Kadınlarda menopoz sonrası dönemde klinik periodontal parametreler, dişeti oluğu sıvısı PGE2 düzeyi ve iskeletsel kemik mineral yoğunluğu arasındaki ilişki

Abstract

6. ÖZET S. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Periodontoloji Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ / KONYA-2005 Hazırlayanın Adı Soyadı Muammer GÖZLÜ Danışmanın Adı Soyadı Doç.Dr.Nilgün Özlem ALPTEKİN Kadınlarda Menopoz Sonrası Dönemde Klinik Periodontal Parametreler, Dişeti Oluğu Sıvısı PGE2 Düzeyi ve İskeletsel Kemik Mineral Yoğunluğu Arasındaki İlişki Bu çalışmanın amacı, menopoz sonrası kadınlarda klinik periodontal parametreler ve dişeti oluğu sıvısı prostaglandin E2 (PGE2) ile iskeletsel kemik mineral yoğunluğu (KMY) arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmaya, menopoz sonrası dönemde bulunan 485 kadm arasından seçilen 150 hasta dahil edildi. Femur' un `neck`, `trochanter` (troch), `intertrochanter` (inter-t), `Ward's triangle` (Ward's) ve `total` alanları ile vertebramn `LI`, `L2`, `L3`, `L4` ve `L1-L4` bölgelerindeki KMY (g/cm2) `Çift Enerji X-ismi Absorpsiyometri` (DEXA) ile ölçüldü. Bireylerin menopoz süresi ve eğitim düzeyleri belirlendi. Klinik olarak sondlama cep derinliği (SCD), klinik ataşman kaybı (KAK), plak indeksi (Pİ), papil kanama indeksi (PKİ), ağızdaki toplam kalan diş sayısı (KD), dişeti çekilme miktarı (DEÇ) ve dişeti çekilmesi olan diş sayısı (DÇS) kaydedildi. Alveoler kemik kaybı (AKK) yüzdesi panoramik radyograflar üzerinde Shei cetveliyle ölçüldü. Her bir hastanın iki derin ve iki sığ olmak üzere toplam 4 bölgesinden dişeti oluğu sıvısı toplandı. PGE2 düzeyleri EIA metodu ile hazır kitler kullanılarak belirlendi. Bu çalışmada, menopoz sonrası hastalarda KAK ve derin cep bölgelerindeki PGE2 düzeyi ve KMY düzeyi arasında ilişki tespit edildi (P<0.05), fakat KMY diğer parametrelerle ilişkili değildi (P>0.05). Derin cep bölgesinde PGE2 total miktarı, sığ bölgelere göre daha yüksek düzeyde bulundu (PO.05). Sığ bölgelerdeki PGE2 total miktarı ile dişeti enflamasyonu arasında ilişki saptandı (P<0.05). Bu çalışmanın sınırları içerisinde, osteopeni/osteoporozun menopoz sonrası dönemde periodontal hastalık için risk indikatörü olabileceği saptanmıştır. Periodontitis ve KMY arasındaki ilişkinin değerlendirildiği birçok merkezde yürütülen uzun süreli takip çalışmalarına ihtiyaç vardır. 57

7. SUMMARY The Relationship Among Clinical Periodontal Parameters, the Gingival Crevicular Fluid PGE2 Levels and Systemic Bone Mineral Density in Postmenopausal Women The objective of this study was to evaluate the relationship among clinical periodontal parameters and the gingival crevicular fluid prostaglandin E2 (PGE2) levels, and skeletal bone mineral density (BMD) in postmenopausal women. Of 485 postmenopausal women, 150 patients were selected for this study. Skeletal bone mineral density was assessed by dual energy x-ray absorptiometry (DEXA) at the neck, trochanter (troch), intertrochanter (inter-t), Ward's triangle (Ward's), and total regions of the femur, and LI, L2, L3, L4, L1-L4 regions of the lumbar spine. Subjects were also recorded for menopausal period and educational levels. Clinical parameters included probing depth (PD), clinical attachment loss (CAL), plaque index (PI), papilla bleeding index (PBI), number of remaining teeth (RT), amount of gingival recession (GR), and number of teeth with gingival recession (NGR). Alveoler bone loss (ABL) was measured by means of Shei ruler on panoramic radiographs and defined as percentage. Four GCF samples were collected from two shallow and two deep pockets in each patient. PGE2 levels were determined by commercial EIA kits. In this study, BMD values were significantly correlated with CAL and PGE2 levels (PO.05), but not with other parameters (P>0.05). The PGE2 total amounts in deep pockets were higher than shallow areas (PO.05). PGE2 total amounts in shallow pockets were associated with gingival inflammation (PO.05). Within the limits of this study, it has been suggested that osteopenia/osteporosis may be a risk indicator for periodontal disease in postmenopausal women. Future longitudinal and multicenter studies are required to clarify the mechanism underlying the association between periodontitis and BMD' s in postmenopausal women. 58