T.C. Milli Eğitim Bakanlığı`nca ilköğretim için tavsiye edilen 100 temel eser içerisindeki Türk edebiyatına ait romanların atasözleri ve deyimler bakımından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmaya Millî Eğitim Bakanlığının ilköğretim okulları için tavsiye ettiği 100 Temel Eser listesinde yer alan yerli romanlardan; Bitmeyen Gece, Bir Küçük Osmancık Vardı, Göl Çocukları, Halime Kaptan, Hep O Şarkı, Miskinler Tekkesi, Osmancık, Uç Minik Serçem, Yankılı Kayalar kaynaklık etmiştir. Bu çalışmanın amacı; söz konusu eserlerde kullanılan deyim ve atasözlerinin tespiti ve incelenmesidir.Öncelikle kaynak alınan eserler okunarak, içerisinde yer alan atasözü ve deyimler tespit edilmiştir. Tespit edilen deyim ve atasözleri TDK'nin sözlüğü esas alınarak kabul edilmiş ve alfabetik olarak listelenmiştir. Listelenen deyim ve atasözlerinin öncelikle anlamları ve anlamlarına en uygun kullanımına kabul edilebilecek örnek cümleleri verilmiştir. Söz konusu deyim ve atasözleri anlamsal ve yapısal bakımdan incelenmiştir. Kullanılış şekli ve sıklığı bakımından da değerlendirilmiştir.Sonuç olarak da, İlköğretim 100 Temel Eser serisinde ele alınan yerli romanlarda yer alan deyimler ve atasözlerinin kullanım sıklığı değerlendirilmiştir. İncelenen romanlarda deyimlerin sıkça kullanılmasına rağmen atasözlerinin çok az kullanıldığı tespit edilmiştir.

In this study, the following nine novels which were recommended by the ministry of the education were used; ?Bitmeyen Gece, Bir Küçük Osmancık Vardı, Göl Çocukları, Halime Kaptan, Hep O Şarkı, Miskinler Tekkesi, Osmancık, Uç Minik Serçem, Yankılı Kayalar.? The purpose of this study is to identify and analyze the idioms and proverbs in the novels.First the mentioned novels are analyzed and the Idioms and proverbs were identified according to the TDK?s ?Türk dil kurumu? dictionary; and they were listed alphabetically. The meanings of these listed, idioms and proverbs are acceptable sample sentences for them were provided. The mentioned idioms and proverbs analyzed in terms of their meaning and sentences. They were also analyzed in the terms of the way. They were used the frequently of their usage.Lastly, the frequency of idioms and proverbs in the Turkish novels which are in the secondary school 100 list was analyzed. It was concluded that idioms were encountered much more after that the proverbs.