Kripto paraların vergilendirilmesi

Abstract

2009 yılında ödeme araçlarına alternatif olarak ortaya çıkan Bitcoin, 10 yıl içerisinde hızla büyüyerek yeni bir ekosistemi inşa etmiştir. Bu yeni yöntemle aracıların ortadan kalkması sayesinde çok büyük finansal hareketler oldukça ucuz ve kolay hale gelmiştir. Fakat sonrasında ortaya çıkan birtakım iktisadi ve sosyal tehditler para otoritelerinin ve devletlerin pek de hoşuna gitmediğinden bu ekosistem hızlı bir şekilde düzenlemelere maruz kalmıştır. Bu düzenlemelerde en çok zorluk yaratan kısım vergiler olmuştur. Çünkü kripto paraların hangi kategoriye gireceğini ve nasıl vergilendirileceğini belirlemek oldukça güçtür. Bu konuda birbirinden farklı dünya görüşleri ortaya çıkmış ve ülkeler birbirlerinden farklı uygulamaları benimsemeyi seçmişlerdir. Bu da beraberinde başka sorunlara zemin hazırlamıştır.Gene de pek çok ülke bir karara varmış olsa da kullanıcı sayısı itibariyle öne çıkan ülkelerden birisi olan Türkiye'de ise düzenlemeler için hala somut bir adım atılmamıştır. Son yıllarda kripto paralar konusunda çalışmalar artmaya başlasa bile kripto paraların vergilendirilmesi konusu üzerinde yeterince durulmamış, bu konuyu ele alan çalışmalar ise oldukça dar kapsamlı olmaktan öteye geçememiştir. Konuyla ilgili ilk detaylı ve kapsamlı bilgilerin yer aldığı bu tezin temel amacı bu konuda yapılacak çalışmalar için yol gösterici bir kaynak oluşturmaktır.Bu maksatla birinci bölümde kripto paraların gelişim süreci incelenecek ve konunun iktisadi yönleri de ele alınacaktır. İkinci bölümde, kripto paraların ne tür vergi sorunlarını ortaya çıkardığından bahsedilecek ve ülkelerin attığı adımlar incelenecektir. Tezin son bölümünde ise Türkiye için uygun vergileme yönteminin nasıl olabileceği tartışılacaktır. Sonuç kısmında da tüm bulgular birlikte değerlendirilecektir

Bitcoin, which emerged as an alternative to payment instruments in 2009, has grown rapidly in 10 years and has built a new ecosystem. Thanks to the disappearance of intermediaries with this new method, huge financial movements have become quite cheap and easy. However, the economic and social threats that emerged later did not like the monetary authorities and goverments, and this ecosystem was quickly subject to regulation. Taxes were the most difficult part of these regulations. Because it is very difficult to determine which category of crypto currencies and how will be taxed. Different worldviews have emerged in this regard and countries have chosen to adopt different practices from each other. This paved the way for other problems. Even though many countries have reached a decision Turkey that featured one of the country as the number of users still has not taken a concrete step. Although the studies on crypto money have started to increase in recent years, the taxation of crypto money has not been emphasized sufficiently and the studies addressing this issue have not been far from being very narrow. The main purpose of this thesis, which contains the first detailed and comprehensive information on the subject, is to provide a guiding resource for the studies to be done on this subject. For this purpose, in the first part, the development process of crypto currencies will be examined and the economic aspects of the issue will be discussed. In the second part, we will talk about the tax problems of the crypto currencies and the steps taken by the countries. In the last part of the thesis will discuss how taxation could be the appropriate way to Turkey. In the conclusion part, all findings will be evaluated together.