Anne eğitimi programının özel gereksinimli çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarına ve çocuklarıyla ilişkisine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, anne eğitimi programının özel gereksinimli çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarına ve çocuklarıyla ilişkisine etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Araştırma, deneysel araştırma türlerinden, yarı deneme modeli içerisinde yer alan eşitlenmemiş kontrol gruplu bir çalışmadır. Araştırma, Konya ilinde okul öncesi eğitim kurumuna devam eden özel gereksinimli çocuğa sahip annelerle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak; `Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği`, `Çocuk Anababa İlişki Ölçeği` ve `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Araştırmada, deneme grubunda 19 anne, kontrol grubunda 19 anne olmak üzere 38 anne yer almıştır. Araştırmada, deneme grubunda yer alan annelere 14 oturumluk anne eğitim programı hazırlanarak uygulanmıştır. Kontrol grubu ile herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Araştırmanın sonuçları aşağıda verilmiştir: Araştırmada, anne eğitiminin deneme grubunda yer alan annelerin demokratik tutumlarının artmasında, otoriter tutumlarının azalmasında ve anne çocuk ilişkisinin artmasında anlamlı etkisinin olduğu sonucu elde edilmiştir. Buna karşın, annelerin koruyucu tutum ve aşırı hoşgörülü tutumları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucu elde edilmiştir. Kontrol grubunda yer alan annelerin demokratik tutum, otoriter tutum, koruyucu tutum, aşırı hoşgörülü tutum ve anne çocuk ilişkisinde anlamlı fark olmadığı sonucu elde edilmiştir.Deneme ve kontrol grubu ön test son test fark puanları karşılaştırmasında `otoriter tutum` ve `anne çocuk ilişkisi`nde deneme grubu lehine anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Buna karşın, `demokratik tutum`, koruyucu tutum` ve `aşırı hoşgörülü tutum` boyutlarında deneme ve kontrol grubu arasında anlamlı düzeyde fark olmadığı sonucu elde edilmiştir.

The general aim of this research is to determine whether the mother training program is effective on the mothers' child-rearing attitudes and mother - child relationship. The research is a semi-experimental study based on pre-test and post-test models with experimental and control groups. The research was carried out with mothers who have a special needs child who goes to pre-school education institution in Konya. As a data collection tool; `Child Rearing Attitude Scale`, `Child Parent Relationship Scale` and `Personal Information Form` were used. In the study, there were 19 mothers in the experimental group and 19 mothers in the control group. In the study, 14 sessions mother training program was prepared and applied to the mothers in the experimental group. The control group didn't receive any application..The results of the study are as follows:In the study, it was concluded that the mother education program had a significant effect on the increase of democratic attitudes, the decrease of authoritarianism attitudes and the increase of the mother-child relationship in the experimental group. However, the result was that mothers had no significant effect on protective attitudes and over-tolerant attitudes.There was no significant difference in democratic attitude, authoritarian attitude, protective attitude, over-tolerant attitudes and mother-child relationship among the control group mothers.The experimental and control group differ significantly in favor of the ` authoritarianism attitude` and `mother-child relationship` experimental group in comparing pre-test post-test difference scores. On the other hand, there is no significant difference between the experimental and control groups in terms of `democratic attitude`, `protective attitude` and ` over-tolerant attitudes.`.