Hilâl gazetesine göre Şarkî Rumeli Türkleri (1883-1885)

Abstract

1877-1878 Osmanlı-Rus (93 Harbi) Savaşı'ndan sonra Ayastefanos Antlaşmasıyla kurulan Büyük Bulgaristan, Berlin Antlaşmasıyla Bulgaristan Prensliği, Makedonya ve Şarkî Rumeli Vilâyeti olmak üzere üç'e parçalanmıştı. Bu çalışma, Hıristiyan bir vali tarafından idare edilen, iç işlerinde serbest ancak siyasî ve askerî bakımdan Osmanlıya bağlı olan Şarkî Rumeli Vilâyeti'nde yaşayan Türklerin 1883-1885 yılları arasındaki durumunu, ağırlıklı olarak ilk kez 16 Aralık 1883 tarihinde yayın hayatına başlayan Hilâl gazetesine göre gözler önüne sermektedir.Başta valilik ve tüm idarî yönetim kurumları ile askerî kurumlar ve mahkemeler hem savaş sonrası yurtlarına dönmeye çalışan Türklere engel olmak hemde burada kalan Türkleri söküp atmak için Türklere karşı top yekün bir baskı ve zulüm politikası uygulamaya koymuşlardır. Bu politikanın uygulanmasında özellikle belediyeler çıkardıkları sözde yeni planlarla, Türklere ait mal ve mükleri istimlâk edip Bulgarlara vermekle önemli rol oynamıştır. Bununla beraber ağır vergilerle borçlandırılmak suretiyle Türklerin malları haczedilip satılmıştır.Bu durumdan cesaret alan Bulgar ahali'de Türklere ait ev ve iş yerlerine saldırarak bunların birçoğunu yakmışlar ve oluşturdukları eşkıya çeteleriyle de yüzlerce masum Türk'ü katletmişlerdir. Öte yandan Türklere ait mahsüllere zarar verip onların tarım yapmalarını engelleyerek yine yüzlerce Türk'ün açlıktan ölmesine sebebiyet vermişlerdir.Bütün bu baskı ve zulümler karşısında Türk ahâli, çareyi göç etmekte aramıştır. Osmanlı İmparatorluğu ise, Şarkî Rumeli'deki toprakları elinde tutabilmek veTürk nüfusunu muhafaza etmek için göçleri engellemeye çalışmıştır.

After the 1877-1878 Ottoman-Russian war ( also called ?93war?), Great Bulgaria, which was founded after Ayestefanos Treaty, was divided into three parts, by Berlin Treaty, named Bulgarian Principality, Macedonia and The City of Sarki Rumeli. This study depicts the situation of Turks, between 1883-1885, who lived in the city of Sarki Rumeli that was independent in internal affairs, but dependent on the Ottoman Empire when it came politics and military. The depiction is based mostly on the newspaper titled ?Hilal? which started broadcast life on December 16, 1883.Mainly tthe city government, and all governmental and military institutions and courts started to apply pressure and cruelty over Turks in order to avoid them go back to their home country after the war, and to get rid of the ones who still stayed there. While applying these policies, the municipalities played a gerat role by expropriating the Turks? properties and giving them to the Bulgarian people. Moreover, taxes were made too high, so that Turks? properties were distrained and sold.Bulagarian people, who were encouraged by the situation, attacked and fired homes and work places belonging to Turks; and they killed hundreds of innocent Turks with the help of gangs. They also caused hundreds of Turks to die by harming their harvest and agricultural activities.Turkish folks had to emigrate after all the pressure and cruelty. Ottman Empire tried to stop emigration so as to maintainTurkish population and lands in Sarki Rumeli.