Koyunlarda ultrasonografi ve plazma progesteron düzeylerinin ölçülmesiyle gebelik ve fötüs sayılarının belirlenmesi

Abstract

6. ÖZET Bu çalışmada, koyunlarda çiftleşme sonrası otuzbeş ve kırkbeşinci günlerde B-Mod real-time sektör sistem ultrasonograf i ve onaltı-onyedi, altmışbeş, yüzonbeşinci günlerde de progesteron-EIA yöntemleri ile gebelik teşhisi ve fötüs sayılarının belirlenebiiirliginin araştı¬ rılması amaçlandı. Materyal olarak. iki-bes yaslarında, îvesixAkkaraman melezi 39 koyun kullanıldı. Hayvanlara çiftleşme sonrası otuzbes ve kırkbesinci günlerde transkutaneal beş megahertz'lik (MHz) transüdörle real-time ultrason uygulandı. Çiftleşme sonrası onaltı- onyedi, altmışbeş ve yüzonbeşinci günlerde jugular kan örnekleri alındı. Ayrıca bu hayvanların dokuzundan da kontrol amacıyla doğumdan bir hafta sonra kan örnekleri alınarak tüm örneklerin plazmaları ayrıldı. Elde edilen plazma örneklerinde enzimimmunoassay (EIA) yöntemiyle progesteron düzeyleri belirlendi. Real-time ultrasonografi ile, çiftleşme sonrası otuzbesinci günde sırasıyla % 97.43. % 97.29 ve % 100 oranlarında doğruluk, sensitivite (duyarlılık) ve spesifite (özgüllük) elde edildi. Bu günde gebe ve gebe olmayanları belirleme oranları sırasıyla % 100 ve % 66.66 olarak bulundu. Kırkbesinci günde ise % 100 oranlarında doğruluk, sensitivite, spesifite, gebe ve gebe olmayanları belirleme değerleri elde edildi. Real-time ultrasonografi ile ikizleri belirlenebilme oranları otuzbeşinci günde % 66.66, kırkbeşinci günde % 85.71 olarak bulundu (P>0.05).Progesteron-EI A yöntemiyle çiftleşme sonrası onaltı-onyedi. altmışbeş ve yüzonbeşinci günlerde gebelikler % 100 oranında belirlenebildi. Onaltı-onyedi ve yüzonbeşin- ci günlerde tek ve ikiz fötüs taşıyan koyunlardaki ortalama progesteron düşeyleri arasında istatistiksel açıdan önemli bir fark bulunmadı (P>0.05). Onaltı-onyedi ne i günlerde progesteron düzeyleri tek fötüs taşıyan koyunlarda 2.93 ng/ml, ikiz fötüs taşıyan koyunlarda 2.63 ng/ml olarak bulundu. Yüzonbesinci günde, bu değerler tek ve ikiz fötüs taşıyan koyunlar için sırasıyla 4.58 ve 5.65 ng/ml olarak elde edildi. Âltmısbesinci günde tek ve ikiz fötüs taşıyan koyunlardaki ortalama progesteron düzeylerinin (sırayla 3.97 ng/ml ve 5.80 ng/ml) istatistiksel olarak farklılık gösterdiği belirlendi (P<0.05). Sonuç olarak. çiftleşme sonrası koyunlarda real time ultrasonografi ile otuzbeşinci. progesteron-EIA yöntemiyle de onaltı-onyedinci günlerden doğuma kadar olan sürede gebelik teşhisinde % 100 veya buna yakın oranlarda basarı sağlanabileceği ortaya konmuştur. Deneyimli bir operatör tarafından kırkbesinci günde gerçekleştirilen real-time ultrasonografik değerlendirmeler ile ikizliklerin % 85 'in üzerinde bir doğruluk oranıyla teşhis edilebileceği, buna karşılık progesteron-EIA yöntemiyle ikiz olanların yüksek bir doğruluk oranıyla ayırt edilemeyeceği kanısına varılmıştır.

7. SUMMARY ` Prediction of Pregnancy and Fetal Numbers in Ewes by Ultrasonography and Assaying The Plasma Progesterone Levels ` The aim of this study was to test the availability of a B-Mode real-time sector ultrasonography device to diagnose pregnancy and fetal numbers in ewes on the days of 35 and 45 after mating and also to test the effectiveness of the method of progesterone-EIA on the day of 16-17, 65 and 115 after mating. As material. 39 ewes of AwassixAkkaraman crossbreed which were two to five years old were used. Transcutaneal real-time ultrasound with a five megahertz (MHz) transducer was applied to animals on the days of 35 and 45 following mating. Jugular blood samples were collected on the days of 16-17. 65 and 115 after mating. Nine of these animals were also bleeded as controls one week after parturition and plasma specimens were separated. Progesterone levels of the specimens were assayed by enzyme immunoassay (EIA). Accuracy, sensitivity and specif i ty rates obtained by real-time ultrasonography on the day of 35 after mating were 97.43 %, 97.29 % and 100 %. respectively. On the days of 35, predictive values of ultrasonography for pregnancies and non-pregnancies were 100 % and 66.66 %. respectively. Accuracy, sensitivity, specifity, predictive values of ultrasonography for pregnant and non-pregnant animals were 100 % on the days of 45. Prediction rates of twin 50pregnancies by real-time ultrasonography on the days of 35 and 45 were 66.66 % and 85.71 %, respectively (P>0.05). Pregnancies could be diagnosed at the rate of 100 % in all the cases by the method of progesterone-EIA on the days of 16-17, 65 and 115 after mating. There was no statistical difference between the average progesterone levels of ewes bearing single and twin fetuses on the days of 16-17 and 115 (P>0.05). Progesterone levels were 2.93 ng/ml in the ewes bearing single fetus and 2.63 ng/ml in the ewes bearing twin fetuses on the days of 16-17. On the days of 115, these values for single and twin bearing ewes were 4.58 ng/ml and 5.65 ng/ml. respectively. Average progesterone levels of ewes bearing single (3.97 ng/ml) and twin (5.80 ng/ml) fetuses were significantly different on the days of 65 (P<0.05). It was concluded that pregnancies could be diagnosed about or at the rate of 100 % by the real-time ultrasonography on the day of 35 and by the method of progesterone-EIA used from 16-17' th days to last of pregnancy following mating. It was also concluded that ewes bearing twin fetuses could be diagnosed successfully by an experienced operator over 85% of the cases by real-time ultrasonography on the day of 45. but twin pregnancies couldn't be diagnosed exactly by the method of progesterone-EIA. 51