Sosyo psikolojik boyutları açısından Kur`ân kıssaları

Abstract

?Sosyo Psikolojik Açıdan Kur'ân Kıssaları? adlı çalışmamız, Kur'ân kıssalarında anlatılan olayları anlama çabası ile özellikle kullanılan dil ve düşünce dünyasının kaynakları, çevre ve sosyal dinamikleri anlamaya yönelik bir telakki ile dönemlerin sosyal realitelerini, bu anlamda tahlil edebilmek için kıssalara ilişkin Kur'ân'da va'zedilen bilgileri anlama çabasına yönelik oluşan zihin faaliyetlerini anlamlandırma gayretlerine yönelik geleneği ile yetinen bir anlama çabası üzerine kurulmuştur.Bu anlama çabası üzerine bina edilmeye gayret edilen çalışmamız, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm Sosyal Psikoloji ile ilgili genel bilgi ve değerlendirmelerden, İkinci Bölüm Kur'an Kıssalarından, Üçüncü Bölüm ise Sosyo psikolojik açıdan Kur'an kıssalarının incelenmesi ve değerlendirilmesinden oluşmaktadır.Birinci bölümde, birey, grup ve topluluklar ile bunların diğer birey ve sosyal çevrelerle olan ilişkilerini, sosyal tecrübe ve davranışlarını, grup üyeliğinin nitelikleri, Sosyal Psikoloji' nin tarihsel aşamaları, yakın bilimlerle ilişkileri, temel kavram ve bilgileri ile ana konuları hakkında bilgiler verilmiştir. Burada amaç salt sistematik Sosyal Psikoloji bilgisi sunmaktan çok, bu disiplinle oluşturulmuş bakış açısının dayanaklarını özet bir yapıda sunmaktır. Bunun yanında Kur'ân kıssalarını anlamada yardımcı disiplin olarak belirlenen ana eksen Sosyal Psikolojinin verileri olsa da, yer yer sosyolojinin, psikolojinin, antropolojinin kavram ve verileri de kendi literatür alanları içerisinde açıklanmaya çalışılmıştır. Bu anlamda fazla değişkenlik göstermediği kabul edilen temel veriler kullanılmıştır.İkinci bölümde, Kur'an kıssalarına giriş sadedinde olacak şekilde kavramsal çerçeve oluşturulmaya çalışılmış, kıssalar hakkında bilinen bilgilerin tekrarından öte, genel ve öz malumatların verilebilmesi için gerekli araştırmalar yapılarak; kıssaların kaynağı, gerçekliği, kıssa-mitoloji ilişkisi ile kıssaların Kur'an da anlatılış yöntemi, nedeni, önemi ve Arap kültürünün kıssaların üzerinde etkisi ve ilişkisi gibi hususlar kısaca konu edilerek irdelenmeye çalışılmıştır.Üçüncü bölümde, Sosyal psikolojinin temel konu ve kavramları ile bu alanda yapılmış çalışmaların yöntem ve bulguları da kullanılarak Kur'ân kıssaları olgulara uygun olarak incelenmeye çalışılmıştır.Sonuç kısmında ise varılan sonuçların genel bir analizi yapılmış, özellikle Kur'ân kıssalarını bu bakış açısıyla okumanın beklenen yararlarına işaret edilmiştir.

Our research named ?Quran anecdotes in terms of Socio-psychology?, is based on the an effort to understand the anecdotes in the Quran and especially the language used and the resources of its notion, social realities of the eras oriented to understand the environment and social dynamics, and to analyse, in this sense, the information provided in the Quran with regard to the anecdotes, interpretation of mental activities.Our research, which we try to base on this effort to understand, consists of three parts. The first part consists of general information and evaluations on Social Psychology, the second part of Quran anecdotes and the third one of analysing and evaluating the Quran anecdotes in terms of Socio-psychology.In the first part information is given on individuals, groups and communities and their relationship with other individuals and social environments, their social experience and behaviours, qualities of group membership, historical stage of Social Psychology, their relationship with relative sciences, basic concepts and informations and main topics. The aim is to present a summary of the basis of the point of view made up with the disciplines of Social Psychology rather than a systematic information of Social Psychology. In addition, though the major axis determined as the auxiliary discipline to understand Quran anecdotes is the data of Social Psycology, the concept and data of sociology, psychology, anthropology is explained in pathes. So, basic data, which are thought no to be so variant, are used.In the second part, we tried to consist some conceptual framework as an introduction to Quran anecdotes, we made the necessary research to give general and quick information rather than the repetitions of common information of anecdotes, we tried to examine the resources of anecdotes, their factuality, anecdote-mithology relationship, the way the anecdotes presented in the Quran, reason, importance and the effect and relationship.In the third part, we tried to examine Quran anecdotes using basic subject and concepts of Social Psychology and methods and findings used in this field in accordance with the facts.In the conclusion part, we made a general analysis of conclusion reached and especially indicated the expected advantages of reading Quran anecdotes with this point of view.