Kent parklarının faydalarına yönelik kullanıcı farkındalığı: Ankara kenti örneği

Abstract

Günümüzde kentte yaşayanlar birçok stres, kaygı ve yorgunluk ile başa çıkabilmekte zorlanmaktadırlar. Bireyler bu duygulardan uzaklaşabilmek için doğayla baş başa kalma isteği, stresten ve baskıdan arınma ihtiyacı hissetmektedirler. Bireyin yaşadığı çevrede ruhsal ve fiziksel açıdan sağlanan iyileştirici imkânlardan biri olan parklar bireyin hayat kalitesini olumlu yönde etkilemektedir. Çağdaş toplumlarda mevcut açık alanlar ve yeni tasarım alanları çağın ve toplumun gerekliliklerine uygun düzenlenmektedir. Bu kapsamda, kentsel peyzajın önemli bir unsuru olan kent parkları kullanıcı hizmetine sunulurken, parklardan sağlanan faydaları artırabilmek çevre ve insan ilişkisinin dengesini kurmak önemlidir. Parkların planlama, tasarım ve yönetimi süreçleri içinde bulunan uzmanlar ve kurumlar bu faydalar hakkında belirli bir bilgi birikimine sahiptir. Ancak, parkı kullanan kent halkının bilgi ve farkındalıklarının ne düzeyde olduğu belirli değildir. Bu çalışmada; Ankara kenti örneğinde, park kullanıcılarının kent parklarının ekonomik, ekolojik, sosyal ve fiziksel faydaları hakkında ne kadar bilgi sahibi olduğu ve memnuniyetleri araştırılmıştır. 384 kent parkı kullanıcısı ile birebir görüşmeler ile anket yapılmıştır. Bulgulara göre, katılımcılardan %47.2'si kent parklarının faydaları hakkında genel olarak bilgi sahibi olmadıklarını, %31.8'i bilgi sahibi olduklarını ve %20.8'i ise ilgilenmediklerini belirtmiştir. Katılımcılar, kirli havanın temizlenmesi (%37.5), kent sıcaklığını düşürme (%33.3) ve nispi hava nemini artırma (%31.3) konularında kent parklarının etkili olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Elde edilen bulgular üzerinden konu ile ilgili araştırmacılara, meslek disiplinlerine ve kamu kurumlarına öneriler getirilmiştir.

In today's world, people living in the city face difficulties in coping with stress, anxiety and fatigue. The individuals are in the need of being in touch with the nature and relieving stress and pressure in order to get away from these emotions. The parks which are one of the remedial opportunities for the individuals in their living places in terms of spiritual and physical aspects have a positive impact on the life quality of these individuals. In the contemporary societies, the existing open spaces and new designing spaces are regulated in accordance with the requirements of the age and the society given. In this regard, while urban parks, which are one of the important factors of urban landscape, are presented to the user service, it is significant to ensure balance the relationship between environment and human in order to increase the benefits obtained from these parks. The experts and institutions involved in the planning, design and management of such parks possess certain knowledge of these benefits. However, the level of knowledge and awareness of urban population or park users are not clear. In this study, in the case of Ankara city, it was researched how much the park users have knowledge of the economic, ecological, social and physical benefits of urban parks. One-on-one interviews with make a survey were conducted with 384 urban park users. According to the findings, 47.2% of the participants stated that they do not have general information about the benefits of urban parks, 31.8% of them that they had knowledge, and 20.8% said that they are not interested. The participants stated that urban parks were effective in cleaning the polluted air (37.5%), lowering the city temperature (33.3%) and increasing the relative air humidity (31.3%). Based on these findings, suggestions were made to the researches, professional disciplines and public institutions.