Yetiştirme yurdunda ve ailesi yanında yaşayan ergenlerin bağlanma stilleri ile kimlik statüleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, yetiştirme yurdunda yaşayan ergenler ile ailesi yanında yaşayan ergenlerin bağlanma stilleri ile kimlik statüleri arasındaki ilişki incelenmiştir.Araştırmanın genel evrenini, 15-18 yaş arasındaki ergenler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evreni ise, Aksaray ve Konya illerinde yetiştirme yurtlarında yaşayan ve ailesi ile birlikte yaşayan 15-18 yaş arasındaki ergenlerdir. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi yöntem ile belirlenmiş, ailesi ile birlikte yaşayan 151 ergen ve yetiştirme yurtlarında yaşayan 91 ergen olmak üzere toplam 242 ergenden oluşmaktadır.Araştırmada, ergenlerin bağlanma stillerini belirlemek amacıyla İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA), kimlik statülerini belirlemek için Benlik Kimliği Statüleri Ölçeği (BKSÖ) kullanılmıştır.Ergenlerin cinsiyet değişkeni ile yetiştirme yurdunda ve ailesinin yanında yaşama durumlarına göre bağlanma stilleri ve kimlik statüleri arasındaki farkın kontrolü için ?t? testi, yaş değişkenine göre bağlanma stilleri ve kimlik statüleri arasındaki farkın kontrolü içinse Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. İleri analiz olarak Tukey testinden yararlanılmıştır. Bağlanma stilleri ile kimlik statüleri puanları arasındaki ilişkinin analizi için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı tekniği uygulanmıştır.Araştırmada elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir:Araştırmada yaş ve cinsiyet değişkenine göre ergenlerin bağlanma stillerinin anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Aynı zamanda yetiştirme yurdunda yaşayan ergenler ile ailesi yanında yaşayan ergenlerin bağlanma stilleri puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde fark gözlenmiştir.Cinsiyet değişkeni açısından bağlanma stilleri incelendiğinde, güvenli bağlanma stilinde erkeklerin daha yüksek puanlar aldığı görülmüştür. Bu sonuç her iki grup (yetiştirme yurdunda yaşayan grup ve ailesi yanında yaşayan grup) için de geçerlidir.Yaş değişkeni ele alındığında ise yaşı 18 ve 16 olan ergenlerin kayıtsız bağlanma stili puan ortalamaları, yaşı 15 olan ergenlerin puanlarından yüksek olarak gözlenmiştir.Yetiştirme yurdunda ve ailesinin yanında yaşama durumlarına göre ergenler bağlanma stilleri açısından karşılaştırıldığında güvenli ve korkulu bağlanma stillerinde anlamlı farklılığa rastlanmıştır. Ailesi yanında yaşayan ergenlerin güvenli bağlanma stili puan ortalamaları yetiştirme yurdunda yaşayan ergenlerin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir. Korkulu bağlanma stilinde ise yetiştirme yurdunda yaşayan ergenlerin puan ortalamalarının ailesi yanında yaşayan ergenlerin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.Cinsiyet ve yaş değişkenine ergenlerin kimlik statüleri incelendiğinde anlamlı farklılıklar gözlenmiştir. Aynı zamanda yetiştirme yurdunda yaşayan ergenler ile ailesi yanında yaşayan ergenlerin kimlik statüleri puan ortalamaları arasında anlamlı farklılığa rastlanmıştır.Kimlik statüleri puanları cinsiyet açısından ele alındığında, kızların kararsız kimlik statüsü puanlarının erkeklerin puanlarından yüksek olduğu görülmüştür. İki grup cinsiyet ve kimlik statüleri açısından ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda ailesinin yanında yaşayan erkeklerin, bağımlı kimlik statüsü puanlarının kızlardan anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Yetiştirme yurdunda yaşayan kızların ise kararsız kimlik statüsünde erkeklerden anlamlı düzeyde yüksek puanlar aldıkları görülmüştür.Yaş değişkenine göre kimlik statüleri puan ortalamaları karşılaştırıldığında, başarılı kimlik statüsünde yaşı 18 olan ergenlerin, yaşı 16 olan ergenlerden anlamlı düzeyde yüksek puanlar elde ettikleri görülmüştür.Yetiştirme yurdunda ve ailesi yanında yaşama durumlarına göre ergenler karşılaştırıldığında ise, ailesi yanında yaşayan ergenlerin başarılı ve bağımlı kimlik statüsü puan ortalamalarının yetiştirme yurdunda yaşayan ergenlerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Yetiştirme yurdunda yaşayan ergenlerin ise kararsız ve kargaşalı kimlik statüsü puan ortalamalarının ailesi ile birlikte yaşayan ergenlerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu gözlenmiştir.Bağlanma stilleri ile kimlik statüleri arasındaki ilişki korelasyon analizi ile incelendiğinde, güvenli bağlanma stili ile kararsız kimlik statüsü arasında negatif yönlü, saplantılı bağlanma stili ile kararsız kimlik statüsü arasında pozitif yönlü ilişki olduğu bulunmuştur.

