Mes`ûdî`nin Murûcu`z-Zeheb ve İbn Kesîr`in el-Bidâye ve`n-Nihâye`sine göre Emevî halifelerinin kişilikleri

Abstract

İslâm tarihinin önemli dönemlerinden biri olan Emevîler döneminde halifeler, gerek siyasî icraatları ve gerekse de kişilik özellikleri ve yaşam tarzları bakımından merak edilen ve dikkat çeken şahsiyetler olmuşlardır.Bu tezde, İslâm tarihinin iki önemli kaynağı olan Mes'ûdî'nin Murûcu'z-Zeheb'ine ve İbn Kesîr'in el-Bidâye ve'n-Nihâye'sine göre Emevî halifelerinin kişilikleriyle ilgili bilgiler tespit edilip, bunlar hakkında bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur.Mes'ûdî halifeleri, genellikle olumsuz yönleriyle tanıtmaya çalışmış, onlar hakkında daha çok, eşine az rastlanılır türden olan anekdotlara yer vermiş, İbn Kesîr ise Mes'ûdî'ye göre konuyu çok daha sistematik ve detaylı bir tarzda ele almış, halifeleri daha çok olumlu yönleriyle tanıtmıştır.Bu konu, şîî temayülü ile bilinen bir tarihçi olan Mes'ûdî ile şîî karşıtlığı ile bilinen İbn Kesîr'in, tarihin aynı dönemine dair yaklaşımlarını yansıtması bakımından önemlidir.

In the era of Umayyads, which is accepted as an important period of Islamic history, the caliphs became important persons who were concerned and attracted the attention because of their politic actions and individualities as well as life-style.In the present thesis, some important information related to the individualities of Umayyad caliphs have been determined and evaluated on the basis of Murûcu?z-Zeheb of Mes?ûdî and el-Bidâye ve?n-Nihâye of İbn Kesîr.As a generic style, Mesudî tries to introduce caliphs by their negative aspects and presents unusual anecdotes related with their individualities more; while İbn Kesîr follows a more systematic and detailed style compared to Mesûdî, and introduces them by their positive aspects.The present study is believed to be important because it reflects a collective view on contemporary approaches of Mesûdî and İbn Kesîr, who known as important historians having Shiah and anti-Shiah tendencies, respectively.