Aşılı köklü ve tüplü asma fidanı üretiminde fidan kalite özelliklerine mikoriza ve humik asit uygulamalarının etkileri

Abstract

Aşılı köklü, tüplü asma fidanı üretiminde fidan kalite özelliklerine mikoriza ve humikasit uygulamalarının etkilerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışma Selçuk ÜniversitesiZiraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü'nde 2006 yılı vegetasyon periyodundayürütülmüştür.Denemede Fercal (V. berlandieri Planch. x Colombard) ve 1103 P (V. berlandieri x V.rupestris Scheeele) Amerikan asma anaçlarının çelikleri ve bunların üzerine aşılamak içinYalova İncisi ve Kalecik Karası (ıslah edilmiş V. vinifera L.) çeşitlerinin kalemlerikullanılmıştır. Çelikler 5-6 Ocak 2006 tarihinde omega aşı makinesi ile aşılanarak Richtersandıklarında kavak talaşı içerisinde 26±2 oC sıcaklık ve % 85 neme sahip kaynaştırmaodasında köklendirilmiştir. 22 gün sonra kaynaştırma odasından çıkarılarak plastik torbalaraşaşırtılmış ve bu sırada mikoriza ile ilk hümik asit uygulamaları yapılmıştır. Deneme 'tesadüfparselleri' deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak düzenlenmiş, 20 bitki bir parsel olarakalınmıştır. Elde edilen sayısal değerler varyans analizi ve Duncan testi ile değerlendirilmiştir.Mikoriza uygulamasından yaklaşık 6 ay sonra tespit edilen enfeksiyon düzeyiçeşit/anaç kombinasyonlarına göre değişmekle birlikte % 13.33 (Kalecik Karası/Fercal 3 gBiovam; Kalecik Karası/Fercal 5 g Biovam) ile % 53.33 (Kalecik Karası/1103 P 3 g Biovam)aralığında tespit edilmiştir. Mikoriza ve hümik asit uygulamaları fidanların kök sayısı, kökkalınlığı, kök uzunluğu, sürgün uzunluğu, sürgün kalınlığı gibi vegetatif gelişmeikarakterlerine ve aşı kaynaşma düzeyine çeşit/anaç kombinasyonlarına göre değişen oranlardaetkili olmuştur.Fidan randımanı Kalecik Karası/1103 P kombinasyonu kontrol grubunda % 52.67 ikenmikoriza uygulamalarında en yüksek olmak üzere % 73.63 (10 g kokteyl), hümik asituygulamalarında ise % 68.33 (% 0.1 Agrohum) düzeyinde tespit edilmiştir. Yalovaİncisi/1103 P kombinasyonu kontrol grubunda fidan randıman değeri % 70'tir. Bu gruptamikoriza uygulamalarından elde edilen en yüksek değer ise % 93 ile 5 g kokteyluygulamasından sağlanmıştır. Hümik asit uygulamalarında en yüksek fidan randımanı % 88ile % 0.1'lik Actagro uygulamasında tespit edilmiştir. Kalecik Karası/Fercal kombinasyonukontrol grubunda fidan randıman değeri % 58 düzeyindedir. Mikoriza uygulamalarında ise enyüksek fidan randıman değeri % 86 ile 5 g kokteyl uygulamasında kaydedilmiştir. Bukombinasyona yapılan hümik asit uygulamalarında en yüksek fidan randıman değeri ise %86.67 düzeyinde olmak üzere % 0.1'lik Actagro uygulamasıyla elde edilmiştir. Yalovaİncisi/Fercal kombinasyonu kontrol grubunda fidan randıman değeri % 61.67'dir. Mikorizauygulamaları sonucunda maksimum fidan randıman değeri ise % 87 ile 5 g kokteyluygulamasında sağlanmıştır. Hümik asit uygulamalarından elde edilen maksimum fidanrandımanı % 87 ile % 0.5'lik Actagro uygulamasından kaydedilmiştir. Hem hümik asit hemde mikoriza uygulamaları fidan randımanını önemli düzeyde artırmış olmakla birliktemikoriza uygulamalarının daha sonraki yıllar için beklenen etkisi dikkate alındığında dahadeğerli görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Aşılı ve tüplü asma fidanı üretimi, mikoriza, hümik asit, Yalovaİncisi, Kalecik Karası, Fercal,

This study was carried out during 2006 vegetation periods at Selcuk University, Facultyof Agriculture Department of Horticulture in order to found out the effects of mychorriza andhumic acid applications on quality of grafted and potted plant propagations in grapes.In this study Fercal (V. berlandieri Planch. x Colombard) and 1103 P (V. berlandieri xV. rupestris Scheeele) rootstocks and Yalova İncisi and Kalecik Karası grape variety (breededVitis vinifera L.) cuttings were used. Rootstocks and scion cuttings were grafted at 5th - 6thJanuary 2006 by omega grafting machines and then grafted materials were put into Richterboxes in humidified sow dust, this boxes also were put into a room condition were 26±2 oCand 85% relative humidity for develop callus and rooting. 22 days after grafted plants wereputted in pots, during this time mychorriza and first humic acid were applied. Research wasplanned ?tree replication randomized parcels? and 20 plants used as a parcel. Results wereevaluated by variance analyze and Duncan tests.The infection rate were between % 13.33 (Kalecik Karası/Fercal 3 g Biovam; KalecikKarası/Fercal 5 g Biovam) and % 53.33 (Kalecik Karası/1103 P 3 g Biovam) at 6 month laterof mycorrhiza and humic acid applications that were changed by variety/rootstockcombinations. The mycorrhiza and humic acid applications were affected of plants vegetativegrowth characteristics as root numbers, root width, root length, shoot length, shoot width andlevel of graft union that changed by variety/rootstock combinations.The plant yield was 52.67% at Kalecik Karası/1103 P combination control group, andmycorrhiza applications were determined as max 73.63% (by 10 g cocktail application),humic acid applications were 68.33% (by 0.1% Agrohum application). The plant yield was70% Yalova İncisi/1103 P combination control group. The maximum plant yield was 93% by5 g cocktail application in this combination. The maximum plant yield of humic acidapplication of this combination was 88% by 0.1% Actagro application. The plant yield was58% Kalecik Karası/Fercal combination control group. The maximum plant yield ofimycorrhiza application of this combination was recorded as 86% by 5 g cocktail application.The maximum plant yield of humic acid application for this combination was 86.67% by0.1% Actagro application. The plant yields were 61.67% Yalova İncisi/Fercal combinationcontrol group. The maximum plant yield of mycorrhiza application of this combination wasrecorded as 86% by 5 g cocktail application. The maximum plant yield of humic acidapplication for this combination was 87% by 0.5% Actagro application. Although both ofmycorrhiza and humic acid applications were raised up plant yields significantly, theexpectations of next years affects of mycorrhiza applications were found more valuable.Key Words: Grafted and potted plant propagation, mycorrhiza, humic acid, Yalovaİncisi, Kalecik Karası, Fercal