Broylerlerde rasyona bakır ve çinko ilavelerinin bazı biyokimyasal değerlere etkileri

Abstract

6. ÖZET T.C. S. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (VET) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA-2003 Miyase Çınar Broylerlerde Rasyona Bakır ve Çinko İlavelerinin Bazı Biyokimyasal Değerlere Etkileri Bu çalışmada, broyler yemlerine farklı düzeylerde katılan Cu ve Zn'ın kan plazması ve dokulardaki bazı biyokimyasal değerler ile canlı ağırlık artışı ve yemden yararlanma oranları üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada 430 adet Avian ırkı broyler civciv kullanılmış, rasyonlanna farklı dozlarda Cu, Zn ve Cu+Zn ilave edilenler olmak üzere kontrol grubu dahil 12 grup oluşturulmuştur. Hayvanların, 14., 30. ve 42. günlerde alman kan ve doku örneklerinde Cu, Zn, Fe, plazma Na, K, ALP, AST, CER, vitamin A ve P-karotin düzeyleri, l.,14., 28. ve 42. günlerde ise canlı ağırlıkları ve yemden yararlanma oranları belirlenmiştir. Rasyona ilave edilen Cu ve Zn'nun plazma Cu ve Fe konsantrasyonlarını etkilemediği, Zn konsantrasyonunun ise 14. günde Zn ve düşük düzeyde Cu ilave edilen gruplarda yükseldiği; buna karşm, 30. günde ise Cu ilave edilen gruplarda Zn ilave edilen gruplara göre azaldığı tespit edilmiştir. Yüksek düzeyde Zn (120 mg/kg) ilavelerinin Na değerlerinde belirgin bir artış oluşturduğu, buna karşm en yüksek K değerinin Cu ilaveleri ile elde edildiği belirlenmiştir. Plazma Na değerleri yönünden 14. ve 30. günlerde, K yönünden ise 30. ve 42. günlerde gruplar arası fark önemli bulunmuştur. 89Plazma CER değerlerinde Cu ilaveleri ile özellikle 14. günde belirgin artış tespit edilmiş, diğer periyotlarda ise istatistiksel olmamakla birlikte sayısal artışlar belirlenmiştir. Plazma ALP aktivitesinin yüksek Zn ilaveleri ile artış gösterdiği, buna karşın yüksek Zn ilaveleri ile Cu katkılarının da uygulanmasının plazma ALP değerlerinde belirgin bir azalmaya neden olduğu tespit edilmiştir. Plazma AST aktivitesinde 14. günde Cu ilaveleri ile azalma, diğer peryotlarda gruplar arasında istatiksel faklılık göstermeyen değerler saptanmıştır. Çinko ilave edilen gruplarda vitamin A değerleri 30. ve 42. günde artış göstermiştir. En yüksek plazma P-karotin değerleri ise 14. ve 42. günlerde 8. grupta; 30. günde ise 7. grupta belirlenmiştir. Gruplar içinde yaşa bağlı olarak plazma Cu, Zn ve CER değerleri ile ALP aktivitesinin 30. ve 42. günlerde arttığı saptanmıştır. Plazma Na, K, (3-karotin düzeyleri ve AST aktivitesi ise günlere göre dalgalanmalar göstermiştir. Plazma Fe ve vitamin A düzeylerinde ise yaşa bağlı önemli değişiklik saptanmamıştır. Doku Cu konsantrasyonları yönünden gruplar arası fark bulunmamıştır. Karaciğer dokusunda, en fazla Zn ilave edilen 8. grupta 14. ve 30. günlerde, böbrek dokusunda ise 42. günde Zn değerlerinin en yüksek düzeye çıktığı saptanmıştır. Demir konsantrasyonları yönünden sadece karaciğer dokusunda önemli değişiklikler ve gruplar arası değerlerde farklılıklar görülmüştür. Bursa Fabricii dokusunda ise Cu, Zn ve Fe konsantrasyonlarında farklılık gözlenmemiştir. Yaşa bağlı olarak karaciğer ve böbrek dokularında mineral düzeylerinde önemli değişiklik gözlenmezken, bursa Fabricii dokusunda Zn ve Fe değerlerinde 30. ve 42. günlerde artış belirlenmiştir. 90

7. SUMMARY T.C. S.Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (VET) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA-2003 Miyase Çınar Effects of dietary copper and zinc supplementation on some biochemical parameters in broilers In the present study, effects of different doses of dietary Cu and Zn supplementation on plasma and tissue biochemical parameters, live weight and feed efficiency in broilers were investigated. In this study, a total of 430 Avian Broiler chicks were used and divided into 12 groups as control and treatment groups in which different doses of Cu, Zn and Cu+Zn supplemented. Blood and tissue samples were collected at the 14th, 30th and 42nd days of age and plasma and tissue Cu, Zn, Fe, plasma Na, K, ALP, AST, CER, vitamin A and (i-carotene levels were determined, also live weight and feed efficiency were determined at the 1st, 14th, 28th and 42nd days of age It was found that dietary Cu and Zn supplementation didn't affect plasma Cu and Fe concentrations. Plasma Zn values increased in the Zn and low Cu supplemented groups at the 14th day, while decreased in Cu supplemented groups when compared the Zn supplemented groups at the 30th day. The highest Zn supplementation caused a significant increases in Na values, however the highest K values were obtained from the Cu supplemented groups. There were significant 91diffirences between the experimental groups at the 14th and 30th days for Na values, and at the 30th and 42nd days for K values. It was determined that Cu supplementation significantly increased the plasma CER values at the 14th day, but there were no statistical significant increases at the other periods. Plasma ALP activity increased with Zn supplementation, while high Zn and Cu supplements significantly decreased the plasma activities. Copper addition caused decreases in plasma AST activities at 14 day; however in the other periods there were no significant diffirences for AST values between the experimental groups. Plasma vitamin A values increased in the Zn supplemented groups at the 30th and 42nd days. The highest plasma P-carotene values were observed in the 8th group at the 14th and 42nd days, while obtained from 7th group at the 30 day, there were differences between the groups at the 14th day. According to age of broilers, plasma Cu, Zn and CER levels and ALP activity increased within the groups at the 30th and 42nd days. Plasma Na, K, P-carotene levels and AST values had represented fluctations during the experimental periods. Plasma Fe and vitamin A levels are not influenced by aging. There were no differences between the groups for tissue Cu concentrations. The highest Zn values were determined in 8th group that is the highest Zn supplemented, and there were changes between the groups at the 14th day and 30th day in liver while only at the 42nd day in kidney. There were no differences in bursa of Fabricius for Cu, Zn and Fe values, however differences in liver and differences were observed between the groups for Fe concentrations. The values of Zn and Fe increased in bursa of Fabricius at the 30th and 42nd days, while the levels of these minerals are not influenced in liver and kidney by aging. 92