Doymamış yağ asiti içeren sıvı yağlarla beslenen ratlarda rasyona vitamin E ilavesinin lipid peroksidasyonuna etkileri

Abstract

6. ÖZET. T.C. S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya (VET) Anabilim Dalı YÜKSEK LİSANS TEZİ /KONYA 2004 Neriman ACAR Doymamış Yağ Asidi İçeren Sıvı Yağlarla Beslenen Raflarda Rasyona Vitamin E İlavesinin Lipid Peroksidasyonuna Etkileri Bu çalışmada; tekli doymamış yağ asidi (fındık yağı), çoklu doymamış yağ asidi (ayçiçek yağı) ve a-tokoferol asetat ilavesinin (250 mg/kg diyet) beyin MDA, GSM plazma MDA, total kolesterol, HDL kolesterol ve trigiliserit konsantrasyonları üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştımada 6 aylık yaşta, canlı ağırlıkları birbirine yakın (ortalama 240g) 30 erkek ve 30 dişi olmak üzere topiam 60 rat kullanıldı. Ratlar 5 gruba ayrılarak, kontrol grubu; ratlar için özel olarak hazırlanmış standart yem ile beslendi. Yem ve sular hayvanlara ad libitun olarak uygulandı. Araştırmada 5 deneysel grup oluşturularak bu gruplar şu şekilde düzenlendi; 1. Kontrol, 2. Fındık yağı (% 6.5), 3. Fındık yağt + vitamin E (250 mg/kg yem), 4. Ayçiçek yağı (% 6.5), 5. Ayçiçek yağı + vitamin E (250 mg/kg yem). Araştırma 56 gün sürdürüldü. Deneme sonunda kardiyak punksiyonla kanlan alınarak MDA kolesterol, 11DL kolesterol, tirigliserit, vitamin E ölçümleri yapıldı. Beyin dokularında da GSH ve MDA ölçümü yapıldı. Fındık yağı ilave edilen gruplarda beyin GSM değerleri ayçiçek yağı ilave edilen gruplara göre daha yüksek (P<0.05) bulunmasına karşın, vitamin E ilavesinin beyin GSH değerlerine önemli etkisinin olmadığı (P>0.05) tesbit edilmiştir. Yağ ve vitamin faktörleri arasında interaksiyon tesbit edilmiştir. 50Ayçiçek ve fındık yağ ilavesinin beyin MDA değerlerine önemli (P>0.05) etkisinin olmamasına karşın, vitamin E ilavesinin beyin MDA değerlerini düşürdüğü (P<0.05) tesbit edilmiştir. Ayçiçek yağı ilave edilen gruplarda plazma MDA değerleri fındık yağı ilave edilen gruplara göre daha yüksek (P<0.05) bulunmasına karşın, vitamin E ilavesinin plazma MDA değerlerine önemli etkisinin olmadığı tesbit edilmiştir. Ayçiçek yağı verilen grupların kolesterol değerleri, fındık yağı verilen gruplara göre daha düşük (P<0.000) bulunmuştur. Vitamin E ilave edilen grupların kolesterol konsantrasyonları ise vitamin E ilave edilmeyenlere göre yüksek bulunmuştur. Gurupların HDL kolesterol konsantrasyonları arasında ise istatistiki olarak önemli bir fark tesbit edilememiştir. Fındık yağı verilen grupların trigliserit konsantrasyonları, ayçiçek yağı verilen gruplara göre daha düşük (P<0.05) bulunmuştur. Vitamin E ilave edilen grupların trigliserit konsantrasyonları da vitamin E ilave edilmeyenlere göre düşük (P<0.05) tesbit edilmiştir, Ayçiçek yağına, a-tokoferol ilavesinin serum vitamin E konsantrasyonunu arttırdığı (P<0.000) fakat fındık yağına, cc-tokoferoi ilavesinin serum vitamin E konsantrasyonunda önemli bir değişikliğe (P>0.05) sebep olmadığı tesbit edilmiştir. Sonuç olarak, ratlarda yürütülen bu çalışmada, sıvı yağların farklı oranlarda doymamışlık derecelerine sahip olma özelliğine bağlı olarak oksidasyona olan duyarlılıklarının da farklı olabileceği, tekli doymamış yağ asidi içeren findik yağının peroksidasyondan daha az etkilendiği ve kan trigliserit konsantrasyonlarını azaltıcı etkisinin olduğu gözlenmiş olup, farklı antioksidan maddelerle desteklenerek yapılan çalışmaların hu konuya ışık tutacağı kanısına varılmıştır. 51

7. SUMMARY The Effects of Supplementation of Vitamin E on the Lipid peroxidations of Rat Fed Liquid Oils including Unsaturated Fatty Acids In this study, the effcts of supplementation of monounsaturated fatty acid ( hazelnut oil), polyunsaturated fatty acid (sunflower oil) and vitamin E (a-tocopherol acetate; 250 mg/kg feed) on the brain malondialdehydc (MDA). glutatione (GSH), plasma MDA, total cholesterol, HDL cholesterol and triglyceride concentrations of rats were investigated. In this trial, a total of 60 rats of 30 male and 30 female which have 6 mounths age, in equal of body weight were used. During the experiment, these animals fed with standart ration as ad libitum. There were five experimental groups in this study as following; 1. Control, 2. Hazelnut oil (6.5 %), 3. Hazelnut oil plus vitamin E (250 mg/kg), 4. Sunflower oil (6.5 %), 5. Sunflower oil plus vitamin E (250 mg/kg). At the end of the experiment, blood samples were taken by cardiac puncture and MDA, cholesterol, HDL cholesterol, triglyceride and vitamin E analyses were made in plasma; also GSH and MDA concentrations were measured in brain tissue of rats. Brain tissue GSH concentrations were higher (P<0.05) in the hazelnut oil supplemented group than those of the sunflower added group, however, vitamin E supplementation did not affected the GSH concentrations of brain tissue. It was found that sunflower and hazelnut oii supplementations did not affected the MDA levels of brain tissue, but vitamin E addition decreased the MDA levels of brain tissue (P<0.05). In the sunflower added groups plasma MDA concentrations were higher than the hazelnut oil supplemented group, on the other hand, it was found that vitamin E supplementation had no any effect on plasma MDA levels. 52Cholesterol leveis of sunflower oil added group were lower (P<0.000) than those of hazelnut group. Vitamin E concentrations were higher than those of non supplemented vitamin F. group.There were not found statistical significant diferences between the cholesterol concentrations of groups. It was found that triglyceride concentrations of hazelnut oil added group were higher than those of sunflower oil group. Also, vitamin E supplementation decreased the triglyceride concentration (P<0.05). While vitamin F. addition into sunflower oil group increased the plasma vitamin E concentrations but these correlation have been not observed in the hazelnut oil added group. As ' a conclusion, the finding of the presenting study suggested that, features of liquids oils having different levels of unsaturated fatty acids may have different levels of sensitivities against oxidation. It was also observed that, hazelnut oil has an effect as decreasing blood triglyceride concentrations and hazelnut oil was less affected from peroxidation because of having mono unsaturated fatty acids. As a result, we one to be of the opinion that research supported with different antioxidants may shed light on this subject.