Bir halk sanatı olan camaltı resim ve günümüz örneklerinde gözlenen temalar

Abstract

`'Bir Halk Sanatı Olan Camaltı Resim ve Günümüz Örneklerinde Gözlenen Temalar'' tez konusu seçilip öneri olarak verildiği sırada yapılan literatür taraması sonucunda camaltı resim sanatının araştırılmamış olduğu belirlenmişti. Ancak bu aşamaya gelinceye kadar Gazi Üniversitesinde `'Geleneksel Türk Halk Resim Sanatı Camaltı Resimlerinden Örnekler'' konulu bir tez hazırlandığı görülmüştür. Tez incelenmiş, kapsamının ve katalog kısmındaki araştırma evreninin daha dar olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle teze devam edilmiştir.Birçok tanımlaması bulunan camaltı resmi bizde; bazen kalıp kullanarak bazen de kalıp kullanılmadan yağlı boya, guaş boya, toprak boya, sentetik boya ya da tercih edilen başka boyalarla camın tersine çizilen, çizme işlemi tamamlandıktan sonra resmin arkasına alüminyum folyo, şeker kâğıdı, jelâtin, karton gibi malzemeler kullanılan resim olarak tanımlayabiliriz.Araştırma esnasında üç Konya da, dört Mardin de, üç tane de İstanbul da olmak üzere toplam on tane camaltı resim sanatçısıyla birebir görüşülmüştür. Tezin yazılı kısmı onların verdikleri bilgiler ışığında ve yazılı kaynaklar doğrultusunda oluşturulmuştur. Katalog kısmındaki 136 eser yüzlerce eserin arasından seçilmiştir. Bu örneklerin bazılarının ayrıntılarına da yer verilmiştir.Bu eserlerden Konya da yapılanların daha çok dini inanış doğrultusunda; Hz. Mevlânâ figürleri, Hz. Ali'nin Devesi, Kâbe tasvirli ve Hatlı kompozisyonlar olduğu görülmüştür. Mardin de ise sanatçıların ağırlıklı olarak şahmeran konulu camaltılar yapmışlardır. Ayrıca şahmeran figürünü porselende ve bakırda da kullanmışlardır. Mardinli sanatçılar Hz. İsa ve Meryemana, Burak Atı, Hat gibi konuları da camaltına resmetmişlerdir. İstanbul da görüşülen sanatçılar resim eğitimli olmaları nedeniyle özgün çalışmalar ortaya çıkarmışlardır.

In the end of scanning the literature while the thesis of ?Themes seen in the samples of under-glass paint as a public art? is chosen and presented as an offer, it has been determined that the under-glass paint as an art was not investigated thoroughly. However, it is also seen that there is a thesis successed in the subject of ?Samples from the traditional Turkish folk, Under-glass paint as an art? in Gazi University. The thesis has been gone through and determined that its content and surveying horizon in the catalogue section are actually shorter than planned. Therefore, it is agreed to continue the research of the thesis.Although there are many descriptions for under-glass paint, we can describe it as a paint which is made by using carton, gelatin, sweet paper, aluminum folio on the back after completion of the drawing process which is sometimes organized with patterns and sometimes not with the types of paints such as oil paint, gouache paint, ochre paint, synthetic paint or other prefarrable paints on the reverse side of the glass.During the research, it is interwieved with 10 artists in total (three in Konya, four in Mardin and three in Istanbul). The texts in the thesis are made up according to the information from the artists and the formerly written sources. The 136 works in the catalogue section are chosen through hundreds of works. The details for some of these samples are also specified.The works in Konya made up according to the religious beliefs such as figures of Mevlana Jelaleddin Rumi, the last caliphet in early islamic period, Ali?s camel, descriptions of Kaaba and comporitions of islamic calligraphy. The works in Mardin are focused on Sahmeran, a legendary creature believed that having human head and snake body. The figures of Sahmeran are also used on the items in copper and porcelain. The artists in Mardin also pictured Jesus, Mother Mary, Burak, the horse carried Prophet Muhammad to heaven and islamic calligraphy under-glass. The artists in Istanbul created unique works since they are educated in the major.