Kırka borakslarının fiziki ve ekonomik coğrafyası

Abstract

ÖZET Eskişehir ili sınırları içerisinde bulunan Kırka bo raksları Etibank tarafından isletilmektedir. Dünyanın en zengin Boraks yatakları burada bulunmaktadır. Kırka boraksları, Batı Anadolu Neojen gölsel ortamında meydana gelen volkanosedimanter faaliyetler sonucunda oluş muşlardır. Madenlerin işletilmesiyle Türkiye ekonomisine büyük faydalar sağlanmaktadır. Aynı zamanda Kırka ve çevreside ekonomik ve iktisadi yönden kalkınmaktadır. Boraks madenlerinin günümüz teknolojisinde çok geniş bir kullanım sahası bulunmaktadır. Stratejik öneme sahip bu zenginlik kaynağına olan ihtiyaç gün geçtikçe artmaktadır. Ülke ekonomisinin bu kaynaklardan daha fazla gelir elde etmesi, islenerek ihraç edilmesiyle mümkün olacaktır. Türkiye'nin diğer boraks isleme tesislerinde olduğu gibi Kırka isletmesinde de çevreye bir takım zararlı etkileri bulunmaktadır. Bu etkilerin azaltılabilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Kırka ve çevresi ulaşım yönünden son derece uygun şartlara sahiptir. Bu bakımdan imkanlar araştırılarak değişik endüstri kollarının kurulup gelişmesi sağlanabilir. iklim ve bitki örtüsü bakımından bu yöremiz, İç Anadodu, Marmara ve Ege bölgeleri arasında geçiş özelliği göstermektedir. Kırka ve çevresi coğrafi bölünüş itibariyle Ege Bölgesi sınırları içerisinde kalmaktadır. isletmenin kurulduğu 1970 li yıllardan sonra Kırka ve çevresinde büyük nüfus artısının olduğu dikkati çekmektedir. Bu artışa parelel olarak sosyal ve kültürel gelişmelerin olduğunu söylemek zordur. Uzun bir süre (200-300 yıl) Dünya boraks hammadde ihtiyacını tek basına karşılayabilecek rezervlerinin bulunduğu Kırka ve çevresine devlet tarafından endüstriyel, sosyal ve kültürel yatırımların yapılması akılcı bir yaklaşım olacaktır. Nadir C0MAK Temmuz - 1993

SUMMARY Kırka borax located in Eskişehir province borders, is being worked out by Etibank. That area has the richest source of borax in the world. Kırka borax is formed in consequence of volcane sedimanter activites in Neogen lake environment. By working out this mine, a great deal of benefit is provided for the country economy. At the same time Kırka an its environtment is devoloping economically. Barox mine has a large usage area in modern technol ogy. The need for this strategical important wealtly source is getting bigger. It will be possible to obtain more rev enue only by exporting it after manufacturing. As other barox working out faundations, Kırka barox has some harmful 1 environmental effects. Some necassary measurements should be taken in order to lesson there harm- full effects. Kırka and its environment has extremely suitable transport conditions. Therefore various industry branches can be established and devoloped by finding new opportuni ties. From the climate and plant variety point of view this area has a transition pecularity between the central Anato lia, Agean and Marmara regions. Kırka and its environment is in the Agean region geographically. The rise in the population of Kırka and its environ ment after 1970, the foundation year of Kırka mine, is highly interesting. But it is difficult to see the some rise in socio-cultural development. It will be a logical 1 approach to assign indusrial and sosio-cultural investments for Kırka and its environment, for a long time(200~300 years) By Nadir Comak July - 1993