Kimi yağlı kuyruklu ve yağsız ince kuyruklu koyun ırklarının besi performansı ve karkas özellikleri

Abstract

Bu araştırma, yağlı kuyruklu koyun ırklarından Akkaraman ve Dağlıç, yağsız ince kuyruklu koyun ırklarından Kıvırcık ve Karacabey Merinos (KM) ile orta yağlı kuyruklu Malya ırkının besi performansı ve karkas özelliklerini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada her ırktan 10 baş olmak üzere toplam 50 baş kuzu kullanılmıştır. Kuzular ortalama 20 kg canlı ağırlıkta (yaklaşık 2.5 aylık yaşta) besiye alınmış ve kuzulara 68 gün süreyle ad libitum kesif yeme ek olarak günde 150 g kuru yonca otu verilmiştir.Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarının günlük canlı ağırlık artışı ortalamaları sırasıyla 304, 234, 211, 303 ve 279 g (p<0.05), toplam yem tüketimi aynı sırayla 86.6, 81.3, 79.9, 90.1 ve 85.7 kg (p<0.01) ve yem değerlendirme katsayıları ise 4.31, 5.25, 5.33, 4.53 ve 4.34 olarak bulunmuştur.İstatistik olarak önemli bulunan bazı kesim ve karkas özellikleri ile ilgili olarak Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarında sırasıyla kesim ağırlığı 40.92, 36.04, 34.09, 40.59 ve 38.94 kg, soğuk karkas ağırlığı, 18.84, 17.35, 15.35, 18.55 ve 17.26 kg, karkas randımanı , % 45.98, 48.03, 45.23, 45.69 ve 44.35, karkasta, kuyruk oranı % 16.16, 18.97, 0.88, 5.74 ve 0.61, böbrek?leğen yağı oranı ise % 0.69, 0.71, 1.95, 1.06 ve 1.08 olarak bulunmuştur.Karkas ölçüleri ile ilgili olarak Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarında göğüs genişliği sırasıyla 17.8, 17.5, 18.3, 19.8 ve 20.5 cm (p<0.01), omuz genişliği sırasıyla 15.6, 14.8, 15.8, 16.3 ve 17.1cm (p<0.05), but uzunluğu sırasıyla 19.3, 17.8, 19.7, 19.9 ve 20.4 cm (p<0.05) olarak tespit edilmiştirAkkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarında sırasıyla soğuk sol yarım karkas ağırlığı 8.02, 7.24, 7.73, 8.69 ve 8.53 kg (p<0.01), but ağırlığı 2.96, 2.56, 2.62, 3.10 ve 3.02 kg (p<0.01), sırt bel ağırlığı 1.67, 1.63, 1.68, 1.88 ve 1.81 kg (p<0.05), kol ağırlığı 1.53, 1.24, 1.51, 1.68 ve 1.68 kg (p<0.01), etek ağırlığı 720, 745, 751, 874 ve 827 g (p<0.01), göz kası alanı ise 14.2, 13.1, 13.1, 13.9 ve 16.4 cm2 (p<0.01) olarak bulunmuştur.Pirzola bölgesindeki doku kompzisyonu ile ilgili olarak Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarında kas oranı sırasıyla % 49.5, 46.4, 43.8, 46.7 ve 46.2, kemik oranı % 27.2, 25.7, 23.9, 22.6 ve 26.2 (p<0.05), kabuk yağı oranı % 16.1, 19.2, 10.9, 21.0 ve 13.1 (p<0.01), kas arası yağı oranı % 2.6, 4.8, 17.0, 5.6 ve 11.0 (p<0.05), atılan kısım oranı % 3.9, 2.4, 2.4, 2.9 ve 2.8 olarak bulunmuştur. Irklar arasında pirzola bölgesindeki ortalaması verilen özelliklerden kemik oranı, kas arası yağı oranı (p<0.05) ve kabuk yağı oranı (p<0.01) bakımından gözlenen bazı farklılıklar istatistik olarak önemli bulunmuştur.Yağ asitleri kompozisyonu ile ilgili olarak Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Malya ve KM ırklarında toplam doymuş yağ asitleri (SFA) oranı sırasıyla % 38.90, 37.54, 37.59, 37.91 ve 38.68, toplam tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) oranı % 48.69, 52.41, 53.73, 50.89 ve 50.83 (p<0.01), toplam çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA) oranı % 12.40, 10.05, 8.68, 11.21 ve 10.50 (p<0.05) olarak bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: koyun ırkları, yağlı kuyruk, ince kuyruk, besi performansı, karkas özellikleri, yağ asitleri

