Turizm potansiyelinin değerlendirilmesinde halkla ilişkiler ve sivil toplum örgütlerinin rolü (Karadeniz bölgesi örneği)

Abstract

ÖZET Bu çalışma, sivil toplum örgütlerinin bir ülkedeki veya bir bölgedeki turizm potansiyelinin değerlendirilmesi sürecinde katkılarının olabileceği, bu katkıların gerçekleştirilmesinde çeşitli halkla ilişkiler çalışmalarından faydalanabileceklerinin ortaya konulmasına yöneliktir. Bu düşünceye paralel, konuyla ilgili olarak bir saha araştırması yapılmıştır. Çalışmanın teorik bölümlerinde, öncelikle turizm potansiyelinin değerlendirilmesinde halkla ilişkiler çalışmaları ve turizm potansiyeli hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca sivil toplum kavramı, sivil toplum örgütleri ve bu örgütlerin devlet, yerel yönetimler ve özel sektör ile ilişkileri üzerinde durulmuştur. Turizm potansiyelinin değerlendirilmesi sürecinde, sivil toplum örgütlerinin bir halkla ilişkiler aracı olarak görülmesi, turizmle doğrudan ve dolaylı ilgili sivil toplum örgütlerinin incelenmesi ve yaptıkları halkla ilişkiler çalışmaları, turizm politikalarının oluşumunda sivil toplum örgütlerinin rolü gibi konular teorik bölümlerde tartışılmıştır. Teorik bölümlerde ele alınan konular, 2002 Ağustos ayında Trabzon, Ordu, Giresun, Samsun ve Sinop illerindeki 140 sivil toplum örgütü üzerinde yapılan bir saha araştırmasıyla test edilmeye çalışılmıştır. Saha araştırması sonucu elde edilen bulgulara göre; turizm potansiyelinin değerlendirilmesinde, turizm değerlerinin tanıtılmasında, dinamiklerin harekete geçirilmesinde sivil toplum örgütlerinin yerinin çok önemli olabileceği ortaya çıkmıştır. Ankete katılan hemen hemen bütün denekler buna inanmaktadır. Ortaya çıkan bir başka sonuç, sivil toplum örgütlerinin bu potansiyeli değerlendirirken çeşitli halkla ilişkiler tekniklerinden yararlanabildikleridir. Hatta sivil toplum örgütlerinin bir halkla ilişkiler aracı olarak görülmesidir. Yine saha araştırmasının sonuçlarından biri de; sivil toplum örgütlerinin, bir bölgedeki turizm potansiyelinin harekete geçirilmesinde, o bölgedeki valiliklerin, turizm müdürlüklerinin, sivil toplum örgütlerinin, basın-yayın kuruluşlarının, profesyonel meslek kuruluşları gibi diğer tüm kuruluşların ve halkın birbirleriyle işbirliği içerisinde olmaları ve güç birliğine gitmeleri gereğine inandıklarının ortaya çıkmasıdır.

SUMMARY This study is about the contribution of the non-governmental organisations in the process of evaluation of tourism potential in a region or in a country; it also tries to bring up that these organisations can make use of various public relation studies in the realizations of that contribution. So, a field research has been done as regards this subject. First, in the theoretical chapters of this study some information has been given about the tourism potential and public relations in the evaluation of tourism potential. Besides, what is emphasized here is the concept of civil society, non-governmental organizations and their relations with the government, local administration and private sector. Second, other subject argued in the theoretical chapters are seeing non governmental organizations as a means of public relations in the process of evaluation of tourism potential, examining the non-governmental organizations which are relevant to tourism directly or indirectly, public relation studies and the role of non-governmental organizations in the formation of tourism policies. The hypothesis in these chapter was tested on 164 non-governmental organizations in Trabzon, Ordu, Giresun, Samsun and Sinop in August 2002 by a field research. According to the results obtained by the field research, it has come to light that the role of the non-governmental organizations are very important in the evaluation of tourism potential, introducing the values of tourism and getting the dynamics into action. Almost every organization involved in the survey believes this fact. That the non-governmental organizations can make use of various techniques of public relations while evaluating that potential is another result. Moreover, non-governmental organizations can be seen as a means of public relations. In conclusion, it is clear that non-governmental organizations believe that the governership, tourism information offices, media, professional associations and the people in that region should cooperate and work together in order to get the tourism potential in a region into action.