Kösrelik göleti kırsal rekreasyon alanı topraklarının kalite parametrelerinin bitki türleri açısından uygunluğunun belirlenmesi

Abstract

Kösrelik Göleti Kırsal Rekreasyon Alanı Topraklarının Kalite Parametrelerinin Bitki Türleri Açısından Uygunluğunun Belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada Ankara İli Keçiören İlçesi Kösrelik Göleti Kırsal Rekreasyon alanı üzerinde çalışılmıştır. Toplam alan 65 ha'dır. Çalışma alanı topraklarının kalite parametrelerini belirleyebilmek amacıyla araziden 10 adet yüzey ve ayrıca açılan 4 adet profilden alınan toprak örneklerinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri araştırılarak, alanın olumlu ve olumsuz yanları çıkartılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda bünye, hidrolik iletkenlik, yarayışlı su, tarla kapasitesi, solma noktası, hacim ağırlığı, katyon değişim kapasitesi, organik karbon, suya dayanıklı agregat yüzdesi, kireç, pH, EC, N, P, K, B, Na, Ca+Mg gibi kalite parametreleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çalışma alanı toprakları genel olarak killi tın bünyeli, organik maddece fakir, hafif alkali, tuzsuzdur. Eğim, taşlılık, hidrolik iletkenlik gibi diğer özellikleri arazi genelinde çok değişkenlik göstermektedir. CORINE Metodolojisi kullanılarak potansiyel ve gerçek erozyon risk haritaları ile potansiyel ve gerçek arazi kalitesi haritaları oluşturulmuştur. Potansiyel erozyon risk haritası sonuçlarına göre toplam alanın %10'unda potansiyel erozyon riski yok, %9'unda düşük potansiyel erozyon riski, %66'sında orta potansiyel erozyon riski, %15'inde ise yüksek potansiyel erozyon riski olduğu bulunmuştur. Gerçek erozyon risk haritası sonuçlarına göre toplam alanın %10'unda gerçek erozyon riski yok, %2'sinde düşük, %24'ünde orta ve %62'sinde ise yüksek gerçek erozyon riski olduğu bulunmuştur. Potansiyel arazi kalitesi haritası sonuçlarına göre toplam alanın %3'ü iyi kaliteli, %8'i orta kaliteli, %79'u düşük kaliteli toprakları ve %10'u ise taşlık kayalık alanları içermektedir. Gerçek arazi kalitesi haritası sonuçlarına göre çalışma alanının %2'sini yüksek kaliteli, %5'ini orta kaliteli, %83'ünü düşük kaliteli topraklar ve %10'unu ise aynı şekilde taşlık kayalık alanlar içermektedir. Bu haritalar dikkate alınarak hazırlanan arazi uygunluk haritasına göre arazinin 20446 m2'si doğal yaşam alanı, 41078 m2'si tarla, 10745 m2'si piknik alanı, 28307 m2'si kaya bahçeleri, 100833 m2'si yeşil alan, 13625 m2'si organik bahçecilik, 5738 m2'si organik sebzecilik, 18624 m2'si ağaçlık koridor olması hesaplanmıştır. Çalışma alanı doğal bitkilerinden olan Astragalus microcephalus, Echinops pungens, Eryngium campestre, Euphorbia macroclada, Ferulago-Prangos sp., Galium verum, Nepeta italica, Quercus pubencens, Salvia verticillata, Verbascum cheiranthifolium, Onobrychis armena, Onobrychis cheiranthifolium türlerinin korunarak devamlılığının sağlanması gerekmektedir. Bunun dışında çalışma alanındaki mevcut tarlalarda arpa, buğday; yöreye uygun olan sebze ve meyveler; ağaçlandırma alanlarında da karaçam, meşe, ardıç, sedir, aylantus, iğde, badem, mahlep, japon soforası ve menengiç gibi bitkilerin yetiştirilmesi tavsiye edilmiştir.

In this study, for the purpose of determining the suitability of the soil quality parameters of the Rural Recreation Area of Kösrelik Pond in terms of plant species, the Rural Recreation Area of Kösrelik Pond in the Keçiören district of the city of Ankara has been studied. The total area is 65 ha. In order to be able to determine the quality parameters of the soil of the study area, we have tried to extract the positive and negative sides of the area by examining various physical and chemical properties of the soil samples taken from ten terrain surface samples and four additionally opened geological cross sections. In this context, quality parameters such as structure, hydraulic conductivity, available water, field capacity, wilting point, bulk density, cation exchange capacity, organic matter, the percentage of water-stable aggregate, lime, pH, EC, N, P, K, B, Na, and Ca+Mg were examined. According to the obtained results, the soil of the study area is clayish loam textured, poor in organic matter, mildly alkaline, and salt-free. Other features such as slope, stoniness, and hydraulic conductivity vary a lot across the terrain. Potential and actual erosion risk maps as well as potential and actual terrain quality maps have been created using CORINE Methodology. According to the results of potential erosion risk map, no potential risk of erosion was found in the 10% of the total area, 9% was found to have lower, 66% moderate, and 15% high potential risk of erosion. According to the actual erosion risk map, no actual risk of erosion was found in the 10% of the total area, 2% was found to have lower, 24% moderate, and 62% high actual risk of erosion. According to the results of the potential terrain quality map, 3% of the total area was found to have a good quality soil, 8% medium quality, 79% low quality, while the remaining 10% consists of rocky areas. According to the results of the actual terrain quality map, 2% of the study area was found to have a good quality soil, 5% medium quality, 83% low quality, while the remaining 10% identically consists of rocky areas. According to the land suitability map prepared by taking these maps into account, it has been calculated that 20446 m2 of the terrain will be use for natural habitat, 41078 m2 for plantation, 10745 m2 for picnic area, 28307 m2 for rock gardens, 100833 m2 for green space, 13625 m2 for organic gardening, 5738 m2' for organic vegetable gardening, and 18624 m2 for woodland aisles. The study area should provide continuity of sage species Astragalus microcephalus, Echinops pungens, Eryngium campestre, Euphorbia macroclada, Ferulago-Prangos sp., Galium verum, Nepeta italica, Quercus pubencens, Salvia verticillata, Verbascum cheiranthifolium, Onobrychis armena, and Onobrychis cheiranthifolium which are types of natural herbs by preserving them. Apart from that, growing barley, wheat, vegetables and fruits appropriate for the local region on the existing plantation fields of the study area; as well as planting black pine, quercus, cedar, ailanthus, eleagnus, pistacia, almond, mahaleb cherry, sophora japonica and turpentine trees at the forestation areas have been recommended.