, Historiographic-Metafiction, Postmodernism