A descriptive study on censorship in the translation of `South Park`

Abstract

Bu tez, Görsel-işitsel Çeviri'de sansür sorununu incelemeyi ve bu konudaki çözüm stratejilerini bir diziyi ve bunun Türkçe çevirilerini ele almak kaydıyla ortaya koymayı amaç edinmiştir. Bu amaca uygun olarak, bir Amerikan yapımı durum komedyası olan South Park içerdiği küfür ve argo kullanımları bakımından değerlendirilmiştir. Altyazılama, Görsel-işitsel gereksinimlerinden kaynaklanan kısıtlı doğasının yanında sosyo-kültürel, siyasi ve dini sebeplerle çoğunlukla yayıncı kuruluşların ve devlet kuruluşlarının müdahalesine maruz kalmaktadır. Bu bağlamda, altyazı çevirmenleri tabu kavramlara, küfür ve argo kullanımlarına karşılık bulmada sorunlar yaşamaktadırlar.Bu çalışmada, South Park'taki küfür ve argo kullanımlarının analizi için üç yönlü bir yöntembilim benimsenmiştir. İlk olarak Anton Popovic'in ortaya attığı `deyiş kay(dır)ması' irdelenmiştir. Çeviri kaymaları yalnızca kaynak ve erek dilsel unsurların uyumsuzluğundan kaynaklanmaz, aynı zamanda erek kültür normları tarafından da yönlendirilebilmektedir. Geleneksel anlamda zorunlu ve tercihsel ayrımının yanında, bir başka tür olan `yüklenilmiş kay(dır)ma' da çeviri sürecine dahil olmaktadır. Bu çalışmada bir uygulama yaklaşımı olarak Dirk Delabastita'nın sözcük oyunları üzerine geliştirdiği stratejiler küfür ve argo çevirisine uyarlanmıştır. Yöntembilimsel çerçevenin son bileşeni Gideon Toury'nin çeviri normlarına dayandırılmıştır.Sansür ve görsel-işitsel çeviriyi kurumsal müdahale bağlamında bir arada ele alan bu çalışmanın daha sonra yapılacak çalışmalara örnek oluşturacağına inanılmaktadır.

This thesis aims at investigating the problem of censorship in Audiovisual Translation and to express overcoming strategies by taking a particular series and its translation into Turkish as the object of the study. To this end, the American animated sitcom South Park has been evaluated in terms of translation of swearwords and slang. Beyond its constrained nature deriving from the audiovisual requirements, subtitling is mostly exposed to intervention by broadcasting companies and governmental institutions due to socio-cultural, political and religious factors. In this context, subtitlers face difficulties in finding adequate equivalents to the taboo concepts, swearwords and slang within the target language.In this study, a three-faceted methodological framework has been adopted for analysing translation of swearwords and slang in South Park. In the first place, `shift of expression? by Anton Popovic has been examined. Translation shifts do not only stem from incompatibilities between source and target linguistic units but they are also governed by norms of the target culture. Besides the traditional distinction between obligatory and optional shifts, a further one called `imposed shift? takes part in the process of translation. As a practical approach to this study, Dirk Delabastita?s strategies for translation of wordplay have been adapted into the translation of swearwords and slang. The last component of the methodological framework has been based Gideon Toury?s translation norms.This study which has jointly dealt with censorship and AVT in the aspect of institutional intervention is believed to set an example for further studies on similar issues.