İneklerde endometritis tanısında klinik muayene, endometriyal sitoloji, biyopsi ve mikrobiyolojik muayene bulgularının karşılaştırılması

Abstract

6. ÖZET S. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Jinekoloji (Vet) Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ/ KONYA 2003 Gökhan DOĞRUER İneklerde endometritisin tanısında, endometriyal sitoloji, biyopsi, klinik muayene ve mikrobiyoloji bulgularının karşılaştırılması Yapılan çalışmada ineklerde endometriyal sitoloji, endometritislerin tanısında kullanılan diğer tanı yöntemleri de değerlendirilerek etkinliği araştırıldı. Bu amaçla doğumlarının üzerinden 50 günden uzun süre geçen 13 akut, 19 kronik endometritisli ve 10 sağlıklı holstein inek kullanıldı. Tüm ineklerin klinik muayeneleri, uterustan alman örneklerin mikrobiyolojik ekimleri, uterus yıkantılarının sitolojik muayeneleri ile biyopsi örneklerinin histopatolojik muayeneleri yapıldı. Akut olgularda 13 olgunun 8 'inde vaginal akıntı görülmezken, 5 olguda vaginal akıntı gözlendi. Kronik endometritisli ve sağlıklı ineklerde herhangi bir vaginal akıntı tespit edilemedi. Akut, kronik ve sağlıklı ineklerdeki rektal palpasyon bulgularının birbirlerine benzerlikler gösterdiği tespit edildi. Mikrobiyolojik ekimler sonrasında akut olgularda 10, kronik olgularda da 9 hayvanda A. pyogenes, E. coli, Streptococcus spp, Staphylococcus spp, K. Pneumonia ve Maya izole edildi. Akut ve kronik gruplarda toplam 12 olguda üreme tespit edilemedi. Histopatolojik muayenelerde akut endometritisli ineklerde lamina epitelyaliste dejenerasyon, deskuamasyon, nötrofıl lökosit infıltrasyonu, lamina propriada ödem, hiperemi, ve nötrofıl lökosit infiltrasyonu, bez lumenlerinde nötrofil lökosit infiltrasyonu, dökülmüş bez epitelleri, uterus lumenlerinde ise nötrofil lökosit infiltrasyonu gözlemlendi. Kronik olgularda ise lamina propriada, mononükleer hücre infiltrasyonu, değişik derecelerde bağ doku artışı, subepitelyal bölgede lenfoplazmositer hücre infıltrasyonlan gözlemlendi. Sitolojik muayenelerde akut endometritisli örneklerde nötrofillerin fazla sayıda oldukları tespit edildi. Nötrofil sayıları akut endometritisli ineklerde sağlıklı (P< 0.001) ve kronik endometritisli ineklerden (P< 0.001) istatistik açıdan yüksek bulundu. 43Kronik endometritislerde dominant hücreler olan lenfositlerin sayıları akut ve kronik endometritisli ineklerden önemli ölçüde (P<0.001) yüksek, kronik endometritisli ineklerin nötrofıl sayılarını sağlıklı ineklerden önemli ölçüde (P<0.001) yüksek bulundu. Kronik endometritisli hayvanlarda plazmosit sayıları da sağlıklı (P<0.001) ve akut (PO.05) gruplardan önemli ölçüde yüksek bulundu. Nötrofıl sayısının akut endometritislerde ortalama % 43.6, kronik endometritislerde ise ortalama % 10.9 olduğu tespit edilmiştir. Sağlıklı ineklerde ise bu oranın % 1 olduğu belirlenmiştir. Epitel/lökosit oranının ise akut endometritislerde ortalama 2.7/1, kronik endometritislerde ise 2.9/1 bulunmuştur. Bu oran sağlıklı ineklerde ise ortalama 15/1 olarak belirlenmiştir. Endometriyal sitolojinin ineklerde endometritis teşhisinde saha şartlarında endometritisler hakkında tanı ve belirleyici bilgiler vermesi açısından kullanılabileceği kanısına varıldı. 44

7. SUMMARY The comparison of clinical examination, endometrial cytology, biopsy and microbiological examination results in the diagnosis of endometritis in cows In this research the accuracy of endometrial cytology in the diagnosis of endometritis in cattle was investigated by the comparison of the techniques routinely used. For this purpose, 13 cattle having acute endometritis, 19 having chronic endometritis and 10 healthy cattle was used. All of the animals were in the prebreeding period. The cattle in this research recieved clinical, micobiological, histopathological and cytological examinations. Eight of 1 3 cattle in acute endometritis group had no abnormal vaginal discharge but abnormal vaginal discharge was observed on 5 of the acute endometritis cases. No abnormal vaginal discharge was determined in both healthy and chronic endometritis group. There was no difference on the rectal palpation results of all the three groups. A.pyogenes, E. coli, Streptococcus spp., Staphylococcus spp., K. Pneumonia and yeast were isolated in 10 of the acute and 9 of the chronic group cattle. In a total of 12 cases in both acute and chronic groups, there was no bacteria growth. In the acute endometritis group degeneration, desquamation and neutrophyl leucocyte infiltration, edema and haemorrhage was seen in the lamina epithelialis, in the lamina propria and desquamated epithelia of the glandular tissue and neutrophyl leucocyte infiltration in the lumen of the glands and neutrophl leucocyte infiltration in the uterine lumen was observed. In the chronic cases; mononucleer cell infilration, increase of connective tissue was observed. In cytological examinations, neutophyls were predominant cell in the smears. The number of the neutrophyls were statistically higher than both the healthy group (PO.001) and chronic endometritis group (P<0.001). In the chronic endometritis cases the most common cells seen in the smears were lymphocytes, the numbers of the lymphocytes were statistically higher than the acute (P< 450.001) and healthy group (P< 0.001). The plasmocytes were found to be statistically higher than the healthy group (P< 0.001) and acute endometritis group (P< 0.05). As a result the endometrial cytology was found to a useful technique in the diagnosis of endometritis in cattle. 46