Konya yöresindeki sığırlarda mide-bağırsak nematodlarının yayılışı

Abstract

6. ÖZET S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Parazitoloji (VET) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA 2001 Ahmet GÖKÇEN Konya Yöresindeki Sığırlarda Mide-Bağırsak Nematodlarmın Yayılışı Bu çalışma Konya bölgesindeki sığırlarda bulunan gastrointestinal nematodları belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırmada, Ocak 2000- Ocak 2001 tarihleri arasında Konya merkez, Beyşehir, Çumra ve Kadınhanı mezbahalarından 25'er olmak üzere toplam 100 adet sığır organı incelendi. İlkönce rektumdan bir miktar dışkı örneği alınıp nematod yumurtası yönünden incelendi. Daha sonra sindirim sistemi anatomik yapısına göre abomasum, ince bağırsaklar, sekum ve kalın bağırsaklar olmak üzere üç bölümde ayrı ayrı incelendi. İnceleme sonunda 22 sığır (% 22) çeşitli nematodlarla enfekte bulundu ve 15 nematod türü teşhis edildi. Enfeksiyon oranı %1 ile %8 arasında bulundu. Sığırlardan % 72.73 'ü bir tür, % 13. 65^ iki tür, % 4.54'ü üç tür ve % 9.08'i dört tür nematodla enfekte bulundu. Toplanan nematodlar aşağıdaki şekilde identifiye edildi: Abomasumdan; //. conforms (% 8), O. marshal] i (% 4), O. ostertagi (% 3), O. trifurcala (% 2), O. circumciııcla (% 1) ve T. axe i (% 1), ince bağırsaklardan; C. oııcophora (% 3), N. fılicollis (% 1) ve S cervi (% 1). sekum ve kalınbağırsaklardan ise /'. oris (% 3), T. discolor (% 2), T. globıılosa (% 1), Oe. radiatum (% 1), üe. cohımbiaınım (% 1) ve C. ovma (% 1). Haemonchus conlorlus en yaygın bulunan tür olarak tespit edilmiştir. Bir sığırda maksimum dört nematod türü bulunmuştur. Enfekte hayvanlardan 3205'i erkek, 2975'i dişi olmak üzere toplam 6180 adet nematod toplanmıştır. Nematodların dişi sığırlardaki dağılım oranı istatistiki açıdan önemli oranda erkek sığırlardakinden daha yüksek bulunmuştur (P< 0.05). Enfeksiyon oranı Holştaynlarda (% 25.71) montafonlardan (% 13.33) daha yüksek bulunmuştur. Sığırlarda en fazla nematod enfeksiyonu ilkbaharda (% 37.5) en az ise kış (% 10.71) mevsiminde gözlenmiştir. 59

7. SUMMARY Prevalence of gastrointestinal nematodes in cattle in Konya province This study was made to determine the gastrointestinal nematodes in cattle in the Konya province. In this investigation, a total of 100 cattle (25 from Konya centrum, 25 from Cumra, 25 from Kadınhanı and 25 from Beyşehir) were examined for nematodes at slaughterhouses in Konya, Çumra, Beyşehir and Kadınhanı between January 2000 and January 200 1. The faecal samples removed from the rectum were examined for the eggs of the gastrointestinal nematodes. After that the digestive tracts were sectioned anatomically (abomasum, small intestines, caecum and large intestines) and examined individually. The twenty-two catties (22 %) were found to be infected with various nematodes and identified 15 nematode species. Prevalence rates were varying from 1 % to 8 %. The catties were infected with one, two, three and four different species in the rates 72.73 %, 13.65%, 4.54%, and 9.08 %, respectively. The collected nematodes were identified as follows: H. contorlus (8 %), O. marshal I i (4 %), O oslerlagi (3 %), Ü. tr if areata (2 %), (). ciraimcincta (1 %), T. axe i (1 %) were collected in the abomasum and C. oncophora (3 %), N. filicollis (1 %), S. cervi (1 %) were collected in the small intestine and T. avis (3 %), T. discolor (2 %) T. globulosa (1 %) Oe. radial urn (1 %), Oe. columbianum (1 %) and C. ovina (1 %) were collected in the caecum and colon. Ifavmoncfms contorlus was the most abundant species. Maximum, four species were found in a cattle. A total of 6180 nematodes (3205 male and 2975 female) was obtained from infected cattle. The incidence of nematode was significantly higher in female catties than male catties (P< 0.05). Infection rale in holstein breed (25.71 %) was found higher than montafon breed (13.33 %). Levels of nematode infection in cattle were observed in the highest in Spring (37.5 %) and the lowest in Winter (10.71 %) in Konya province. 60