Yurtiçi ve yurtdışı kaynaklı mercimek genotiplerinin önemli tarımsal özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, ülkemizde mercimek tarımının yapıldığı İç Anadolu Bölgesinde Nevşehir ekolojik şartlarında kurulmuştur. Yurtiçi ve yurtdışı orjinli mercimek genotiplerinin ileride yapılacak ıslah çalışmalarına temel olabilecek önemli özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla yürütülmüştür. Materyal olarak yurtiçi ve yurtdışı kaynaklı 220 adet mercimek genotipi ve standart olarak Türkiye'de yetiştirilen tescilli 4 çeşit (Pul Mercimek, Yerli Kırmızı, Çağıl, Fırat-87) kullanılmıştır. Tarla denemesi 10 Nisan 2017 tarihinde Augment deneme desenine göre 5 blok olacak şekilde kurulmuştur. Yapılan araştırma sonuçlarına göre; % 50 çiçeklenme gün sayısı 46.5-82 gün, fizyolojik olum süresi 79.85-120.85 gün, bitki boyu 17.68-43.99 cm, bitkide bakla sayısı 9.21-440.62 adet, 1000 tane ağırlığı 12.92-78.31 g, tane verimi 0.19-35.88 g/bitki olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak; tescilli çeşitlerimizin morfolojik ve tarımsal özelliklerinin üzerinde genotipler bulunmuştur. Bu üstün genotipler ıslah çalışmalarında materyal olarak kullanabilirler.Anahtar Kelimeler: Mercimek genotipleri, Seleksiyon, Yeşil mercimek, Kırmızı mercimek, Tane verimi, Tarımsal özellikler

This research has been established under the ecological conditions of Nevşehir in the Central Anatolia Region where lentil agriculture is carried out in our country. Research has been carried out in order to reveal the important features of domestic and foreign origin lentil genotypes which may be the basis for future breeding studies The material as the domestic and foreign origin 220 lentil genotypes and 4 varieties (Pul Mercimek, Yerli Kırmızı, Çağıl, Fırat-87) grown in Turkey were used. The field trial was established on April 10, 2017 according to the Augment trial design with 5 blocks.According to the results of the research; 50% flowering days 46.5-82.00 days, physiological growth 79.85-120.85 days, plant height 17.68-43.99 cm, the number of pods in the plant 9.21-440.62 pieces, the weight of 1000 grains 12.92-78.31 g, grain yield of 0.19-35.88 g/plant were determined. As a result; genotypes were found on the morphological and agricultural characteristics of our registered varieties. These superior genotypes can be used as material in breeding studies.Keywords: Lentil genotypes, Green lentils, Red lentils, Grain yield, Agricultural characteristics