Hücresel üretim sistemi tasarımında kullanılan yapay zeka teknikleri ile sezgisel yöntemlerin karşılaştırılması ve uygulamalı analizleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi HÜCRESEL ÜRETİM SİSTEMİ TASARIMINDA KULLANILAN YAPAY ZEKA TEKNİKLERİ İLE SEZGİSEL YÖNTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI VE UYGULAMALI ANALİZLERİ Yakup KARA Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Doç. Dr. Bilal TOKLU Jüri- i^'^' *`. »vvc*/ l`' v ^~< ı/^ _==^. î)oV.Î>r.'BvW/ loVlLU C&^) Üretim kaynaklarının etkili kullanımını sağlamak amacıyla son yıllarda üreticilerin ilgi odağı haline gelen ve araştırmacılar tarafından üzerinde yoğun araştırmalar yapılan Hücresel Üretim, Sistemlerinin uygulamaya geçirilmesi için ilk adım olan tasarım aşaması bu çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Bu çalışmada öncelikle, temelini Hücresel Üretim Sistemlerinin oluşturduğu bazı modern üretim sistemlerinden bahsedilmiş olup daha sonra H.Ü.S. tasarımında kullanılan 4 yapay zeka tekniği ve 3 sezgisel yöntem anlatılmıştır. Anlatılan yapay zeka tekniklerinden üçü ve sezgisel yöntemlerden ikisi olmak üzere toplam 5 tasarım yöntemi PASCAL programlama dilinde kodlanarak literatürden alınan toplam 10 adet test problemi üzerinde test edilmiş ve elde edilen sonuçlar 4 farklı değerlendirme kriterine göre yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler : hücresel üretim sistemleri, yapay sinir ağları, tabu araştırma algoritması, çok boyutlu ölçeklendirme, tavlama benzetimi, bulanık mantık.yapay zeka.

ABSTRACT Master's Thesis COMPARISON OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE TECHNIQUES AND HEURISTIC METHODS USED IN CELLULAR MANUFACTURING DESIGN AND THEIR APPLIED ANALYSIS Yakup KARA Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Industrial Engineering Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Bilal TOKLU 2000, Jury : />^. <?xU/ TölM-Ü &$) ^°H _ bi>q,^r. AK<vi«.-t peKtT In this study, the design of cellular manufacturing systems which has taken inime? attention by researchers has been studied. At the first step, modern manufacturing systems that are the basis for cellular manufacturing systems are studied. These are four artificial intelligence techniques and three heuristic methods. Three artificial intelligence techniques and two heuristic methods are chosen. These algorithms are coded in PASCAL. Ten test problems are retrieved from the literature and applied to the algorithms. Results are analyzed under four different criteria. Keywords : cellular manufacturing systems, artificial neural networks, tabu search, multidimensional scaling, simulated annealing, fuzzy logic, artificial intelligence. n