Sıçanlarda dexmedetomidin ve etomidatın motor koordinasyon ve ağrı üzerine etkilerinin karşılaştırılmalı analizi

Abstract

Selektif alfa-2 adrenoreseptör agonisti olan deksmedetomidin, nonnarkotik analjezik, hipnotik ve sedatif imidazol türevi ajandır. Etomidat güçlü kısa etkili hipnotik imidazol türevi intravenöz genel anesteziktir. Çalışmamızda bu iki ilacın; ağrı ve motor koordinasyon üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Etomidat ve deksmedetomidin analjezik ve motor sistem üzerine etkilerini belirlemek üzere hayvanlar; kontrol grubu, etomidat grubu (2,5 mg/kg, 5 mg/kg ve 10 mg/kg) ve deksmedetomidin grubu (12,5µg/kg, 30µg/kg ve 40µg/kg) olarak gruplara ayrıldı. Akut ağrı testlerinden von Frey filament testi, motor koordinasyon için rotarod testi 0, 15, 30 ve 60. dk'larda test uygulandı. Kontrol grubu ve deksmedetomidin grubuna deksmedetomidin 120. dk ölçümü eklendi. Von Frey testinde etomidatın her üç dozunda cevaplarda zamana bağlı olarak 0. dk'ya göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde uzattığı bulunmuştur (p<0,05). Artan sürelerde etkinlik azalarak devam etmiştir. Rotarod testinde ise orta ve yüksek dozlarda motor aktiviteyi 15 ve 30. dk'larda baskıladığı görülmüştür (p<0,05). Deksmedetomidinin seçilen tüm dozlarında 15, 30 ve 60. dk'larda analjezik etkinlik gösterdiği istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Orta ve yüksek dozlarında 120. dk'ya kadar bu etkisi devam etttiği tespit edilmiştir (p<0,05). Deksmedetomidinin rotarod testindeki sedatif etkisi zamana ve doza bağlı olarak değiştirdiği bulunmuştur (p<0,05).Sonuç olarak; Çalışmamızda sıçanlarda oluşturulan mekanik ağrı modelinde ve rotarod testinde hem etomidatın hem de deksmedetomidinin etkin analjezi ve sedasyon sağladığı gösterilmiştir. Her iki ilacın analjezi ve sedatif etkileri zamana bağımlı olarak değişmekle birlikte analjezik etki bakımından bu iki ilacın ölçülen erken sürelerde fark görülmezken sadece 60. dk'da dekmedetomidinin yüksek dozunda anlamlı fark göstermektedir. Sedatif etkileri karşılaştırıldığında düşük dozlarda fark görülmezken 15. dk'da etomidatın yüksek dozu, 30. dk'da ise deksmedetomidinin orta dozu daha etkin bulundu.

Dexmedetomine selective alfa-2 adrenoreceptor agonist is nonnarcotic analgesic, hypnotic and sedative imidazole derivative agent. Etomidate is short acting hypnotic imidazole derivative anesthesic agent. In this study, we aimed to compare the analgesic and motor coordination effects of etomidate and dexmedetomidine in rats.In our study Wistar albino male rats were used. The experimental animals (n = 7) were randomly seperated 7 equal groups; saline group, etomidate group (2,5 mg/kg, 5 mg/kg, 10 mg/kg) and dexmedetomidine group (12,5 µg/kg, 30 µg/kg, 40 µg/kg). Pain measurement tests (von Frey test) and motor coordination (Rotarod) tests of 0th, 15th, 30th and 60th minutes were separately performed for each animal and datas were recorded. 120th minute added for dexmedetomidene and saline group. In von Frey tests etomidate's all doses were found statistically time-dependent significant differences to 0th minute (p<0,05). In the rotarod test 5 mg/kg and 10 mg/kg doses of etomidate were showed sedation at 15th and 30th minutes (p<0,05). In von Frey test dexmedetomidine was found at 15th, 30th and 60th minutes time-dependent significant differences to 0th minute (p<0,05). Also 30 µg/kg and 40 µg/kg doses were showed analgesic effects at 120th minute (p<0,05). Dexmedetomidine was found time and dose-dependent sedative effect in the rotarod test (p<0,05).In our study etomidate and dexmedetomidine were showed effective analgesic and sedative effects on rat models of mechanic pain and rotarod test. These two agents exerted time-dependent analgesic and sedative effects. In von Frey test at 60th minutes, the latency time of the dexmedetomidine higher dose was longer than that etomidate's higher dose. In rotarod test etomidate's higher dose was showed a significant difference at 15th minutes compared dexmedetomidine. However dexmedetomidine's 30 µg/kg dose was showed a significant difference at 30th minute compared to etomidate.