This research was carried out to compare fattening performance and carcass traits of fat-tailed Akkaraman and Dağlıç and thin tailed Kıvırcık and Merino and mid-fat tailed Malya sheep breeds. In this research, a total of 50 lambs were used and each genotype group was consisted of 10 male lambs about 1 ½ months of age of which beginning live weight averaged 20 kg. They were fed up with ad libitum concetrated feed and given 150 g alfalfa to each animal for a fattening period of 68 days.Feed conversion ratios were found as follows; 4.31, 5.25, 5.33, 4.53, 4.34 and total feed consumption rates were; 86.6, 81.3, 79.9, 90.1 and 85.7 kg for Akkaraman, Dağlıç, Kıvırcık Malya and Merino respectively. And their daily live weight gains were 304, 234, 211, 303, 279 g respectively. There were significant differences between groups in respect of daily live weight gains (p<0.05) and feed consumption rates (p<0.01). Whereas there is no significant difference in feed conversion ratios.Slaughter weight, cold carcass weight, dressing percantages, tail ratios and kidney-pelvic fat ratios which were statistically significant traits were found as 40.92 kg, 18.84 kg, 45.98 %, 16.16 % and 0.69 % for Akkaraman; 36.04 kg, 17.35 kg, 48.03 %, 18.97 % and 0.71 % for Dağlıç; 34.09 kg, 15.35 kg, 45.23 %, 0.88 % and 1.95 % for Kıvırcık; 40,59 kg, 18.55 kg, 45.69 %, 5.74 % and 1.06 % for Malya; 38.94 kg, 17.26 kg, 44.35 %, 0.61 % and 1.08 % for Merino respectively.Chest widths of the breeds mentioned above were found as 17.8, 17.5, 18.3, 19.8, 20.5 cm (p<0.01), shoulder widths of them were found as 15.6, 14.8, 15.8, 16.3 and 17.1 cm (p<0.01), and leg lengths were found as19.3, 17.8, 19.7, 19.9 and 20.4 cm (p<0.01) for in the some range.Weight of cold left carcass, leg, back-loin, shoulder, flank and eye muscle area were found as 8.02 kg, 2.96 kg, 1.67 kg, 1.53 kg, 720 g and 14.2 cm2 for Akkaraman; 7.24 kg, 2.56 kg, 1.63 kg, 1.24 kg, 745 g and 13.1 cm2 for Dağlıç; 7.73 kg, 2.62 kg, 1.68 kg, 1.51 kg, 751 g and 13.1 cm2 for Kıvırcık; 8.69 kg, 3.10 kg, 1.88 kg, 1.68 kg, 874 g and 13.9 cm2 for Malya; 8.53 kg, 3.02 kg, 1.81 kg, 1.68 kg, 827 g and 16.4 cm2 for Merino respectively. When we noticed the carcas component ratios, there is only significant difference in shoulder ratio between breeds (p<0.001).By the cutlet sample analyses lean, bone, subcutaneous fat, intermuscular fat and reaming parts ratios 49.5 %, 27.2 %, 16.1 %, 2.6 % and 3.9 % for Akkaraman; 46.4 %, 25.7 %, 19.2 %, 4.8 % and 2.4 % for Dağlıç; 43.8 %, 23.9 %, 10.9 %, 17.0 % and 2.4 % for Kıvırcık; 46.7 %, 22.6 %, 21.0 %, 5.6 % and 2.9 % for Malya; 46.2 % 26.2, 13.1 % %, 11.0 % and 2.8 % for Merino respectively. The differences between groups for bone and intermuscular fat ratios (p<0.05), and subcutaneous fat ratios (p<0.01) were found statisticaly sicnificant.Saturated fatty acids (SFA) of the breeds mentioned above were 38.90 %, 37.54 %, 37.59 %, 37.91 %, 38.68 %, total singular unsaturated fatty acids (MUFA) ratio were 48.69 %, 52.41 %, 53.73 %, 50.89 %, 50.83 % total multiple fatty acids (PUFA) ratio were 12.40 %, 10.05 %, 8.68 %, 11.21 %, 10.50 % respectively. There were statistically significant differences between MUFA (p<0.01) and PUFA (p<0.05) means of the breeds.Keywords: sheep breeds, fat-tailed, thin-tailed, fattening performance, carcass characteristics, fatty acids.