Pay geri alımları ile geri alım işlemlerinin neden ve sonuçlarının analizi: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama

Abstract

Pay geri alımları, şirket bünyesindeki atıl nakdin dağıtımında rol oynayan kurumsal bir finansman aracı olarak görülmekte; çoğu zaman nakit temettü dağıtımlarına alternatif bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. Önceleri, şirket ortakları ve alacaklıları açısından sakıncalı uygulamalara yol açabileceği gerekçesiyle yasaklanmış bulunan geri alım işlemlerinin, şirketlerin birtakım finansman ihtiyaçlarının karşılanmasındaki işlevinin artmasına istinaden, birçok ülkenin şirketler hukuku düzenlemelerine konu edilmeye başlandığı görülmektedir. İşlemlerin hukukî alt yapısı tesis edilerek belirsizliklerin giderilmesiyle birlikte şirketlerce özellikle borsada gerçekleştirilen pay geri alımlarına büyük ilgi gösterildiği gözlemlenmektedir. Türkiye'de pay geri alımı uygulamasına, Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları kapsamında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nda son dönemde yapılan değişikliklerle imkân tanınmıştır. Bu imkân doğrultusunda payları borsada işlem gören şirketler tarafından yapılan geri alım işlemlerine yönelik ampirik çalışmalar sonucunda: (1) şirketlerin geri alım kararı vermelerinde paylarının düşük değerlendiği ve şirketin faaliyetlerinin yolunda gittiği mesajının piyasaya verilmesinin belirleyici rol oynadığı; (2) kısa vadede, yatırımcıların geri alım işlemlerine olumlu tepki verdiği ve geri alım işlemleriyle payların likiditesinin artırılmasının, oynaklığının da azaltılmasının mümkün olduğu anlaşılmıştır.Anahtar Sözcükler:Pay geri alımları, geri alınan paylar, borsada gerçekleştirilen geri alımlar, payların düşükdeğerlenmesi, piyasaya mesaj verilmesi, şirketler hukuku, kurumsal yönetim, anormalgetiri, likidite, oynaklık.

Stock repurchase, as a corporate finance tool and a substitute for cash dividends, plays an important role in distributing excess cash. Following a prohibited period due to its potentially negative outcomes for shareholders and creditors, stock repurchase has recently been regulated within the company law systems of many jurisdictions pursuant to its increasing popularity in satisfying special financing requirements of companies. That the regulatory improvements have removed the uncertainty inherent in such transactions has increased the volume of, especially, the open market stock repurchases. Turkish legislation, i.e. Commercial Code and Capital Markets Law, has latterly been updated in accordance with acquis communautaire in order to allow stock repurchases. Empirical investigations regarding stock repurchase transactions of listed companies reveal that: (1) undervaluation and signaling are the most prominent determinants of stock repurchase decisions; (2) investor reaction to stock repurchases is generally positive and liquidity tends to increase as volatility decreases in the short-term.Key Words:Share/stock repurchase/buyback, treasury/own shares, open market share/stockrepurchase, undervaluation, signalling, company law, corporate governance, abnormalreturn, liquidity, volatility.