Erzurum ilindeki rekreasyon alanlarının sulama suyu gereksiniminin belirlenmesi ve sulama etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Rekreasyon alanları kaliteli suların sulamada yaygın bir şekilde kullanıldığı alanlardır. Temiz su kaynaklarının etkili kullanımını sağlamak amacıyla, bu çalışmada, Erzurum'daki büyük ölçekli rekreasyon alanların sulama suyu ihtiyacı belirlenerek mevcut uygulamaların durumu ve geliştirilme olanakları araştırılmıştır.Çalışma alanı olarak Erzurum merkezinde ve merkez ilçelerinde yer alan büyüklükleri 10 da üzerindeki 10 farklı rekreasyon alanı (Olimpiyat Parkı, 15 Temmuz Milli İrade Mesire Alanı, Recep Tayyip Erdoğan Parkı, Abdurrahman Gazi Türbesi Mesire Alanı, Mehmet Akif Ersoy Parkı, Aziziye Parkı, 100. Yıl Parkı, Mevlâna Vadisi, Haydar Aliyev Parkı, Hilalkent Parkı) seçilmiştir. Bu alanlardan alınan toprak numuneleri üzerinde yapılan analizlere göre; çim katmanının hemen altındaki toprağın kum içeriği %58.3 - %74.5, silt içeriği %17.2 - %29.7 ve kil içeriği %5.0-%13.7 arasında değişmiştir. Çift silindirli infiltrometre (Turf-Tec) ölçümlerine göre de kararlı infiltrasyon hızı değerleri 0.5 mm/h ve 21.1 mm/h arasında değişmiştir. FAO sınıflandırma dikkate alındığında sulamada kullanılan Erzurum şehir şebeke suyu ve kuyu sularının (Olimpiyat Parkı ve 15 Temmuz Milli İrade Mesire Alanı) pH, elektriksel iletkenlik, Na ve Cl toksisitesi ve sodyum adsorbsiyon oranı açısından sorunsuz olduğu tespit edilmiştir. NO3 kirliliği açısından 15 Temmuz Milli İrade Mesire Alanı kuyu suyunun, HCO3 açısından da şebeke suyu ile yine 15 Temmuz Milli İrade Mesire Alanı kuyu suyunun etkilerinin takip edilmesinin gerekli olduğu ortaya çıkmıştır.Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Su Tüketim Rehberi değerleri ile Erzurum ilinin yağış değerleri dikkate alınarak toplam 473.2 da yeşil alan için hesaplanan mevsimlik net sulama suyu gereksinimi (m3) hali hazırda uygulanan miktara göre %19.4 daha az tespit edilmiştir. En fazla sulama gereksinimi olan temmuz ayı için de mevcut uygulamaya göre %14.9 daha fazla suya ihtiyaç olduğu belirlenmiştir.

Recreation areas usulally require qualified waters in irrigation. With the intention of ensuring the efficient use of fresh water resources, in this study, the irrigation water needs of large-scale recreation areas in Erzurum were determined and the current state of practices and development opportunities were investigated.As a study area, 10 different recreation areas, (Olympic Park, 15 July National Willpower Recreation Area, Recep Tayyip Erdoğan Park, Abdurrahman Ghazi Mausoleum Recreation Area, Mehmet Akif Ersoy Park, Aziziye Park, 100. Yıl Park, Mevlâna Valley, Haydar Aliyev Park, Hilalkent Park) the sizes of which are over 10 decares, were chosen in the center of Erzurum and its central districts. According to the analyzes made on soil samples taken from these areas; The sand content of the soil just below the grass layer has ranged from 58.3% to 74.5%, silt content has ranged from 17.2% to 29.7% and clay content has ranged from 5.0% to 13.7%. According to the double ring infiltrometer (Turf-Tec) measurements, stable infiltration rate values have rangeded from 0.5 mm/h to 21.1 mm/h.When the FAO classification is taken into account, the city fresh water and well water (Olympic Park, 15 July National Willpower Recreation Area) used in irrigation were found to be free of problems in terms of pH, electrical conductivity, Na and Cl toxicity and sodium adsorption rate. In terms of NO3 pollution, it was found that it is necessary to supervise the effects of the well water of the July 15 National Will Recreation Area and the water of the 15 July National Will Recreation Area additonal to the fresh water for HCO3. By taking into consideration the values of Plant Water Consumption Guide of the Ministry of Agriculture and Forestry and the precipitation amounts of Erzurum, the seasonal net irrigation water requirement (m3) calculated for the recreation area being 473.2 decares in total was determined 19.4% less than the already existing amount. For the month of July, which requires the highest irrigation, it was determined that 14.9% high water is needed compared to the current practice.