Bilgisayara dayalı iletişim: KUTUP-L tartışma listesinin bibliyometrik analizi

Abstract

Elektronik tartışma listeleri mesleki-bilimsel iletişim ortamı olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Belirli bir alana yönelik tartışma listeleri analiz edilerek mesleki-bilimsel iletişim örüntüleri üzerine değerli bilgilere ulaşma imkânı bulunmaktadır. Çalışmada KUTUP-L incelenerek liste üyelerinin mesleki-bilimsel iletişim kalıplarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Betimleme yöntemi kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler ve bibliyometrik analizler 1994-2008 arası listeye gönderilen 19.827 mesaj üzerinden, içerik analizi ise tabakalı yöntemle oluşturulan 977 mesajlı örneklem üzerinden gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonucunda listede gerçekleşen iletişimin yıllara göre sürekli artış gösterdiği bulunmuştur. Mesajların gönderim amaçlarına göre analizi listede iletişim başlatma amaçlı inisiyatifli hareketlerin cevap verme amaçlı dönüşlü hareketlerden daha yoğun olarak kullanıldığını göstermiştir. Bibliyometrik yasalara göre yapılan analizlerde listedeki iletişimin Pareto ve Price yasaları ile uyumlu olduğu, Lotka yasası ile uyumlu olmadığı bulunmuştur.İçerik analizi sonuçları mesajların önemli bir bölümünün (%40) konu dışı olduğunu göstermektedir. Konulu mesajların analizinde, listede en çok gündeme gelen konuların bilimsel-mesleki iletişim (%17), kütüphanelerarası işbirliği (%12), derme (%10) ve mesleki sorunlar (%7) olduğu görülmüştür. Tartışma konuları dışında olmakla beraber mesleki iletişimin diğer bir yönü olan kutlama (%16), vefat/taziye (9,4) ve iş ilanları (%8,7) mesajlarının yoğun olarak kullanıldıkları belirlenmiştir. Ayrıca, mesajların konu ve gönderim amacına göre dağılımlarının yıllık dönemlere göre değiştiği belirlenerek listedeki iletişimin durağan olmadığı görülmüştür.Araştırma sonuçları KUTUP-L'nin soru sorma, bilgi ve haber paylaşımı, güncel gelişmeleri izleme, mesleki ve sosyal konuları tartışma amacı ile kullanıldığını ve Türkiye'de kütüphanecilerin mesleki yaşantıları üzerinde etkili olduğunu göstermektedir.Anahtar Sözcükler: Bilgisayara dayalı iletişim, tartışma listeleri, tartışma grupları, KUTUP-L, e-posta.

Electronic discussion lists are widely used as a professional and scientific communication tool. Analyzing discussion lists provides useful information on professional and scientific communication patterns. This study aims to find out list members? professional and scientific communication patterns using KUTUP-L, Librarians? Discussion List, as a case study. Descriptive statistics and bibliometric analysis are based on a total of 19,827 messages posted on KUTUP-L between 1994 and 2008. Content analysis is based on a stratified sample of 977 messages.Findings indicate that communication in the list has increased continuously over the years. The intent analysis of the messages shows that the initiatory movements take place more often than reflexive movements in the list communication. Distribution of messsages conforms to Pareto and Price laws but not to Lotka?s Law.Content analysis results show that almost half the messages (%40) were off-topic. Topical analysis shows that issues about professional-scientific communication (%17), interlibrary loan activities (%12), collections (%10) and professional issues (%7) were discussed more often in the list. Altough mostly off topic, postings on celebrations (%16), condolences (%9,4) and job ads (%8,7) were widely included in the list communication. Subjects and intents of the postings tend to be changing over the years.Findings of the study indicate that KUTUP-L seems to have an impact on professional lives of many Turkish librarians in that they use it as a venue to ask questions, share news and information with their colleagues, follow up current developments and discuss professional as well as social issues.Key Words: Computer-mediated communication, discussion lists, discussion groups, KUTUP-L, e-mail.