This study aims to investigate the relationship between attachment styles and identity statuses of adolescents living with their parents and adolescents in orphanages.The general universe of the study is composed of adolescents aging between 15 and 18. The subjects of the study are the adolescents in the provinces of Aksaray and Konya. The sample of the study, which is chosen by random sampling method, is composed of 242 adolescents 91 of whom living in orphanages and 151 living with their families.Relationship Scales Questionnaire and Extended Measure of Ego Identity Status were used to determine the adolescents? attachment styles and identity statuses.?t? test is used to analyze the differences in attachment styles and identity statuses in regards to gender and living with or without family. To analyze the differences in regards to ages, on the other hand, One-way Analysis of Variance (ANOVA) is utilized. Tukey test was used for further analysis and Pearson Moments Multiplier Correlation Coefficient was used to analyze the relationship between attachment styles? and identity statuses? scores.The findings of the study are summarized below.In the research, attachment styles were found to differ significantly in accordance to the gender variable. Males? secure attachment style scores turned out to be higher than females? in both groups (those living in orphanages and with their families). Should we consider age variable, adolescents ranging from 16 to 18 were observed to be significantly higher in dismissing attachment style scores in mean than adolescents aging 15. When the adolescents are compared in regards to their living with their families or in orphanages, a significant difference is observed in secure and fearful attachment styles. The secure attachment style score means of adolescents living with their families were observed to be significantly higher than those living in orphanages. In the fearful attachment style however the means of adolescents living in orphanages are significantly higher than adolescents living with their families.Significant differences were found when the identity statuses of the adolescents were investigated in terms of gender, and age. Furthermore, such differences are also seen between those living with their families and those living in orphanages.When the identity statuses of the subjects were investigated in terms of gender, females? moratorium identity status score means observed to be significantly higher than males?. Comparing the identity status score means separately in terms of gender in adolescents both living with their families and in orphanages turned out some significant differences. Males living with their families have a significantly higher foreclosure identity status score means than females. The girls living in orphanages were seen to get significantly higher scores in moratorium identity status than boys.When the identity statuses of the subjects were investigated in terms of age, adolescents aging 18 were observed to score significantly higher in identity achievement status scores than those aging 16.When the identity statuses of the subjects were investigated accordance in terms of habitat, adolescents living with their families were found to have significantly higher identity achievement and foreclosure identity status scores than adolescents living in orphanages. On the other hand the moratorium identity and identity diffusion status scores of adolescents living in orphanages are observed to be significantly higher than adolescents living with their families.When the relationship between attachment styles and identity statuses are compared with correlation analysis, a negative relationship was observed between secure attachment style and moratorium identity status and a positive relationship was observed between preoccupied attachment style and moratorium identity status.