Seleuceia ad Calycadnum: Arkeolojik veriler ve yerleşim tarihi

Abstract

Seleuceia ad Calycadnum, Anadolu yarımadasının güneyini oluşturan Kilikya Bölgesi'nin Cilicia Tracheia olarak adlandırılan dağlık bölümünde yer almaktadır. Günümüzde ise Akdeniz Bölgesi'nin önemli ticaret şehirlerinden birisi olan Mersin iline bağlı Silifke ilçesini kapsamaktadır. Seleuceia ad Calycadnum, gerek kazılar ile açığa çıkmış kalıntıları, gerek toprak üstü kalıntıları, gerek varlığını ve kullanımını bugün dahi sürdüren kalıntıları ile geçmişinin aydınlatılmasını bekleyen kentlerimizden biridir. Antik kaynaklar ile 19. yüzyıldan günümüze kadar yapılmış olan kazı ve araştırmalar bu kentin I. Seleukos Nikator tarafından MÖ. 296-280 yılları arasında Holmoi ve Olba sakinlerini iskan ettirmek sureti ile kurulduğunu göstermektedir. Ancak kentin mevcut kalıntıları incelendiğinde kuruluş dönemine ilişkin herhangi bir kalıntının günümüze ulaşmamış olduğu gözlenmektedir. Buna karşılık çok sayıda Roma ve Bizans Çağlarına ait yapı kalıntıları, kenti bugün bir açık hava müzesine dönüştürmüş durumdadır. Kentin en eski yerleşim yeri, üzerinde bir Ortaçağ kalesi bulunan Akropol tepesidir. Burada dağınık bir şekilde tarihöncesi devirlere tarihlenen çanak çömlek parçalarına rastlanmıştır. Bunların en eskileri ise Orta Kalkolitik Çağ'a aittirler. Kentin kalıntıları arasında kazısı hemen hemen tamamlanmış ve bu bağlamda detaylı bir şekilde inceleme imkanına sahip olunan en önemli yapısı Roma Dönemi'ne ait Tapınak A olarak adlandırdığımız Zeus Tapınağı'dır. Kuşkusuz bu tapınak kentin en önemli yapılarının başında gelmektedir. Tiyatro, Hamam, Stadyum, Sütunlu Cadde ve halen kullanılmakta olan Köprü ise Roma Dönemi'ne ait diğer kalıntıları oluşturmaktadır. Bu yapılardan Roma Köprüsünün şehrin ulaşımına hala hizmet ediyor olması tarihin günümüz yaşamı ile iç içe geçmiş olması bakımından oldukça önemlidir. Antik kentin nekropolleri ise Anadolu'daki şehir dışına gömü geleneğine uygun olarak kentin güney çıkışında bulunmaktadır. Nekropoller, bazıları tapınak cepheli olan kaya mezarları ile açıkta duran lahitlerden oluşmaktadır.Seleuceia ad Calycadnum sahip olduğu köklü geçmişi ve zengin kalıntıları ile Kilikya Bölgesi'nin en önemli kentlerinden birisi olmuş ve bunu tarih boyunca da devam ettirmiştir.

Seleuceia ad Calycadnum is located in the Rough Cilicia the south of Anatolian peninsula. Today the region includes the town Silifke a district of Mersin which is one of the most important commercial cities of Mediterranean Region. The Seleuceia ad Calycadnum is one of the ancient city which deserves to be explored with its remains seen on the ground by excavations and also the ruins which exist even today. By looking to ancient sources and both to the investigations and excavations made from the 19th century until now, it is seen that the city was founded by I. Seleukos Nikator who got the residents of Holmoi and Alba settle down here between the years 296-280 A.D. When the present remains of the city are examined, it is observed that there is no remains reached to present from the establishment period. On the other hand, there are still a large number of building ruins which belong to Roman and Byzantine ages and this has turned the city into an open air museum today. The oldest residential area of the city is the hill of Acropolis where there is a medieval castle on now. Here was found pottery fragments which were dated prehistoric time in a scattered way. The oldest ones belong to the Middle Chalcolithic Age. Among the ruins of the city, Zeus Temple which belongs to Roman period and named as temple A, is the most important structure as its excavation was almost completed and in this context possessed the opportunity to be reviewed in detail. No doubt the temple leads one of the most important constructions of the city. Theatre, Bath, Stadium, colonnaded street and the Bridge which is still used are some other ruins belong to Roman Period. Among these structures Roman Bridge is an important structure in showing how past interfere with present as it is still being used actively for transportation by the residents today. Necropolis is situated on the southern exit gate of the city as being proper to burial customs. Necropolis includes some rock-cut tombs with temple facade and some sarcophagi staying out door.Seleuceia ad Calycadnum is one of the most important city of Cilicia Region with its deep rooted-history and rich ruins and continues its importance throughout the history.