Caferi fıkhı ile mukayeseli olarak Afgan Ceza Hukukunda cezai mesuliyet

Abstract

Bu çalışmanın amacı hakiki şahısların cezaî mesuliyetini Afgan Ceza Hukuku ve Caferi fıkhı ile mukayeseli bir şekilde ele almaktır. Cezaî mesuliyet ?insanın kendi seçimiyle anlamı ve sonucunu idrakinde olarak işlediği, hukuk nizamınca suç sayılan fiilin ceza niteliğindeki yaptırımlarına katlanmasını? ifade eder. Cezaî mesuliyetin şartları, yaşayan insan olmak, idrak sahibi olmak, irade hürriyetine sahip olmak, yasaklanan bir fiili işlemektir. Bu şartlardan yoksun olan şahısların cezaî sorumluluğundan bahsetmek mümkün değildir. Çalışmamız giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmuştur. Çalışmamızın birinci bölümünde suç, ceza ve mesuliyet kavramları Afgan Ceza Hukuku açısından incelenmiştir. Ayrıca cezai mesuliyetin esası hakkında batılı hukukçular ve İslam âlimlerinin görüşlerine de değinilmiştir. İkinci bölümde ise cezai mesuliyeti düşüren sebepler başlığı altında yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, ikrah ve ölüm'ün cezaî mesuliyeti etkisi Afgan Ceza Hukuk ve Caferi fıkhı ile mukayeseli bir şekilde anlatılmıştır. Yine bu bölümde cezaî mesuliyeti hafifletici sebepler başlığı altında hata, sarhoşluk, zaruret hali, uyku hali, baygınlık, unutkanlık ve cehaletin cezaî mesuliyeti etkisi Afgan Ceza Hukuku ve Caferi fıkhı açısından mukayeseli bir biçimde ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Caferi Fıkhı, Afgan, Ceza Hukuku, Mesuliyet

The purpose of this study is to consider the criminal responsibility of natural person according to Afghan Criminal Law in comparison with Jafari jurisprudence (Fiqh). Criminal responsibility is defined as ?the bearing of a person to the punishment and sanctions of an act he endorsed with his own choice and which is regarded as crime by the legal order.? Terms of criminal responsibility are to be a living humanbeing, to be conscious, to have the freedom of will, commit a proscribed action. It is not possible to talk about the criminal responsibility of individuals who lack these essentials. This study consistts of an introduction, two chapters and a conclusion. In the first chapter of the study, concepts of crime, punishment, responsibility are explained according to Afghan Criminal Law. Moreover in this chapter the views of Western jurists and the Islamic scholars about the basis of criminal responsibility are mentioned. In the second chapter of the study under the title of ?reasons for drop of criminal responsibility?, the effects of childhood, insanity, compulsion and death to criminal responsibility are explained according to Afghan Criminal Law in comparison with Jafari Jurisprudence (Fiqh). Also in this chapter under the title of mitigating causes of criminal resposibility; the effects of mistake, drunkenness, state of necessity, state of sleep, faintness, forgetfulness and ignorance of the law to criminal responsibility are explained according to Afghan Criminal Law in comparison with Jafari Jurisprudence (Fiqh).Keywords: Jafari Jurisprudence, Afghan, Criminal Law, Responsibility.