Yerel bir güç olarak aşiretin siyasal fonksiyonu

Abstract

Bu araştırma, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde halen hâkim ve geleneksel toplumsal bir organizasyon biçimi olan aşiretlerin ve buna bağlı olarak oluşan sosyal örüntülerin, sosyal değişme ve modernleşme sürecinin etkisiyle geçirdiği dönüşümleri, siyasi boyutları ile analiz etmek amacıyla gerçekleştirilen bir çalışmadır. Çalışmada özellikle, son yıllarda dünyada yaşanan hızlı değişmeler, kentleşme ekseninde köyden kentlere doğru gerçekleşen göçler ve modernleşme süreciyle birlikte geleneksel değerlerden modern değerlere dönüşümün yaşandığı aşiret tipi formasyonların sosyal ve siyasal olarak geçirdiği çözülmeler üzerinde durulmuştur.Aşiretlerde meydana gelen dönüşüm ve değişmeleri izah etmeye yönelen çalışma Diyarbakır ilinde yer alan aşiretlerin ?Aşiret Reisleri? ile yapılan görüşmelere ve konu ile ilgili araştırılan literatüre dayanmaktadır. Nitel metodolojinin kullanıldığı çalışmada tüm bilgiler sınırlı sayıda kişi ile doğal ortamlarında derinlemesine görüşmeler/mülakatlar ve katılımlı gözlem ile elde edilmiştir. Kullanılan görüşme cetvelinde mevcut problematiği ortaya çıkaracak sorular yer almakla birlikte görüşme esnasında bu cetvele bağlı kalınmamış; görüşme akışına göre sorular şekillenmiştir.Sonuç olarak bu çalışmada aşiretler daha çok örgütlenme, üyeleri üzerindeki denetim kabiliyeti ve siyasete katılım yönüyle incelenmiş ve bilinen tarihi klasik aşiret yapısıyla günümüzdeki yapı arasında ki temel farklar karşılaştırılarak nedenleri sorgulanmıştır.Anahtar Sözcükler: Aşiret, Modernleşme, Siyasallaşma, Siyasal Fonksiyon, Değişim.

This research is carried out for the purpose of analyzing the transformation of tribes still dominant in our Western and Shout-Western Anatolian regions and being traditional communal organization type, and social patterns happening in connection to these tribes in the effect of social change and modernization process with its political dimensions. In this research, especially social and political dissolubility experienced by tribal type formations facing transformation to modern values from traditional values with modernization process, migrations from rural to urban within the urbanization axis and changes happening in the world in recent years are stressed.The research intended to illustrate the changes and transformations happened in tribes are based on the literature inquired about the issue and interviews carried out with headmen of these tribes in Diyarbakır province. All information are obtained by participated observation and deep interviews/contacts with limited people in their natural habitats. Although, questions revealing the current problematic take place in the interview scale, questions are embodied during the interviews.As a conclusion, in this research tribes are analyzed mainly in terms of participation to politics, supervision ability on its members and organizational establishment; and the reasons of differences between the known historic classical tribe structure and present structure are questioned by comparing the basic differences.Key words: Tribe, Modernization, Politicization, Political Function, Change.