Ovarektomize ratlarda pinealektomi ve eksojen melatonin uygulamasının leptin salınımı üzerine etkisi

Abstract

6. ÖZET S.Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (Tıp) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / Konya-2003 ESMA ÖZTEKİN Danışman Prof.Dr. ALİ MUHTAR TİFTİK Ovarektomize Katlarda Pinealektomi Ve Eksojen Melatonin Uygulamasının Leptin Salınımı Üzerine Etkisi Sunulan araştırmada, ovarektomili ratlarda eksojen östradiol ve progesteron uygulamasının leptin salınımı ile ilişkilerinin ve bu fonksiyonel bağlantıda pinealektomi ve eksojen melatonin uygulamasının etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma, S.Ü.Deneysel Tıp Araştırma ve Uygulama Merkezi Etik Kurulu'ndan onay alınarak, Spraque-Dawley cinsi 70 erişkin dişi rat üzerinde gerçekleştirildi. Araştırma iki çalışma şeklinde planlanarak oluşturuldu ve her grupta n sayısı 10 idi. Çalışma l'e ait gruplar: Grup Al: Ovarektomi sham grubu, Grup A2: Ovarektomili grup, Grup A3: Ovarektomili östradiol ve progesteron takviyeli grup, Çalışma 2' e ait gruplar: Grup Bl: Ovarektomi uygulanan pinealektomi sham grubu, 49Grup B2: Ovarektomili ve pinealektomili grup, Grup B3: Ovarektomili ve pinealektomili ve östradiol-progesteron takviyeli grup, Grup B4: Ovarektomili östradiol, progesteron ve melatonin uygulanan grup. Ovarektomi ve pinealektomi, genel anestezi (60 mg/kg ketamin ve 5 mg/kg rompun) altında gerçekleştirildi. Hormon takviyesi olarak (im) 4 haftalık enjeksiyon periyodunun 1. ve 3. haftalarında 450 ng/kg östradiol propionat ile 15 mg/kg medroksiprogesteron asetat enjekte edildi. 2. ve 4.haftalarda da sadece 15 mg/kg medroksiprogesteron asetat enjekte edildi. Melatonin enjeksiyonu ise, her gün saat:21.00 da subkutan (3 mg/kg rat/ gün) olarak 4 hafta süreyle uygulandı. Enjeksiyonlar, operasyonlardan 1 hafta sonra başladı. Son enjeksiyondan 24 saat sonra, dekapitasyon yoluyla saat:21.00'da kan örnekleri alındı. Serum leptin, östradiol ve progesteron analizi yapıldı. Çalışma- l'e ait leptin düzeyleri, grup A2'de grup Al ve A3 'e göre yüksek, grup A3 'de grup Al'e göre düşüktü. Östradiol düzeyleri, grup A3 'de diğer iki gruba göre yüksekti. Çalışma-2'e ait leptin düzeyleri, grup Bl ve B4'de grup B2 ve B3'e göre düşük iken, grup B2'nin değerleri grup B3'ün değerlerinden yüksekti. Östradiol düzeylerinin en yüksek değerlerini grup B3'de tespit etmekle birlikte, bu değer diğer üç gruptan farklı idi. Grup B4'ün değerleri ise, grup B3'den düşüktü. Grup B3 ve B4'e ait progesteron düzeyleri, diğer iki gruptan yüksekti. Gruplar arasındaki farklılıklar p<0.05 düzeyinde anlamlı idi. Bulgularımıza göre, leptin düzeylerinde ovarektomi uygulaması önemli bir yükselmeye, östradiol ve progesteron uygulaması azalmaya yol açmıştır. Östradiol- progesteron ile leptin arasında fonksiyonel bir bağlantının varlığı tespit edilmiştir. Ovarektomili ratlarda pinealektomi uygulaması leptin düzeylerinde artışa yol açarken, östradiol ve progesteron uygulaması ile bu artış önlenmiştir. Dolayısıyla, melatonin ile leptin arasındaki ilişkinin zıt olabileceği düşünülmektedir. Östradiol ve progesteron ile lejrtin arasındaki olası fonksiyonel bağlantıda melatonin düzeylerinin de etkisinin olduğu kanaatine varılmıştır. 50

7.SUMMARY The aim of the present study hereby is to demonstrate the relationships between leptin secretion and estradiol-progesterone supplementation and also in this functional association, the effects of pinealectomy and exogenous melatonin supplementation in ovariectomized rats. The study was carried out on 70 adult female rats of Spraque-Dawley species, which were at Selçuk University Experimental Medicine Research and Application Centre after approval of the Ethics Committee thereof was taken. Study groups were formed as `Study 1` and `Study 2`. The number of the rats were ten in each groups. Groups of Study- 1 were allocated as follows: Group Al: Sham group Group A2: Ovariectomy group Group A3: Ovariectomized and estradiol-progesterone supplemented group Groups of Study-2 were allocated as follows: Group Bl: The group that underwent ovariectomy and sham pinealectomy Group B2: The group that had ovariectomy and pinealectomy Group B3: The group that was supplemented with estradiol and progesterone after ovariectomy and pinealectomy Group B4: The group that was supplemented with melatonin as well as estradiol and progesterone after ovariectomy Ovariectomy and pinealectomy were performed on rats under general anesthesia (60 mg/kg ketamin and 5 mg/kg rompun). Hormone injection continued for four weeks. The hormone preparation used was estradiol propionate and medroxyprogesterone acetate injections. The rats were injected 450 ug/kg rat Acropholline ampule (estradiol propionate, Biofarma İlaç) and 15 mg/kg rat 51Depoprovera ampule (medroxyprogesterone acetate, Eczacıbaşı) intramuscularly in the 1st and 3rd weeks. The rats were injected only 15 mg/kg rat Depoprovera ampule in the 2nd and 4th weeks. Melatonin injection was made, in consideration of the daily rhythm, at 09.00 p.m. every day, subcutaneously (3 mg/kg/rat) for four weeks. Injections started one week after the operations. 24 hours after the last injection all rats were decapitated and blood samples were collected at 09.00 p.m. The serum levels of leptin, estradiol and progesterone were analyzed. The levels of leptin in Study- 1, in Group A2 were higher than those in Groups Al and A3, in Group A3 were lower than Group Al. Estradiol values were the highest in Group A3. The levels of leptin in Study-2, whereas leptin levels in Group Bl and B4 were lower than those in Groups B2 and B3, levels of Group B2 were higher than those of Group B3. Estradiol values were the highest in Group B3. In Group B4 levels of estradiol were lower than in Group B3. The levels of progesterone in Group B3 and B4 were higher than the other Groups. The differences between the groups were statistically significant (p<0.05). This study show that ovariectomy application lead to a significant increase and estradiol-progesterone supplementation lead to a significant decrease in leptin levels. A functional association between estradiol-progesterone- lepitn have been determined. Pinealectomy application in ovariectomized rats lead to a significant increase in leptin levels, while estradiol and progesterone application in pinealectomized and ovariectomized rats prevent this increase in leptin levels. Because of this, we can concluded that the relations between melatonin and leptin are negative. Another result of our study that should be emphasized is that melatonin levels affects a propable functional association between leptin and estradiol-progesterone. 52