Sağlık çalışanlarının psikolojik sözleşme algılarının örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi

Abstract

Yürütülen bu araştırmanın amacı; sağlık çalışanlarının psikolojik sözleşme algı düzeylerinin belirlenmesi ve psikolojik sözleşme algı düzeylerinin örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık düzeyleri üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi ve araştırma kapsamında yer alan sağlık çalışanlarının psikolojik sözleşme, örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık düzeylerinin; yaş, cinsiyet, uyruk, medeni durum, toplam çalışma süresi ve eğitim gibi bireysel özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın bir diğer amacı, sağlık çalışanlarının örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkilerin de istatistiksel olarak tespit edilmesidir. Bu kapsamda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)'nde faaliyet gösteren dört kamu hastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarıyla yüz yüze görüşülerek anket formu dağıtılmış ve toplam 433 sağlık çalışanından elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Analizler sonucunda; sağlık çalışanlarının psikolojik sözleşme alt boyutları arasında en yüksek puanı verdikleri boyutun ilişkisel psikolojik sözleşme boyutu olduğu tespit edilmiş; örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme eğilimleri orta seviyede bulunmuştur. Bunun yanında araştırmada; sağlık çalışanlarının psikolojik sözleşme algı düzeyleri ve alt boyutları ile örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme eğilimlerine ilişkin değerlendirmeleri demografik (yaş, cinsiyet, uyruk, medeni durum, eğitim durumu, çalıştığı hastane, görevi, yönetsel pozisyon, sektörde çalışma süresi, gelir düzeyi) özelliklere göre karşılaştırılmış istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır (p<0,05). Yapılan regresyon analizleri sonucunda ise; sağlık çalışanlarının genel ve ilişkisel psikolojik sözleşme boyutları etkileşim düzeyleri üzerinde örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme eğilimlerinin olumlu etkileri olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sağlık çalışanlarının örgütsel güven düzeylerinin örgütsel özdeşleşme düzeylerini etkilediği, örgütsel özdeşleşme düzeylerinin örgütsel vatandaşlık davranışı düzeylerini etkilediği ve örgütsel güven düzeylerinin örgütsel vatandaşlık davranışı düzeylerini etkilediği bulunmuştur.

The purpose of this research is to determine the psychological contract perception levels of health employees, to identify the effects of psychological contract perception levels on organizational trust, organizational identification and organizational citizenship levels, and to reveal whether the psychological contractual, organizational trust, organizational identification and organizational citizenship behaviour levels of health employees within the scope of the research differ according to individual characteristics such as age, gender, nationality, marital status, total study duration and education. Another purpose of the research is to determine the statistical relationships between health employees' organizational trust, organizational identification and organizational citizenship behaviour. In this context, a survey was distributed with face-to-face interviews with health employees working in four public hospitals operating in the TRNC and the data obtained from a total of 433 health employees were analysed. As a result of the analyses, it was found that the dimension with the highest score given by the health employees among the psychological contract sub-dimensions is the relational psychological contract dimension, and the tendency to exhibit organizational trust, organizational identification, and organizational citizenship behaviours was found to be in the middle level. In addition, the studies on health employees' perceptions of psychological contract perception and sub-dimensions and their tendency to exhibit organizational trust, organizational identification and organizational citizenship behaviors were compared according to the demographic data (age, gender, nationality, marital status, education level, hospital in which employee works, time, income level) and statistically significant differences were found (p <0,05). As a result of the conducted regression analyses, it was found that the tendency of health employees to exhibit organizational trust, organizational identification and organizational citizenship behaviours on the levels of interaction of general and relational psychological contract dimensions has positive effects. Moreover, it was found that organizational trust levels of health employees affected organizational identification levels, organizational identification levels affected organizational citizenship behaviour levels, and organizational trust levels affected organizational citizenship behaviour levels.