Azot ve fosfor dozlarının haşhaşta (Papaver somniferum L.) verim ve bazı verim unsurları ile kalite üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırma 2002-2003 vejetasyon döneminde Afyon Kocatepe Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü deneme tarlasında, farklı azot ve fosfor dozlarının `Afyon Kalesi-95` haşhaş çeşidinin verim ve bazı verim unsurları ile kalite üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür/Tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine` göre üç tekerrürlü olarak kurulan bu araştırmada, dört azot dozu (Kontrol, 6 kg N/da, 12 kg N/da, 18 kg N/da) ve dört fosfor dozu (Kontrol, 3 kg P2CVda, 6 kg P205/da, 9 kg P2(Vda) uygulanmıştır. Araştırmada; bitkide kapsül sayısı, tohum verimi, kapsül verimi, kapsül/tohum oram, bitki boyu, ham yağ verimi, ham yağ oram, morfin oranı gibi özelliklerle ilgili ölçüm ve analizler yapılmıştır. Yapılan varyans analizi sonuçlarına göre tohum verimi, ham yağ verimi, kapsül verimi ve morfin oram bakmamdan N dozları arasında ve fosfor dozları arasında istatistiki olarak çok önemli (PO.01) farklar ortaya çıkmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek tohum verimi (180.7 kg/da), ham yağ verimi (93.71 kg/da), kapsül verimi (140.99/da) ve morfin oranı ( %0.74) 12 kg N/da ve 6 kg P2O5 /da uygulanan parsellerden, en yüksek ham yağ oranı ise (% 50.86) 12 kg N/da-0 kg/da P2O5 parsellerden elde edilmiştir.Anahtar kelimeler : Haşhaş, Azot ve Fosfor dozları, Verim,Verim Unsurları, Kalite

This research was conducted to determine the effects of different nitrogen and phosphorus levels on yield and some yiald components and quality of popy variety (Afyon Kalesi-95) during 2002-2003 growing season under Afyon ecological conditions in experiment field of Kocatepe Agricultural Research Institute.The experiment was designed according to `Factorial Experiment Desing` with three replications, four nitrogen doses(Control, 6 kg N.da`1, 12 kg N.da`1, 18 kg N.da`1) and four phosphorus doses (Control, 3 kg PaOs.da`1, 6 kg PiOs.da`1, 9 kg P205.da`1) were applied. In this research, seed yield, capsule yield, capsule-seed rate, ratio of morphine, crude oil rate, crude oil yield, plant height, number of capsule in plant were determinated. As a recently, the effects of different nitrogen andphosphorus doses on the seed yield, crude oil yield, capsule yield and morphine rate were found significant differences (PO.01). The highest seed yield (180,7 kg.da`1), crude oil yield ( 93,71 kg.da`1 ), capsule yield (140,99 kg.da`1) and morphine rates ( 0,74 % ) were obtained from 12 kg N.da`1 and 6 kg P205.da`1 applications, the highers crude oil rate ( 50,86 % ) were obtained from 12 kg N.da`1 and 0 kg PiOs.da`1 applications.Key words: Poppy, Nitrogen and Phosphorus Doses, Yield, Yield Components, Quality