İslâm Borçlar Hukukunda gabin

Abstract

İnsanlar arasında söz konusu olabilecek olan istismar ve iktisadi dengesizliği önlemeye çalışan İslâm hukuku, çeşitli tedbirler alma yoluna gitmiştir. Bu tedbirlerden bazıları da ?gabin? çerçevesinde mevzu bahis edilmiştir.İslâm hukukunda gabin denince ?bedeller arasındaki oransızlık? anlaşılmaktadır. Türk hukukunda konu edinilen ?gabin?, tam birebir örtüşmemekle beraber klasik fıkıh kaynaklarında ?tağrîrli gabin?, çağdaş fıkıh kaynaklarında ise ?istiğlâl? kavramlarıyla ifade edilmektedir.?İslâm Borçlar Hukukunda Gabin? isimli tezimiz, ?Giriş? ve ?Sonuç? kısımları hariç üç bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde, teze temel teşkil etmesi için tasarruf, irade beyanı ve akid kavramları açıklanarak, hükümsüzlük teorisi ve iradeyi bozan sebepler ele alınmıştır.İkinci bölümde gabnin tanımı yapılmış, gabnin mahiyeti, hukuk sistemlerindeki yeri, unsurları, çeşitleri, uygulama alanları ve hukukî niteliği üzerinde durulmuştur.Üçüncü bölümde ise gabnin hukukî sonuçları ve gabin davası üzerinde durulmuştur.Sonuç olarak İslâm borçlar hukukunda üç boyutlu bir gabin telakkisinin mevcut olduğu, gabne değişik fıkıh âlimlerinin farklı hukukî sonuçlar bağladığı tespit edilmiştir

Islamic law, as a legal system, has made some provisions for preventing economic imbalance and exploitation among people. Some of these provisions were studied within the lesion (ghabn).Lesion in Islamic law is disproportion between cost and worth. Lesion, as a legal subject matter treated in Turkish law, is expressed as deception with lesion in classical Islamic law and the exploitation (istighlâl) in modern Islamic legal works.The dissertation is divided into three chapters. In order to be base for the research, the first part deals with some terms such as acts, declaration of intent, and contract. The theory of nullity and the causes invalid will were examined.In the second chapter, definition of lesion, its character, its place in the legal systems, its components, its sorts, its field of application, and its legal nature were investigated.The third chapter examines its legal results and the suit for lesion.In conclusion, it is determined that there is a three dimensional-understanding of lesion in Islamic law. Muslim jurists, therefore, gathered different legal result from the lesion.