Farklı mısır varyete gruplarına ait çeşitlerin rastık hastalığına (Ustilago maydis DC (CORDA) karşı duyarlılıkları, tozlaşmanın hastalık üzerine etkisi ve hastalıklı koçanlarda fungal floranın belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, farklı mısır varyete gruplarına ait çeşitlerin rastık hastalığına (Ustilago maydis (DC) Corda) karşı duyarlılıkları, tozlaşmanın hastalık üzerine etkisi ve hastalıklı koçanlarda fungal floranın belirlenmesi amacıyla 2010 ve 2011 yıllannda yürütülmüştür. Mısır bitkilerinin (40-60 cm uzunluğunda) sap boğumlarına inokulum verilmek suretiyle, farklı mısır varyete gruplarına ait sekiz mısır çeşidinin hastalığa karşı duyarlılıklarının incelendiği deneme sonucunda hastalığa tam dayanıklı bir çeşit saptanmamıştır. Bununla birlikte Vega ve Merit şeker mısır çeşitlerinin hastalığa orta düzeyde dayanıklı olduğu; Pioneer-3394 ve Side at dişi mısır çeşitleri, Karadeniz Yıldızı sert mısır çeşidi ve Antcin-98 cin mısır çeşidinin hassas; Ada-523 at dişi mısır çeşidi ve Karaçay sert mısır çeşidinin ise hastalığa karşı çok hassas olduğu saptanmıştır. Denemede yer alan mısır çeşitlerinde hastalık nedeniyle ortalama % 23.1 ile % 41.4 arasında değişen oranlarda verim kayıpları ve 0.4 ile 8.4 arasında değişen oranlarda hastalık şiddeti tespit edilmiştir. Tozlaşmanın hastalık üzerine etkisinin incelendiği denemede, bitki tozlaşması öncesi yapılan koçan inokulasyonuyla mısır çeşitlerinde hastalıktan kaynaklanan ortalama verim kaybı % 45.5, bitki tozlaşması sonrası koçan inokulasyonuyla çeşitlerde hastalık nedeniyle ortalama verim kaybı % 35.9 olmuştur. İki yıllık tarla denemelerinde her iki yılda da tüm çeşitlerde tozlaşma öncesi koçan inokulasyonundaki ortalama hastalık şiddeti ve hastalık oranlarının tozlaşma sonrası koçan inokulasyonlarındaki ortalama hastalık şiddeti ve hastalık oranından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Rastıklı koçanlarda fungal floranın incelendiği çalışmada; altı fungus cinsi (Paecilomyces, Aspergillus, Penicillium, Acremonium, Fusarium ve Rhizopus) ve bu cinsler içerisinde en fazla oranda izole edilen yedi fungus türü (Aspergillus fumigatus, A. niger, A. parasiticus(A. flavus), Paecilomyces lilacinus, Penicillium citrinum, Fusarium solani, F. oxysporum ve Rhizopus stolonifer) saptanmıştır. En sıklıkla izole edilen cins % 31.4 oranı ile Aspergillus olurken, Penicillium % 6.4 oranı ile en az yoğunlukta saptanan cins olmuştur.

This research was conducted to determine susceptibilities of the cultivars belonging to different maize variety groups against smut disease (Ustilago maydis (DC) Corda), effects of pollination on the disease and flora of fungi in the smutty cobs in 2010 and in 2011. With given inoculum into the nodes of maize plants (40- 60 cm high), any resistant cultivar to the disease was not established as a result of the trial, in which susceptibilities of cultivars belonging to different maize variety groups against the disease was investigated. However, it was established that both Vega and Merit (sweet maize cultivars) were middle resistant to the disease. Pioneer-3394 and Side (dent maize cultivars), Karadeniz Yıldızı (flint maize variety), and Antcin-98 (popcorn maize variety) all were found to be susceptible to the disease; as for Ada-523 (dent corn variety) and Karaçay (flint corn variety) were very susceptible to the disease. It was determined that the yield losses and disease severity meanly due to the disease varied respectively from 23.1 % to 41.4 % and from the rate of 0.4 to 8.4 varieties used in the trial. Meanly yield losses due to the disease with a rate of 45.5 % were detected fom maize varieties, which were inoculated prior to pollination whereas meanly yield losses with a rate of 35.9 % were established from maize varieties, which were inoculated following pollination, in the experiment in which effects of pollination on the disease were investigated. Mean disease severity and disease incidence of all varieties, which were inoculated before pollination, were higher than those inoculated in the wake of pollination in the two-year field trials. Genera of six fungi (Paecilomyces, Aspergillus, Penicillium, Acremonium, Fusarium and Rhizopus) and species of seven fungi commonly isolated among them (Aspergillus fumigatus, A. niger, A. parasiticus(A. flavus), Paecilomyces lilacinus, Penicillium citrinum, Fusarium solani, F. oxysporum and Rhizopus stolonifer) were determined in the study in which examination of fungal flora in the smutty cobs. The most frequently isolated genus was Aspergillus with a rate of 31.4 %, whereas the least frequently established genus was Penicillium with a rate of 6.4 %.