Televizyon haberlerinde MOBESE görüntülerinin kullanımı: Yeni bir tür mü, kaynak mı

Abstract

Modern devletin doğuşuyla beraber gözetim, mekânsal ve zamansal açıdan genişlemiş, topluma yayılmıştır. 20. yüzyıldaki enformasyon temelli teknolojik gelişmelerle beraber ise yeni bir aşamaya geçilmiştir. Bu yeni dönemin en belirgin özelliği, insanları gittikleri her yerde gözetim altında tutabilen, eylemlerini kayıt altına alabilen gözetim teknolojilerinin ortaya çıkmış olmasıdır. Bunların başında kameralı gözetim teknolojileri gelmektedir. CCTV olarak önce İngiltere?de başlatılan kameralı gözetim, Türkiye?de MOBESE adıyla faaliyete geçmiştir.Gözetim sistemleriyle beraber görüntü kaydetme teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, insanların iktidarlar tarafından daha yakından takip edilmesine olanak vermiştir. Buna ek olarak, habercilik alanında yeni görüntü kaynakları kullanılmaya başlanmıştır. Kolay taşınabilir amatör kameranın ve özellikle işyerlerinde kullanılan güvenlik kamerasının yanı sıra polis kamerasına ait görüntülerin de televizyon haberlerinde kullanıldığı görülmektedir. Bunların arasına en son eklenen ise MOBESE kameraları olmuştur. Bu tez çalışmasında MOBESE kameralarının haberlerdeki kullanımı `MOBESE haberciliği? şeklinde tanımlanmış, kaynak kullanımı ve türsel özellikleri, içerik çözümlemesi yöntemi uygulanarak ortaya konmuştur. Çıkan sonuçlar, MOBESE haberciliğinin, haber kaynağı ve görüntü kaynağına olan bağımlılığın üst seviyede olduğu, tabloid özellikler gösteren, görüntü ve ses efektleri kullanılarak yeni bir gerçekliğin yaratıldığı ve ilginçlik etmenin ağır bastığı, asayiş konulu haberleri kapsadığını göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Gözetim, MOBESE, Televizyon Haberciliği, Haber Türü, Haber Kaynağı, İçerik Çözümlemesi

With the birth of the modern state, surveillance expanded in terms of time and space, and spread to the society. A new phase was entered with the information based technological developments in the 20th century. The most distinct characteristic of this new phase is the emergence of the surveillance technologies that keep a close watch on people everywhere and record their actions. The camera surveillance technologies constitute the main part of these technologies. Launched first as CCTV in England, camera surveillance entered into service with the name of MOBESE in Turkey.The developments in the image recording and surveillance technologies enabled rulers to keep a closer watch on people. In addition to that, new image sources were begun to used in journalism area.Images belonging to the police cameras as well as easy portable amateur cameras and security cameras for work places are used in television news. MOBESE cameras have been added to all of these cameras lately. In this thesis study, the use of MOBESE cameras in the news was defined as ?MOBESE journalism? and the use of sources and specific features were set forth with an application of content analysis to television news. The results show that MOBESE journalism includes news about public order that are highly dependent on news and image sources, also show tabloid features, construct new realities by using image and sound effects and mostly rely on interestingness.Keywords: Surveillance, MOBESE, Television Journalism, News Type, News Source, Content Analysis