Okul öncesi çocukların yürütücü işlevlerinin ve duygu düzenleme becerilerinin bağlanma örüntüleri açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada 6 yaş çocukların bağlanma örüntüleri değişkenine göre yürütücü işlevlerinin (soyutlama becerileri ve bilişsel esneklik) ve duygu düzenleme becerilerinin farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Bu araştırmanın bağımsız değişkeni, bağlanma örüntüleridir. Bağımlı değişkeni ise; yürütücü işlevler ve duygu düzenleme becerileridir. Araştırmanın çalışma grubu 70 kız 67 erkek toplam 137 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada çocukların bağlanma örüntüleri puanlarını ölçmek için `Tamamlanmamış Oyuncak Bebek Hikayeleri`, yürütücü işlevlerini (soyutlama becerileri ve bilişsel esneklik) ölçmek için ` Nesne Seçiminde Esneklik Görevi` duygu düzenleme becerilerini ölçmek için `Okulöncesi Öz Düzenleme Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada 6 yaş çocukların bağlanma örüntülerine göre yürütücü işlevler `soyutlama becerileri` ve `bilişsel esneklik` alt boyut puan ortalamalarının anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Güvenli bağlanan çocukların kaçınmacı ve negatif bağlanan çocuklara göre daha yüksek `soyutlama becerileri` ve `bilişsel esneklik` puanlarına sahip olduğu bulunmuştur. Bağlanma örüntülerine göre duygu düzenleme becerileri puan ortalamalarının anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Güvenli bağlanan çocukların kaçınmacı ve negatif bağlanan çocuklara göre daha yüksek `duygu düzenleme becerileri` puanlarına sahip olduğu bulunmuştur. Yürütücü işlevler `bilişsel esneklik` alt boyutu ile duygu düzenleme becerileri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken yürütücü işlevler `soyutlama becerileri` alt boyutu ve duygu düzenleme becerileri arasında anlamlı düzeyde bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Bağlanma Örüntüleri, Duygu Düzenleme, Yürütücü İşlevler, Soyutlama, Bilişsel Esneklik

It has been examined in this research that whether executive functions (abstraction skills and cognitive flexibility) and emotion regulation skills differentiate or not with regard to variable of attachment patterns of six year-old children. This research's independent variables are attachment patterns while its dependent variables are executive functions and emotion regulation skills. Working group of the research consists of 137 students (70 girls and 67 boys). `Incomplete Stories with Doll Family` to measure points of children's attachment patterns `Flexible Item Selection Task to measure executive functions and Preschool Self-Regulation Scale to measure emotion regulation skills have been used in the research. Point averages of executive function ''abstraction skills'' and ''cognitive flexibility'' differentiate on a meaningful level with regard to attachment patterns of 6 yers old children. Children who have secure attachment patterns have higher ''abstraction skills'' and ''cognitive flexibility'' points than children who have avoidant and negative attachment patterns. Point averages of emotion regulation differentiate on meaningful level with regard to attachment patterns. Children who have secure attachment patterns have higher ''emotion regulation skill' points than children who have avoidant and negative attachment patterns. There is no relation between abstraction skills and emotion regulation skills on meaningful level while there is a positively meaningful relation between cognitive flexibility and emotion regulation skills.Key words: Attachment Patterns, Emotion Regulation, Executive Functions, Abstraction, Cognitive Filexibility