Selçuklu devlet adamlarından Celaleddin Karatay`ın Türk eğitim sistemine katkıları ve eserleri

Abstract

Çalışkanlığı ve sabrının sonunda kölelikten azad edilip devletin en üst kademelerinde görev alan Celâleddin Karatay, Anadolu Selçuklu Devletinin en ihtişamlı ve en parlak devrini idrak etmiştir. Devletin bu ihtişamının Moğol darbesi ile yıkılmaya yüz tuttuğu devirlerde, ülkeyi anarşiden kurtarıp birlik ve beraberliği sağlayabilmiştir. Kurduğu istihbarat örgütü sayesinde gelişmeleri yakından takip edip, olumsuzlukların büyümesine izin vermemiştir.Çok çalışarak çok kazandığı halde, dünyanın geçiciliğine inandığı için maddenin ve servetin esaretine düşmeyen, servetlerini insanlığın sosyo-ekonomik ve kültürel hizmetlerine sunarak ebedileştiren Celâleddin Karatay, Anadolu'nun değişik yerlerine medrese, kervansaray, zaviye, mescid gibi hayratlar yaptırmıştır. Bu hayratlar devamlı insanlığa hizmet versin diye de zengin vakıflar bırakmıştır.İnsanlara yapılacak en iyi hizmetin eğitimi geliştirmek olduğunu çok iyi bilen Celâleddin Karatay, günümüz tıp, hukuk, tarih, cebir, geometri gibi derslerin gelişmesinde dolaylı da olsa katkıda bulunmuştur. Ayrıca toplumun ekonomik yapısına şekil veren ahilik teşkilatını koruyarak, devletin her alanında önemli hizmetlerde bulunmuştur.

Celaleddin Karatay who had taken charge in the supreme positions of the state being released from servitude after his sedulity and patience, reached the mast magnificent and glorioust age of Anatolian Seljuk State. The ages in which the magnificence of the state that that was about to be domalished by Mongolian impact, he could achieve to provide the unity and cooperation by emancipating the land from anarıhy, he didn?t let the matters to expand by following the developments closely thanks to the Intelligence Agency that he had established.Though he worked hard and earned much, he couldn?t be captured by the mattr and the property as he believed in the mortality of world. Celaleddin Karatay, who eternalized his properties presenting to socio-economic and cultural services of humanity built pious deeds such as madrasah, caravanserai, small dervish lodge and masjid in various spots of Anatolia. He begueathed prosperous charitable funds so that these pious deds serve humanity permanently.Celaleddin Karatay, who knew well the way of the education, contributed to the developments of actual courses such as medicine, law, history, algebra, and geometry indirectly. Moreover, he served remarkably in any fields of the state by conserving ?Akhism? organization that formed the economic structure of society.